Nazirliklərin İctimai Şuralarını inhisara almış QHT-nin xarici casusluqları açılır...
Şəmsəddin Əliyev: “Belə yaramaz hallar vətəndaş cəmiyyətinin inkişafına əngəl yaradır”
Məlum olduğu kimi, Azərbaycan Milli QHT Forumu İctimai şuraların formalaşdırılmasında pozuntulara və üzvlükdən sui-istifadə hallarına dair bəyanat yayıb.
Bəyanatda deyilir:
“Azərbaycan Milli QHT Forumu bir sıra dövlət qurumları, xüsusilə yerli icra hakimiyyəti orqanları yanında İctimai şuraların formalaşdırılmasında kobud pozuntu hallarını müşahidə edir. Bəzi hallarda yerlərdə bir sıra qurumlar seçkili təsisat olan İctimai şuralara təyinat əsasında tərkib formalaşdırır, hətta buna dair daxili sərəncamlar imzalayır. Azərbaycan Milli QHT Forumu bu cür halların Azərbaycan Respublikasının “İctimai iştirakçılıq haqqında” Qanununa zidd olduğunu bəyan edir. Apardığımız təhlillər göstərir ki, hazırda mərkəzi icra hakimiyyəti qurumları üzrə mövcud İctimai şuraların təxminən 25%-i eyni şəxslərdən ibarətdir. Azərbaycan əleyhinə iş aparan bir sıra xarici donorlarının, Qərb səfirliklərinin təsiri altında olan şəxslərin dövlət qurumları yanında İctimai şuralara müxtəlif üsullarla düşməsi, bu statusdan sui-istifadə etməsi, mandatlarından kənar fəaliyyət halları, özlərini “qrant vasitəçiləri” kimi apararaq məlumatlar toplaması barədə siqnallar narahatlıq doğurur. Bəzi Qərb səfirliklərinin Azərbaycanda İctimai şuralarda təmsil olunan QHT-ləri ələ almağa çalışaraq, onlara özlərinin balansında olan nəqliyyat vasitələrini bağışlamaq istəkləri barədə də məlumatlar var”.
Forum hesab edir ki, bu şuraların tərkibinin formalaşmasında və fəaliyyətində sui-istifadə halları aradan qaldırılmalıdır.
Xüsusən də mərkəzi icra hakimiyyəti qurumları üzrə mövcud İctimai şuraların təxminən 25 faizinin eyni şəxslərdən ibarət olması ilə bağlı səslənən ittiham çox əsaslıdır, amma tam qənaətbəxş deyil. Çünki nəinki 25 faiz, hətta 50 faiz eyni adamlardan ibarətdir. Yəni eyni QHT rəhbərlərinin təmsil olunması o deməkdir ki, QHT-lərin bu prosesin üstündə qanunsuz monopoliyası var.
“Bir QHT sədri bəzən görürsən bir neçə mərkəzi icra hakimiyyətində təmsil olunur”
Sözügedən məsələni “Bakı-Xəbər”ə şərh edən “Polisə Dəstək” İctimai Birliyinin rəhbəri, hüquqşünas Şəmsəddin Əliyevin fikrincə, “İctimai iştirakçılıq” haqqında qanunun özündə boşluqlar çoxdur: “Mərkəzi icra hakimiyyəti orqanlarına ictimai şuraların formalaşdırılması ilə bağlı seçkilərin keçirilməsində boşluqlar var. Yəni sözün həqiqi mənasında seçkinin keçirilməsinə zidd olan qaydalarla müşahidə olunur. Məsələn, Bakı şəhərində yerləşən mərkəzi icra hakimiyyəti orqanlarına Respublikanın digər rayonlarından olan QHT-lərin üzvləri daxil olur. Daha sonra onlar bir-biri arasında qabaqcadan razılaşaraq eyni adama səs verirlər. Belə hallar ümumiyyətlə seçki prosesinə zidd haldır. Həmçinin QHT-lərin fəaliyyətinə tamamilə uyğun olmayan haldır. QHT-lərin fəaliyyət istiqaməti ilə, mərkəzi icra hakimiyyəti orqanlarının fəaliyyət istiqamətləri bir araya sığmır. Bir QHT sədri bəzən görürsən bir neçə mərkəzi icra hakimiyyətində təmsil olunur. Məsələn, QHT sədri var, həm mərkəzi icra hakimiyyəti orqanında ictimai şuranın sədridir, həm digərində təmsil olunur, həm də QHT-lərə Dövlət Dəstəyi Şurasında İdarə Heyətinin üzvüdür. Bir neçə belə QHT sədri var. Belə yaramaz hallar vətəndaş cəmiyyətinin inkişafına əngəl yaradır. Bu, həm də korrupsiya əlamətidir. QHT sektorunda həm də qruplaşmalar var. Hətta layihələrin qiymətləndirilməsində də qrup maraqları özünü göstərir. Hansı qrupa kim yaxındırsa, ona daha çox pul verirlər. Bir qrup şəxs yalnız öz şəxsi maraqlarını təmin etmək üçün canfəşanlıq edir. Faktiki olaraq. mərkəzi icra hakimiyyəti orqanlarının fəaliyyət istiqamətlərinə uyğun hər hansı bir iş aparmırlar. Məsələn, Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi ilə bağlı ictimai şuraların fəaliyyəti görsənmir. Binalar tikilərkən ekoloji qaydalar pozulub, amma onların bununla bağlı bəyanatı yoxdur. O cümlədən, Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin fəaliyyəti praktiki olaraq ortada yoxdur. Qurum konseptual bir sənəd ortaya qoymur ki, Azərbaycan ailəsi belə olmalıdır. Yəni orada narkomanlığa və digər ictimai davranışlara zidd hallar baş verməsin. Halbuki, hər gün müxtəlif sosial platformalarda, telekanallarda ailədaxili zorakılıqlar müzakirə edilir. Bununla bağlı konsepsiya, milli fəaliyyət planı, proqramı olmalıdır. Digər tərəfdən “İctimai iştirakçılıq” haqqındakı qanunda nöqsanlar ortadan qaldırılmalıdır. Üstəlik, qanunda bu cür ifadənin olması düzgün deyil. Onun yerinə ictimai həmrəylik olsa daha məqbuldur. İctimai şuraların təxminən 25 faizinin eyni şəxslərdən ibarət olduğu bildirilir. Həmin şəxslərin adları çəkilməlidir. Qoy bütün ictimaiyyət bunları bilsin. Digər tərəfdən, QHT-lərin içində xarici donorlarla da işləyənlər var”.
Vidadi ORDAHALLI
