Məktəblərin çoxunun mühafizəsi yoxdur - problemin həll yolunu isə bilən yoxdur...
Bakıda məktəblərdə terror hadisəsinin törədiləcəyi barədə ötən həftə sosial şəbəkələrdə yayılan məlumat məktəblərin mühafizəsi məsələsini yenidən gündəmə gətirib.
Danılmaz faktdır ki, paytaxtdakı ümumtəhsil müəssisələrinin mütləq əksəriyyətini texniki işçilər qoruyur. Az sayda məktəbdə stasionar polis postları təşkil olunub.
Məsələ ilə bağlı Bakı şəhəri üzrə Təhsil İdarəsinin müdiri Nərminə Hüseynova media nümayəndələrinə açıqlamasında bildirib ki, Bakı şəhər Təhsil İdarəsi olaraq, Məktəbəqədər və Ümumi Təhsil Dövlət Agentliyi olaraq, Elm və Təhsil Nazirliyi olaraq bütövlükdə tədbirlər görülür ki, məktəblərdə son zamanlarda olan hadisələr təkrarlanmasın: “Amma məktəblərin qorunması hansı üsulda aparılacaq, sistem necə qurulacaq, hələ ki, məlum deyil”.
Qeyd etdiyimiz kimi, təhsil müəssisələrinin təhlükəsizliyi hər zaman aktual olub. Məktəblərdə xoşagəlməz hadisələrin qeydə alınmaması üçün nə kimi tədbirlər görülməlidir? Ümumiyyətlə, məktəblərdə təhlükəsizlik necə təmin edilməlidir?
Elmar Nurəliyev: “Məktəblərdə təhlükəsizlik məsələsinə çox həssas yanaşılmalıdır”
Təhlükəsizlik məsələləri üzrə ekspert Elmar Nurəliyev “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bildirdi ki, təkcə son zamanlar baş verən hadisələrə görə yox, ümumiyyətlə, məktəblərdə təhlükəsizlik məsələsinə çox həssas yanaşılmalıdır: “Nəzərə almaq lazımdır ki, məktəbdə təhsil alan şagirdlərimiz yaşlarına görə hadisələrə müxtəlif reaksiyalar verə bilərlər. Ona görə də, təhlükəsizlik məsələsi elə səviyyədə qurulmalıdır ki, hər hansı təhlükə anında minimal zərərlə qurtulmaq olsun. Ona görə, məktəbin pedaqoji heyətinin də təhlükə anında nə etməli, necə davranmalı olduqları barədə ilkin biliklərinin olması vacibdir. Məktəblərə nəzarət edən mühafizə xidmətləri də təhlükəni necə hiss etməli və bu zaman nə etməli olduğunu bilməlidir. Bunları bildikdə hadisənin mahiyyəti kiçilir və insanlar daha az zərərlə qurtulur. Təbii ki, hadisədən 100 faiz sığortalanmaq deyə bir anlayış yoxdur, ancaq önləyici tədbirlər görmək, mühafizə sistemini gücləndirmək, onların bilik və bacarıqlarını artırmaqla bu kimi hadisələrdən minimal zərərlə qurtulmaq olur. Yaxşı olar ki, Bakı şəhəri ilə birlikdə rayonlarda da direktorlar məktəblərdə bu cür hadisələrin baş verməməsi üçün önləyici tədbirlər almaqda maraqlı olsunlar”.
Ekspertin sözlərinə görə, ən ucqar kəndlərdəki məktəblərdə də təhlükəsizlik məsələləri hər zaman ön planda olsa, yaxşı olar: “Şagirdlərə əmək və idman dərslərində bu cür təhlükəsizlik tədbirləri əyləncəli formada öyrədilə bilər. Onların bu cür biliklərinin olması təhlükə anlarında mühafizəçilərə də kömək olacaq”.
Kamran Əsədov: “Təhsil müəssisələrinin hamısının hüquq-mühafizə orqanları əməkdaşları tərəfindən mühafizəsini təmin etmək reallıqdan uzaqdır, ancaq…”
Təhsil üzrə ekspert Kamran Əsədov “Bakı-Xəbər”ə şərhində bildirdi ki, təhsil müəssisələrinin mühafizəsi istiqamətində hər il Elm və Təhsil Nazirliyi ilə Daxili İşlər Nazirliyinin Baş Mühafizə İdarəsi birgə iş aparır: “Etiraf edək ki, bütün məktəblərin mühafizəsi mümkün deyil. Təhsil müəssisələrinin hamısının hüquq-mühafizə orqanları əməkdaşları tərəfindən mühafizəsini təmin etmək reallıqdan uzaqdır. Buna böyük vəsait lazımdır. Ancaq ali təhsil müəssisələri, özəl orta məktəb və bəzi dövlət orta məktəbləri öz vəsaitləri hesabına mühafizəni təşkil edirlər. Qanunvericilik aktlarına uyğun olaraq, orta məktəblərin mühafizəsi ilə bağlı Elm və Təhsil Nazirliyinin büdcəsində vəsait nəzərdə tutulmayıb".
Ekspertin sözlərin görə, nə 2009-cu ildə qəbul edilmiş "Təhsil haqqında" Qanunda, nə də ki, "Ümumtəhsil məktəbinin Nümunəvi Nizamnaməsi"ndə məktəblərin mühafizəsi ilə bağlı hər hansı məsələ göstərilməyib. Məktəblər dövlət müəssisəsi olduğu üçün mühafizəyə görə əlavə vəsait ayrılmır. Bu səbəbdən də Azərbaycanda məktəblərin mühafizəsi yüksək səviyyədə deyil: “Bu gün məktəbləri tədaüqdçü nənə və babalar mühafizə edirlər. Onlar yalnız şagirdlərin dərs zamanı çölə çıxmasına və valideyinlərin məktəbə daxil olmasına mane olurlar. Lakin onların məktəb kontingentini baş verəcək hansısa hadisədən mühafizə etmək gücü yoxdur. Təklif edirəm ki, məktəblərin yaxınlığında mobil patrul dəstələri fəaliyyət göstərsin. Bir neçə yaxın məktəbə o polis dəstələri nəzarət etsin. Həmçinin məktəblərdə müəllimlərin növbətçiliyi təşkil olunsun. Növbətçi müəllimlər məktəblərdə nizam-intizama nəzarət etməlidir. Hər mərtəbdə bir növbətçi müəllimin olması vacibdir. Bununla yanaşı, məktəbin qapısında da işinə məsuliyyətlə yanaşan nəzarətçilər dayanmalı, məktəbə kimin gəlib-getdiyinə nəzarət etməlidir. Şübhəli görünən və tanış olmayan insanları sorğu-sual etməlidirlər. Kimi gəldi məktəbə buraxmaq olmaz! Buna heç qanunvericilik də icazə vermir”.
Günel CƏLİLOVA
