ABŞ-ın husilərə ilk birbaşa hücumu... İran hərəkətə keçdi, Baydenə təzyiqlər başladı - Qırmızı dənizdə müharibə hər an başlaya bilər
Qırmızı dənizdə gərginlik artır. 2023-cü ilin son günündə Amerikanın USS Eisenhower təyyarədaşıyan gəmisinin başçılıq etdiyi hücum qrupuna aid helikopterlər bir kommersiya gəmisinin yardım çağırışından sonra Yəmənin ən böyük limanı olan Hudeydə sahillərinə yaxınlaşıb. Gəmini qayıqlarla mühasirəyə alaraq ələ keçirməyə çalışan husi qüvvələri ilə Amerika helikopterləri arasında silahlı qarşıdurma yaranıb. Amerika ordusu husilərə aid üç qayığın batdığını, birinin isə hadisə yerindən qaça bildiyini bildirib.
Bu, ABŞ-ın husi hədəflərinə birbaşa ilk hücumudur. ABŞ döyüş gəmiləri daha əvvəl husilərin atdığı raketləri və ya göndərdikləri kamikadze silahlı pilotsuz uçuş aparatlarını vurmuşdu.
Yəmən mənbələri Amerikanın hücumu nəticəsində ən azı 10 husi yaraqlısının öldüyünü, yaralılardan bəzilərinin isə limana gətirildiyini bildirib. ABŞ-dan qisas alacaqlarını bəyan edən husilər təhdid dolu bir video yayıblar. “Sahil zolağında qiyamət” sözləri yer alan videoda hücuma görə Bəhreyn və digər Yaxın Şərq ölkələri də günahlandırılır.
Qırmızı dənizdə İranın dəstəklədiyi Yəmən husilərilə ABŞ qüvvələri arasında gərginliyin artması fonunda, İran bölgəyə döyüş gəmisi göndərib. İranın yarı rəsmi Tasnim Xəbər Agentliyinin məlumatına görə, İran Hərbi Dəniz Qüvvələrinin 94-cü Hərbi Dəniz Donanmasının komandanlığındakı "Alburz" hərbi gəmisi Bab əl-Məndəb boğazından keçərək Qırmızı dənizə daxil olub.
Bu arada, ABŞ-ın aparıcı qəzetlərindən olan New York Times (NYT) yazıb ki, Pentaqonun yüksək rütbəli rəsmiləri, vəzifəsinin son ilinə qədəm qoyan prezident Baydenə Yəməndəki husi hədəflərinə qarşı hərəkətə keçməsi üçün təzyiq edirlər. Xəbərdə Pentaqonun husilərin nəzarətində olan bəzi raket, pilotsuz təyyarə bazalarına və Qırmızı dənizdə yük gəmilərinə hücumlarda istifadə edilən sürətli qayıqların olduğu obyektlərə qarşı əməliyyat hazırladığı iddia edilib. Lakin Bayden administrasiyasının hələ də düyməni basmaqda tərəddüd etdiyi bildirilir. Qeyd edilir ki, Bayden administrasiyasının yüksək vəzifəli şəxsləri husiləri hədəf alan mümkün hücumun Yəməndəki sülh danışıqlarına mənfi təsir edəcəyindən və təsadüfən İrana fayda verə biləcəyindən narahatdırlar.
ABŞ ordusunun Yəməndəki keçmiş attaşesi Adam Klements deyib ki, "ABŞ Yəməndəki hədəflərə belə bir hücum etsə, nə baş verəcəyini bilmirəm. İran və husilər artıq münaqişədən böyük fayda əldə edirlər. Bunu artırmağın nə mənası var?". Təqaüddə olan Beşinci Donanma Komandiri vitse-admiral Kevin Doneqan isə iddia edib ki, Vaşinqton husilərin təhdidlərinə cavab verməsə, zəif görünəcək və bu, daha çox hücumlara səbəb olacaq.
İngiltərənin müdafiə naziri Qrant Şapps isə husilərə qarşı birbaşa hərəkətə keçməyə hazır olduqlarını söyləyib. Husilərə xəbərdarlıq edən Şapps, ticarət gəmilərinin Qırmızı dənizdən təhlükəsiz keçməsini təmin etmək üçün əlavə tədbirlər görə biləcəklərinə də işarə edib.
Qırmızı dənizdə ilk ölümlər bölgədə gərginliyi ciddi şəkildə artırıb. Mövcud vəziyyətdə heç bir diplomatik təmasların olmadığını və tam hərbiləşdirmənin baş verdiyini qeyd edən "Əl-Cəzirə" xəbər verir ki, hazırda böhrandan necə çıxılacağı ilə bağlı narahatlıqlar var.
ABŞ, husilərin hücumlarla dünya ticarətinin gedişatını dəyişməsindən sonra beynəlxalq koalisiya yaradıb. 20-dən çox ölkənin daxil olduğu koalisiya artıq dünyanın ən təhlükəli su yoluna çevrilmiş Bab əl-Məndəb boğazından ticarət gəmilərinin təhlükəsiz keçidini təmin etməyə çalışacaq.
TAHİR
