KÖHNƏ VERSİYA            

Qəzza müharibəsi Cənubi Qafqazı da təhdid edir...

Image

Məlum olduğu kimi, Yaxın Şərq indiyədək gördüyü ən böyük böhranla üz-üzədir. Belə ki, İranla İsrail arasında tammiqyaslı savaş başlaya və bütün bölgəni münaqişəyə sürükləyə bilər. Xatırladaq ki, Fələstinin HƏMAS qrupunun siyasi lideri İsmail Haniyənin iyulun 31-də Tehranda qətlə yetirilməsi bölgədəki gərginliyi aşırı həddə çatdırıb.

Ekspertlər deyir ki, İran, söz verdiyi kimi, İsrailə hərbi cavab verərsə, tammiqyaslı müharibə başlaya, İranla onun bölgədəki proksiləri İsrail və ABŞ-yə qarşı döyüşə bilər. İsraildə fəaliyyət göstərən Milli Güvənlik Araşdırmaları İnstitutunun aparıcı tədqiqatçısı Raz Tsimmt qeyd edir: “Bu, məncə, ilk dəfədir ki, gerçəkdən potensial tammiqyaslı regional qarşıdurma istiqamətində gedirik”. Haniyənin qətlindən bəri bütün bölgə İranın İsrailə cavabını gözləyir. İranın ali dini rəhbəri Ayətullah Əli Xamnei bu hücuma hərbi cavab veriləcəyini vəd edib. Gələn xəbərlərə görə,  artıq hərbi cavab verilməsi qərarını təsdiqləyib. Haniyənin qətlindən cəmi bir neçə saat öncə İsrail Beyrutda Livanın İran dəstəkli ekstremist “Hizbullah” təşkilatının yüksək rütbəli komandirini öldürüb. Bundan öncə də İran İslam İnqilab Keşikçiləri Korpusunun bir üzvü İsrailin hava zərbəsilə öldürülüb. Apreldə - Tehranın İsrailə ovaxtadək misli görünməmiş hava hücumundan sonra İran və İsrailin savaşın astanasında olduğu düşünülürdü. Bu hücumdan bir neçə gün sonra İranın mərkəzində yerləşən İsfahan şəhərində bir hərbi baza vuruldu. Bu hücumu İsrailin gerçəkləşdirdiyi düşünülür. İranın hücumu isə aprelin 1-də İsrailin İranın Dəməşqdəki səfirliyinə, yeddi iranlı komandirin qətli ilə nəticələnən hücumuna cavab idi. Ekspertlər deyir ki, Haniyənin İran ərazisində qətlinə Tehranın cavabı aprel hücumundakından daha sərt ola bilər. Raz Tsimmt deyir ki, İran və onun “dirəniş oxundan” – Tehranın bölgədəki pərakəndə silahlı qrup və proksilər şəbəkəsindən, İsrailə qarşı birləşmiş, mərkəzdən yönəldilən hücumun şahidi olacağımız ehtimalı apreldəkindən xeyli çoxdur: “Mənə elə gəlir ki, bu, durumu xeyli çətinləşdirir, axı İran və “Hizbullah”ın hücum nəticələri, çox güman, apreldə baş verənlərdən daha ağır olacaq. Bu da bizi regional hərbi kampaniyanın mümkün olduğu qənaətinə yaxınlaşdırır”. İsrailin Qəzzaya qarşı dağıdıcı savaş başlatmasından bəri “Hizbullah”, eləcə də İraq, Suriya və Yəməndəki İran dəstəkli silahlı qruplar ona qarşı hücumlar gerçəkləşdirib. İsrailin Qəzzaya qarşı müharibəsi isə HƏMAS-ın oktyabrın 7-də İsrailə hücum edərək 1200-dək dinc sakini öldürməsinə cavab idi. Almaniyanın Beynəlxalq və Güvənlik Məsələləri İnstitutunun tədqiqatçısı Həmidreza Əzizi deyir ki, hətta apreldən sonra İranın İsrailə qarşı düşmənçiliyi azalmış olsa da, iki düşmən tərəf arasında birbaşa qarşıdurmanın növbəti fazası yalnız zaman məsələsi idi: “Bu, bəlkə də son bir neçə ildə bölgədə ən təhlükəli andır”.

İran israrla gərginliyi artırmağa çalışmadığını, ancaq İsraili vurmaq üçün legitim hüququ olduğunu deyir. İranın Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü Nasir Kənani bildirir: “Biz öz ərazi bütövlüyümüzlə bağlı heç bir güzəştə getməyəcəyik”. İranla İsrail arasında başlaya biləcək birbaşa savaş bütün bölgəni, o sıradan Livandakı “Hizbullah” qrupu, Yəməndəki husilər və İraqdakı iranyönümlü silahlılar da daxil, Tehranın proksi müttəfiqlərini də münaqişəyə sürükləyə bilər. Bölgədə baş verən hər hansı münaqişə İsrailin əsas müttəfiqi olan ABŞ-ı da hərbi fəaliyyətə cəlb edə bilər. ABŞ artıq bölgəyə əlavə döyüş gəmiləri və təyyarələri göndərib. Beynəlxalq Böhran Qrupu İran Layihəsinin direktoru Əli Vaez deyir ki, Tehranın verdiyi siqnallar onun daha ciddi nəticələri olan daha böyük cavab vermək niyyətində olduğunu göstərir: “İranın potensial hücumu ciddi zərər və itkilər doğurarsa, eskalasiya silsiləsini dayandırmaq qat-qat çətinləşəcək”. Bu arada CNN televiziya şirkəti kəşfiyyat məlumatları ilə tanış olan mənbələrə istinadən məlumat yayıl ki, Livanın “Hizbullah” hərəkatı İranın addımlarından asılı olmayaraq yaxın günlərdə İsrailə zərbələr endirə bilər. Mənbələrin fikrincə, “Hizbullah” İsrailə qarşı əməliyyat keçirmək baxımından İrandan daha yaxındadır, ona görə də qısa müddət ərzində hücum edə biləcək. Mənbələr həmçinin “CNN”ə bildiriblər ki, hərəkat, İrandan fərqli olaraq, İsraillə ortaq sərhədi olması səbəbindən xəbərdarlıq etmədən zərbə endirə bilər.  “The New York Times” yazır ki, “Hizbullah”ın ardınca İran döyüşə qatılacaq. Proseslər Cənubi Qafqaza da təsir edəcək. Xüsusən də nəzərə alınmalıdır ki, hər iki dövlət Azərbaycana bu və ya digər formada yaxındır. Biri Azərbaycanla qonşu dövlətdir, orada az qala ölkə əhalisinin yarıdan çoxunu təşkil edən soydaşlarımız yaşayır. İsraillə də münasibətlər strateji xarakter daşıyır. Azərbaycan əsas etibarilə başqa dövlətlər arasındakı problemin, o cümlədən müharibənin birbaşa tərəfi olmamağa çalışır və bu, doğru strategiyadır. Yəni İran-İsrail gərginliyi də dağıdıcı zərbələrin endirildiyi bir mərhələyə keçsə, Azərbaycan yenə də münaqişə tərəflərindən birbaşa heç birinin tərəfini tutmayacaq, əksinə, onları sülhə-təhlükəsizliyə çağıracaq. Amma istər-istəməz bu, beynəlxalq münasibətlər sistemi baxımından Azərbaycanı müəyyən təzyiq atında da saxlayacaq. Eyni zamanda, ümumi Qafqaza müəyyən qaçqın axınının olması da tam gözləniləndir. Bunlar fonunda Yaxın Şərqdə baş verən hadisələr İsrailin strateji tərəfdaşı olan Azərbaycanı yaxından maraqlandırır. Dünyada baş verən münaqişələrin regiona daha az təsir etməsi üçün regionda sabitliyin təmin edilməsi vacibdir və bunun üçün Ermənistan və Azərbaycan sülh sazişi istiqamətində addımlar atmalıdır. Ümumiyyətlə isə müharibənin Cənubi Qafqaza təsiri onun hansı ssenaridə davam edəcəyindən, quru əməliyyatının olub-olmayacağından, müharibənin müddətindən və hansı ölkələrin savaşda iştirak edəcəyindən də asılıdır.

Nahid SALAYEV







VİDEO

Konqresmen Pallone Bakıdan qaçdı və ABŞ da “tünd sirkə kimi partladı”... - VİDEO

Pezeşkian Şahin Mustafayevlə görüşdə səhv etdi, ermənilər isə səhvdən yapışdı... - VİDEO

Türk dövlətlərinin vahid xəritə qərarı Rusiyada təşvişə səbəb oldu... - VİDEO

27 il sonra Kəlbəcər ermənilərin “göz dağına” çevrildi...

Üç Benilüks ölkəsindən Azərbaycana eyni məzmunlu böhtan həmləsi - bəlkə səfirlər toplaşsın?..

COP-a ev sahibliyini çoxları edə bilər, onu yarıtmaq isə... Azərbaycan nümunəsi...

SON XƏBƏRLƏR

25.11.2024 | 10:30
Messi yeni biznesə başlayır -10 minlik velosiped satışı..

25.11.2024 | 10:15
Rusiya Zaporojyeyə hücum edəcək - İngilis nəşrindən ilginc İDDİA

25.11.2024 | 10:10
Nazirlər Kabineti bu qaydalara dəyişiklik edib - Əli Əsədov qərar imzalayıb

25.11.2024 | 10:05
Ukrayna mediası COP29 razılaşması barədə yazıb

25.11.2024 | 10:00
Noyabrın 25-i Kəlbəcər Şəhəri Günüdür

25.11.2024 | 09:50
Vilnüsdə yük təyyarəsi yaşayış binasına çırpılıb

25.11.2024 | 09:20
Bu ölkədə 26 milyon insan aclıqa məhkumdur- BMT həyəcan təbili çaldı!

25.11.2024 | 09:17
Prezident İlham Əliyev Kəlbəcər Şəhəri Günü münasibətilə paylaşım edib

25.11.2024 | 09:10
“Liverpul” liderliyini möhkəmləndirdi, "Mançester Yunayted" xal itirdi

25.11.2024 | 09:09
Şirvanda "VAZ" qəza törədib, 4 piyada xəsarət alıb

25.11.2024 | 09:05
Braziliyada avtobus qəzası 17 nəfərin həyatına son qoydu

25.11.2024 | 09:00
Bu gündən məktəblərdə payız tətili başa çatıb

25.11.2024 | 08:55
Bakıda hansı yollarda sıxlıq müşahidə olunur?

24.11.2024 | 23:59
ŞOK İDDİA - Rusiyanın 200 hərbi obyekti Ukraynanın hədəfində... Siyahını ABŞ hazırlayıb...

24.11.2024 | 23:14
COP29-la bağlı gizli planlar pozuldu və Paşinyan "əlinin dalını yerə qoydu"...

24.11.2024 | 20:40
ABŞ Beynəlxalq Məhkəmənin Netanyahu qərarını dəstəkləyən ölkələri hədələdi - müttəfiqlərimiz də olsa... bitirəcəyik...

24.11.2024 | 19:35
Ukrayna Kurskda ələ keçirdiyi torpaqların 40 faizindən çoxunu itirdi...

24.11.2024 | 18:27
İran atom bombası hazırlanmasının bir addımlığında – 60 faiz zənginləşdirilmiş uran ehtiyatı, MAQATE xəbərdarlıq etdi...

24.11.2024 | 17:35
“Zelenski məni “günah keçisi” elan etdi” - Merkel

24.11.2024 | 15:50
Hikmət Hacıyev Berbokun Azərbaycana qarşı ittihamlarını qəbuledilməz adlandırdı

24.11.2024 | 14:55
"COP29 iqlim diplomatiyasında dönüş nöqtəsidir!" - Prezident İlham Əliyev

24.11.2024 | 13:30
Bayden COP29-un uğurlu təşkilinə görə Azərbaycana təşəkkür etdi

24.11.2024 | 12:20
COP29-un tarixi uğuru: karbon bazarına “yaşıl işıq” - ŞƏRH

24.11.2024 | 09:17
COP29-da 300 milyard dollarlıq iqlim maliyyəsi ilə bağlı razılıq əldə edildi

24.11.2024 | 09:00
“Qalatasaray” həm qalib gəldi, həm də rekord qırdı

24.11.2024 | 08:44
Sifarişli taksilər mübahisəli "qiymət taktikasına" başlayıblar... - mənzil başında fərqli qiymət...

24.11.2024 | 08:00
Tramp yanvarda müharibəni bitirəcək? - Zelenski ümidlidir...

24.11.2024 | 06:00
COP29-un bağlanış plenar iclası keçirilib, bir sıra mühüm qərarlar qəbul edilib - YENİLƏNİB

23.11.2024 | 23:55
"İqlim maliyyəsi ilə bağlı razılıq üçün imkanımız var" - Braziliyalı nazir

23.11.2024 | 22:46
COP29-da İtki və Zərər Fondunun tam fəaliyyətə başlamasını təmin edən qərar qəbul olundu

23.11.2024 | 22:06
COP29 Paris Sazişinin 6-cı maddəsinin 10 ildən sonra tam şəkildə işlək vəziyyətə gətirilməsinə nail oldu... - FOTO/YENİLƏNDİ

23.11.2024 | 21:30
COP29-un yüksək təşkilinə görə Azərbaycana təşəkkür qətnaməsi qəbul olundu...

23.11.2024 | 21:28
Borrel “Putinlə Trampı danışıqlar masasında əyləşdirmək istəyir”...

23.11.2024 | 21:25
COP29-a təzyiq yolunun sonu - Bayden kürsünü də, Sülh mükafatını da itirdi...

23.11.2024 | 21:15
27 il sonra Kəlbəcər ermənilərin “göz dağına” çevrildi...

23.11.2024 | 21:01
Üç Benilüks ölkəsindən Azərbaycana eyni məzmunlu böhtan həmləsi - bəlkə səfirlər toplaşsın?..

23.11.2024 | 20:51
"Heç kim Bakıdan əsas məqsədimizlə bağlı yaxşı nəticə əldə etmədən getmək istəmir" - Muxtar Babayev

23.11.2024 | 20:47
“İlham Əliyev deyib ki, saqqalını qırx” - Paşinyana yeni hücum...

23.11.2024 | 20:33
Makron Fransanı daha bir ölkədə biabırçı duruma düşürdü...

23.11.2024 | 20:19
Bakıda "Azərbaycan İrəvanı" günləri erməniləri ifşa edir...

23.11.2024 | 20:06
Azərbaycan iqlim maliyyə iddiasını konkret ortaya qoydu - ildə 250 milyard, Afrikadan dəstək - "biz trilyonlar tələb edirik"

23.11.2024 | 19:52
İlk erməni sputniki Azərbaycanda nələrin fotosunu çəkib?..

23.11.2024 | 19:38
Dizel yanacağı istehsalının bu qədər artımı nə ilə bağlıdır?..

23.11.2024 | 19:26
COP-a ev sahibliyini çoxları edə bilər, onu yarıtmaq isə... Azərbaycan nümunəsi...

23.11.2024 | 19:14
COP29 "yaşıl eraya" uğurlu keçidin mühüm platforması kimi özünü təsdiqlədi....

23.11.2024 | 19:01
Azərbaycançılıq mükəmməl milli ideologiya kimi ölkənin tərəqqisini daha dinamik hala gətirir

23.11.2024 | 18:47
"Qlobal Cənub QHT Platforması" nədir - Azərbaycan COP-da növbəti addımını atdı...

23.11.2024 | 18:33
Kiçik ada dövlətləri Bakıda "iqtisadi güclərə qarşı üsyan qaldırdılar" - "bizim seçimimiz yoxdur"...

23.11.2024 | 18:30
Beynəlxalq Forum direktoru ABŞ-ı iqlim sazişi ilə bağlı öhdəliklərindən yayınmağı dayandırmağa çağırdı

23.11.2024 | 18:20
"Power Shift Africa" ABŞ və Qərb ölkələrini iqlim maliyyəsi üçün məsuliyyətdən yayınmaqda ittiham etdi

23.11.2024 | 18:19
"Politico" nəşri Azərbaycanı "rus qazı" ilə ləkələməyə çalışır...

23.11.2024 | 18:12
İqlim Fəaliyyəti üzrə Beynəlxalq Şəbəkənin nümayəndəsi üsyan etdi - Qlobal Şimal ikiüzlülüyə son qoymalıdır...

23.11.2024 | 18:05
“Böyük Tiqranın Halley Kometi” - erməni tarixçilər təzə saxtakarlığa əl atdılar...

23.11.2024 | 18:03
Antiterrordan sonrakı reallıqları COP 29 bir daha təsdiqlədi...

23.11.2024 | 17:51
COP çərçivəsində “Qarabağa erməni qayıdışı”nı qabardanlara 2 dəqiq şərt qoyuldu...

23.11.2024 | 17:44
Naxçıvanın Dövlət Energetika Agentliyinin funksiyaları “Azərenerji” və “Azərişığ”a ötürülür...

23.11.2024 | 17:38
Ermənilər İrəvandakı daha bir qədim türk izini silir - “Qırmızı körpü”...

23.11.2024 | 17:25
Qərblə Rusiya "qarşılıqlı dondurulmuş pullarla" bir-birinə hücuma başlayıblar...

23.11.2024 | 17:12
İqlim fəalları inkişaf etmiş ölkələri iqlim maliyyəsi vədinə əməl etməyə çağırdı...

23.11.2024 | 17:06
Azərbaycan mediasının COP29 sınağı…

23.11.2024 | 17:02
Berbok Azərbaycan XİN-in “76 nəfərlik qara deputatlar” siyahısından danışdı...

23.11.2024 | 16:41
ABŞ Ukraynaya nüvə silahı verilməsi məsələsini gündəmə gətirdi...

23.11.2024 | 16:25
Netanyahunun Brüsselə yolu bağlandı - gəlsə həbs edəcəyik...

23.11.2024 | 16:14
MM-in Qərbi Azərbaycana Qayıdış üzrə Təşəbbüs Qrupundan Paşinyana cavab...

23.11.2024 | 16:09
Aİ və 25 ölkə COP29-da öhdəlik götürdü - kömür elektrik stansiyaları tikməyəcəklər...

23.11.2024 | 16:06
Prezident müddətli həqiqi hərbi xidmətə çağırışla bağlı sərəncam imzaladı

23.11.2024 | 16:05
Sumqayıtın ictimai-siyasi, sosial-iqtisadi və mədəni həyatında xidmətləri olan şəxslər təltif edildi

23.11.2024 | 15:51
Tramp Ukraynanın NATO üzvlüyünə qarşı çıxan diplomatı Kiyevə xüsusi nümayəndə təyin edir...

23.11.2024 | 15:41
Qarabağın rəmzi Xarıbülbül cənubda

23.11.2024 | 15:36
COP29-da iqlim maliyyəsinin artırılması tələbi ilə aksiya keçirildi - FOTO

23.11.2024 | 15:17
Zakir Həsənov müşavirə keçirdi - ordu qarşısında konkret tapşırıqlar qoyuldu

23.11.2024 | 14:31
Fəxrəddin Altun: “Türkiyə terrora qarşı mübarizəsini davam etdirəcək”

23.11.2024 | 14:24
“Kipr türk xalqının bərabər beynəlxalq statusu üçün təşəbbüslərimizi davam etdiririk” - Hakan Fidan

23.11.2024 | 13:30
İstanbulda 70 kq qızılla tutulan azərbaycanlı özünü diplomat kimi təqdim etdi, ancaq...

23.11.2024 | 13:16
COP29 zolaqlarında yol nişanlarının sökülməsinə başlanıb

23.11.2024 | 13:04
Laçında 4,5 bal gücündə zəlzələ olub...

23.11.2024 | 12:16
Baş nazir Əli Əsədov köhnə qərarı ləğv edib yeni qərar imzaladı

23.11.2024 | 12:00
Livanda bəzi xəstəxanalar fəaliyyətini dayandırıb - ÜST həyəcan təbili çalır

23.11.2024 | 11:30
Qaz partlayışından xəsarət alan Cəhri sakini Bakıda vəfat edib

23.11.2024 | 11:20
Deputatlarımız Moskva yolçusudur

XƏBƏR ARXİVİ

«    Noyabr 2024    »
BeÇaÇCaCŞB
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
252627282930