Nəqliyyatda yeni texnologiyalar - Prezident mətbuatın dəstəyini vacib saydı...
Cəmiyyət bəzən səmərəli texnologiyalara malik layihələrə hökumətin "cərimə tələsi" kimi baxır
Dövlət başçısi yerli televiziyalara müsahibəsində ölkənin nəqliyyat infrastrukturunda həyata keçirilən böyük layihələrdən danışarkən bu işdə medianın dəstəyinin vacibliyini vurğuladı:
"...Şəhər avtobus parkını elektrobuslarla əvəzləmək prosesi də başlamışdır. Biz artıq 150-dən çox yeni elektrobus gətirmişik və eyni zamanda, bu il Azərbaycanda yerli elektrobus istehsalı da başlanacaq. Yəni, işlər gedir. Mənə verilən məlumata görə, oktyabr-noyabr aylarında Azərbaycanda istehsal olunan birinci elektrik avtobuslar istifadə ediləcək və bu da şəhərimizin havasına çox müsbət təsir göstərəcək. Çünki biz bilirik ki, havanı çirkləndirən ən böyük mənbə nəqliyyat vasitələridir, xüsusilə böyük maşınlar.
Digər layihələr də icra edilir. Sadəcə olaraq, məlumat üçün deyim, məsələn, indi bizim avtomagistrallarda elektron tərəzilər quraşdırırıq. Keçən il buna başlamışıq, bu il də davam edəcək və bütün magistrallarda quraşdırılacaq. Çünki nə baş verir, yeni yol çəkilir, amma sonra bəzi iş adamları yük maşınlarını elə yükləyirlər ki, o, yolu dağıdır. Ona görə birinci elektron tərəzilər quraşdırılandan sonra artıq buna son qoyuldu. Çünki böyük cərimələr tətbiq olunur. Artıq yük daşıyan şirkətlər özləri yüklərin çəkisini ölçürlər ki, cəriməyə məruz qalmasınlar.
Bir çox müasir texnologiyalara əsaslanan yeniliklər tətbiq edilir və ediləcək. Yəqin ki, Azərbaycan mətbuatı da bu sahəni daha çox işıqlandırmalıdır. Çünki bu, insanları haqlı olaraq narazı salan və narahat edən məsələlərdir. Ona görə biz bu işləri yoluna qoyacağıq. Yəqin ki, 10 stansiyanın tikintisi, bəlkə də beş il çəkər. Amma yolların çəkilişi daha az. Azərbaycan ictimaiyyəti təbii olaraq bu məsələlərlə bağlı daim məlumatlandırılacaq".
Hökumətin həyata keçirdiyi istənilən layihənin cəmiyyətə təqdim edilməsi, onun məqsədlərinin vətəndaşa çatdırılması işində medianın rolu əvəzedilməzdir. Bu rolu başqa heç bir qurum əvəz edə bilməz. Şahidi olduğumuz bir hadisə ətrafında hökumətin həyata keçirdiyi layihələrin icrasında medianın rolunu əyani izah etməyə çalışacağıq.
Ötən həftə Beyləqan rayonuna səfər etməli olduq. Bakıdan bir qədər kənarlaşdıqdan sonra sürücü maşını magistral yoldan çıxararaq, bir kilometrə qədər məsafəni alternativ, həm də qrunt yolla sürməli oldu. Bu, avtomobildəki sərnişinləri dərhal narahat etdi. Hərə narahatlığını özünəməxsus şəkildə ifadə etdi. Sürücü isə deyilənlərə bir növ cavab olaraq bildirdi ki, yolda elektrik tərəzi quraşdırılır, ona görə bir müddət yolun bu hissəsində alternativ yolla getməli olacağıq. Sərnişinlərdən biri replika atdı ki, hə, yeni cərimə mənbəyi yaradırlar: "Hökumətin fikri vətəndaşları soymaqdır. Yük maşınları bu tərəzidən keçəndə onun ağırlığı avtomatik ölçüləcək. Əgər maşın artıq yüklənibsə, dərhal cərimə olunacaq. Bunların fikri əhalini ac qoymaqdır..."
Bu, "obıvatel" səviyyəli orta statistik ölkə vətəndaşının fikridir. Çünki görünən odur ki, indiyə qədər heç bir yük maşınından ağır yükə görə cərimə alınmırdı, alınsa da təsadüfi aşkarlanma zamanı qanunun bu tələbi yerinə yetirilirdi. Ona görə də yük avtomobilləri sabibkarlar tərəfindən normadan çox yüklənirdi ki, bəlkə aşkarlanmadı, daha çox qazanarıq. Amma məsələnin digər tərəfi vətəndaşa izah edilməlidir ki, yük avtomobili normadan artıq yüklənməklə sənin büdcəndən ayrılan vəsait hesabına tikilən yolu dağıdır, yol tikintisinə qoyulmuş milyonlarla vəsaiti israf edir. Bu məsələnin mahiyətini media cəmiyyətə açıq şəkildə izah etsə, "hökumət cərimə mənbəyi yaradır" və ya "cərimə tələsi qurur" stereotipi sındırılar. Əksinə, cəmiyyət avtomobillərə artıq yük vuran sahibkarları qınaq obyektinə çevirər ki, sən niyə mənim pulumla (dövlət büdcəsinin vəsaiti) ilə tikilən yolu öz biznes maraqlarına qurban verirsən. Göründüyü kimi, kiçik bir izahatla cəmiyyətdə dövlət layihəsinə münasibəti 180 dərəcə dəyişmək mümkündür. Bunu isə yalnız media edə bilər. Ona görə də dövlət başçısı qeyd edir ki, medianın dəstəyinə ehtiyacımız var.
Başqa bir misal. Hökumət Bakı şəhərinin yollarinda avtobus zolağı tərtib edib və həmin zolağa girən avtomobili dərhal 100 manat cərimə gözləyir. Bu zolağa da sürücülər "cərimə tələsi" kimi baxırlar. Amma avtobus zolağı cəmiyyətdə təbliğ edilsə, bir neçə ilə həm Bakıda avtomobillərin sayı kifayət qədər azalar, həm də tıxaclar yoxa çıxar və şəhər əhalisinin böyük əksəriyyəti ucuz başa gələn ictimai nəqliyyatdan istifadə edər. Artıq Bakıda ictimai nəqliyyatın hərəkətində xeyli irəliləyişlər var. Avtobuslar nadir hallarda tıxacda qalir ki, bu da ictimai nəqliyyatın üstünlüyünü artıq nümayiş etdirir. Bu məsələ media tərəfindən bir qədər də təbliğatla dəstəklənsə, köklü problemlərdən biri həllini tapar. Amna hələ də əksəriyyətimiz avtobus zolağına "cərimə tələsi" kimi baxırıq.
Akif NƏSİRLİ