İran Suriyaya qoşun yeridir - Əsədlərin ölkəsinin pay-puş edildiyi təsdiqlənir...
Hüseyn İbrahimov: “İranın Suriyaya ordu yeritməyə cəsarət edəcəyini düşünmürəm”
“İran Suriyaya qoşun göndərə bilər”. Bunu İranın xarici işlər naziri Abbas Əraqçi “Əl-Arabi əl-Cədid” nəşrinə müsahibəsində deyib.
O bildirib ki, Suriya hökuməti İrandan qoşun yeritməyi xahiş edərsə, Tehran bu tələbi nəzərə alacaq. Bundan başqa, nazir qeyd edib ki, Suriyadakı hadisələri müzakirə etmək üçün Rusiyaya səfər etməyi planlaşdırır.
Məlumat üçün qeyd edək ki, 2015-ci ildə Suriya rəsmən müraciət edəndən sonra Rusiya ora ordu göndərdi. Birinci hava zərbələri endirdi, daha sonra müəyyən quru qoşunları hərəkətə keçdi.
Maraqlıdır, Yaxın Şərqdəki indiki mürəkkəb vəziyyətdə İranın bənzər formada Suriyaya ordu yeritməsi nə dərəcədə realdır?
“Orada iki ölkə arasında nüfuz mübarizəsi Moskva-Tehran münasibətlərinə mənfi təsir edib”
Sözügedən məsələni “Bakı-Xəbər”ə şərh edən İdarəçilik Akademiyasının müəllimi, sosioloq Hüseyn İbrahimov buna birmənalı yanaşmadı: “Əvvəla, 9 il əvvəlki dövrlə müqayisədə indi vəziyyət çox fərqlidir. Suriya de-yure mövcud olsa da, de-fakto bu dövlət mövcud deyil. Əsəd rejimi 2016-cı ildən sonra ölkənin üçdə ikisinə nəzarət edirdisə, Hələb şəhəri bu günlərdə ələ keçiriləndən sonra bu nisbət daha da azaldı. Suriyada təxminən 40 min kvadrat kilometr əraziyə ABŞ-ın dəstəklədiyi kürd qruplaşmalar nəzarət edir. Onlar da faktiki olaraq PKK uzantılarıdır. Suriyanın şimalına Türkiyənin dəstəklədiyi müxaliflər nəzarət edir. Suriyada 2011-ci ildə vətəndaş müharibəsi başlayandan İran hərbi baxımdan öz yardımını göstərir. Şiə milisləri, HİZBULLAH-ın qüvvələri Əsədin tərəfində vuruşub. Ancaq indi İranın təsir imkanları zəifdir və əvvəlki kimi deyil. Birincisi, İsrail Livanda HİZBULLAH-a çox güclü zərbələr endirdi. İkincisi, İsrail aviasiyası zaman-zaman Suriyada İrana məxsus hərbi düşərgələri vurub və bu ciddi itkilərə səbəb olub. Üçüncüsü, Ukrayna müharibəsi səbəbindən Rusiyanın bütün diqqəti ora yönəlib. Və qüvvələrinin bir qismini Suriyadan çıxararaq Ukraynaya aparıb. 2015-ci ildə İran həm də Rusiya hesabına Suriyada hərbi gücünü ortaya qoydu. Dördüncüsü, ötən illər ərzində Suriyada Rusiya və İran arasında nüfuz mübarizəsi baş verib. Bu da Moskva-Tehran münasibətlərinə mənfi təsir edib. Altıncısı, həm Əsədin mövqeləri çox zəifləyib, həm də İrana məxsus proksi qüvvələr əvvəlki kimi güclü deyil. O baxımdan İranın Suriyaya ordu yeritməyə cəsarət edəcəyini düşünmürəm. İran hərbi müşavirlər göndərsə də, irimiqyaslı hərbi yardıma gedəcəyi, yəni ordu göndərəcəyi real görünmür”.
Vidadi ORDAHALLI
