Ermənistanın Avroittifaqa birləşmə prosesi başladı - Rusiya hələ sadəcə "söz oynadır"...
Əli Orucov: "Ermənistan Rusiyanın "arxa bağçası"dır, onun Qərbin sanksiyalarından yayınmasında Ermənistan vacib rol oynayır"
Son dörd ildə Ermənistanın yürütdüyu siyasət əksər siyasət adamlarını təəccübləndirirdi. Nikol Paşinyan bir tərəfdən Qərbə inteqrasiya siyasətini yürütdüyünü elan edirdi, digər tərəfdən isə Rusiya və onun müttəfiqləri ilə iqtisadi əlaqələri gücləndirirdi.
Təsəvvür edin ki, Ermənistanın siyasi yolunu ayırmaq istədiyi Rusıya ilə ticarət dövriyyəsi 4 il ərzində 5,3 dəfə artaraq, 3 milyard dollardan 16 milyard dollara çatıb. Belə bir vəziyyətdə Ermənistan Rusiyanın rəhbərliyi ilə qurulan KTMT-də fəaliyyətini dondurub, iclaslarda iştirak etmir, üzvlük haqqı vermir, MDB-nin ənənəvi qeyri-rəsmi sammitinə qatılmır, hər il sayəsində milyardlarla dollar qazandığı Avrasiya İqtisadi İttfaqının sədriliyi dönəmində təşkilatın zirvə toplantısının ənənəyə uyğun olaraq İrəvanda keçirilməsindən imtina edir, üstəgəl, sammitə sədrliyi COVİD-ə yoluxma bəhanəsi ilə onlayın qaydada həyata keçirir və s. Bütün bunlar bir yana, Paşinyan hakimiyyəti bu günlərdə artıq "Avropa İttifaqına qoşulma prosesinin başlanması haqqında" qanun layihəsini müzakirəyə çıxarıb.
Rusiya Federasiyası Prezidentinin mətbuat katibi Dmitri Peskov hesab edir ki, Avropa İttifaqına üzvlük Ermənistanın suveren hüququdur.
Buna baxmayaraq, Peskov Avrasiya İqtisadi İttifaqında (Aİİ) iştirakın Ermənistan üçün faydalı olduğuna əminliyini ifadə edir.
“Əlbəttə, bu, Ermənistanın suveren hüququdur. Biz bilirik ki, Aİİ-yə üzvlük faydalıdır”, - Dmitri Peskov bildirib.
O vurğulayıb ki, Aİİ-də iştirak təkcə bir dövlət kimi Ermənistana deyil, həm də Ermənistan xalqına dividendlər gətirir.
Rusiya prezidentinin mətbuat katibi deyib ki, Ermənistanın eyni vaxtda həm Avropa İttifaqında, həm də Avrasiya İqtisadi İttifaqında olması mümkun deyil. “İki fərqli təşkilatın üzvü olmaq... sadəcə olaraq mümkün deyil".
Rusiya baş nazirinin müavini Aleksey Overçuk isə Ermənistanın "Avropa İttifaqına qoşulma prosesinin başlanması haqqında" qanun layihəsini şərh edərkən deyib ki, Ermənistanda bu qanun layihəsinin müzakirəsini ölkənin Aİİ-dən çıxmasının başlanğıcı kimi qiymətləndiririk: "Ermənistanda Aİİ ilə münasibətlər məhdudlaşdırılarsa, bir tərəfdən enerji və ərzaq qiymətləri artacaq, digər tərəfdən isə Ermənistan mallarının ixracı 70-80% azalacaq. Sakinlər gəlirlərini, iş yerlərini itirəcəklər və bunun müqabilində, çox güman ki, vizasız rejim alacaqlar, Ermənistan isə əhalisini itirəcək".
Məsələ isə bağlı bakı-xeber.com saytına açıqlamasında politoloq Əli Orucov bildirdi ki, "Ermənistanın Avropa İttifaqına qoşulma prosesinin başlanması haqqında" qanun layihəsinin parlament müzakirəsinə çıxarılması Ermənistanın bu quruma qoşulması anlamına gəlmir: "Əvvəla ona görə ki, Birliyə qoşulma uzun və çətin proses olmaqla, bunu istəyən dövlətlər qarşısında ciddi tələblər qoyur. Digər tərəfdən, müəyyən edilən standartlar Ermənistanda hələ mövcud deyil. Bura insan hüquqlarından tutmuş, iqtisadi-siyasi vəziyyət, təhlükəsizlik və digər göstəricilər daxildir. Gürcüstanda da Avropa Birliyinə qoşulma haqqında qanun qəbul edilmişdi. Hətta Qərbə inteqrasiya Gürcüstanın Konstitusiyasında da öz əksini tapıb. Hazırda Tbilisi ilə Qərbin hansı münasibətlərdə olduğunu siz də bilirsiz. Hətta gərginlik o həddə çatıb ki, Aİ Gürcüstanın yeni parlamentini və prezidentini tanımır, bir sıra sanksiyalar tətbiq edilib. Birləşmiş Ştatlar da analoji qanun layihəsini müzakirəyə çıxararaq, Gürcüstan hökümətinin tanınmasına qadağa qoymağı hədəfləyir. Artıq "Gürcü Arzusu" Partiyasının fəxri lideri və faktiki idarəedicisi Bidzina İvanişiviliyə qarşı sanksiyalar tətbiq edilib. Ona görə də İrəvanın Qərbə inteqrasiyasının asan və mümkün olduğuna şübhə ilə baxıram. İrəvan hər nə qədər özünü Qərbyönlü göstərməyə çalışsa da, bütün sahələr üzrə Rusiyadan asılıdır. Rusiyanın patronajlığı altında yaradılan qurumlarından tam imtina etməyib. Avrasiya İqtisadi İttifaqında, KTMT, MDB-də qalır və həmin qurumları da tərk edəcəyini deməyib. Hansılar ki, Qərb təsisatları ilə antoqonist təşkilatlardı. Sizin də vurğuladığınız kimi, Ermənistan Rusiyanın ən yaxın iqtisadi, hərbi və strateji tərəfdaşıdır. İxracı və idxalı Rusiyadan asılıdır. Hər il ticarət dövriyyəsi sürətli artan templə gedir. Rusiya statistikasının rəsmi göstəricilərinə görə, Ermənistan iqtisadi və ticari əlaqələrinə görə ilk beşlikdə yer alır. Belə olan halda İrəvanın Rusiyadan qopub Aİ-yə qoşulması absurd səslənir. Məncə, parlament müzakirəsinə təqdim olunan sözügedən qanun layihəsi qəbul olunsa da işləməyəcək. Həmçinin, bunu daha çox hiyləgər siyasi gediş kimi qiymətləndirirəm. Moskvanın bütün bu prosesləri təmkinlə izləməsi də fikirlərimi gücləndirir. Halbuki, getdikcə daha çox aqressivləşən Kreml nədənsə Ermənistana və onun baş nazirinin şıltaqlığına dözümlülük göstərir. Ermənistan Rusiyanın "arxa bağçası"dır, Qərbin sanksiyalarından yayınmasında Ermənistan vacib rol oynayır. Təbii ki, Qərb-Rusiya konfrontasiyasının açıq və şiddətli xarakter aldığı indki dönəmdə Ermənistanın bir-birinə kəskin ziddiyyətlərdə olan iki ayrı-ayrı qurumda təmsil olunması sadəcə mümkün deyil. Baxmayaraq ki, Peskov bunu Ermənistanın suveren hüququ adlandırıb. Ancaq sual doğuran odur ki, Ermənistan suveren dövlətdirmi?!"
Akif NƏSİRLİ
