Ermənistan "Zəngəzur müddəasını" silə bilməz - yüksək tonda növbəti mesaj...
Ramiyyə Məmmədova: “Ermənistan anlamalıdır ki, verdiyi sözə əməl etməsə, vəziyyəti heç də yaxşı olmayacaq”
Prezident İlham Əliyev aprelin 23-də ADA Universitetində təşkil olunan “COP29 və Azərbaycan üçün Yaşıl Baxış” mövzusunda beynəlxalq forumda çıxışında deyib ki, Zəngəzur Dəhlizi ilə bağlı məsələ 2020-cu il noyabrın 10-da imzalanmış Üçtərəfli Bəyanatda aydın şəkildə əks olunur:
“Bəli, “Zəngəzur dəhlizi” sözü orada qeyd olunmayıb. Lakin yazılıb ki, Azərbaycanın Şərq hissəsi ilə Naxçıvan Muxtar Respublikası arasında yol əlaqəsi olmalıdır və Rusiyanın sərhəd qüvvələri nəzarəti təmin etməlidir. Bu, Prezident Putin, Baş nazir Paşinyan və mənim tərəfimdən imzalanmışdır. İndi isə üç ildən çoxdur ki, Ermənistan bu müddəanı, əslində, pozur.
İndi isə onlar, belə demək olarsa, həmin müddəanı aradan çıxarmaq istəyirlər. Lakin, bu, mümkün deyil. Onlar Naxçıvan Muxtar Respublikası ilə yol əlaqəsini qurmaq imkanını bloklayır. Bu cür münasibət, təbii ki, çox məyus edir”.
Prezidentin bu açıqlamasını “Zəngəzur dəhlizi”ndən yayınmaq istəyən Ermənistana verilən növbəti sərt xəbərdarlıq saymaq olarmı?
Siyasi şərhçi Ramiyyə Məmmədova “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bildirdi ki,
Ermənistan 2020-ci ilin noyabrında imzalanmış üçtərəfli Bəyanata əsasən Zəngəzur dəhlizi ilə avtomobil və dəmir yollarının birləşdirilməsi üzrə öhdəliklərindən yayınmaq üçün saxta bəhanələrə son qoymalıdır: “Üçtərəfli bəyanatın 9-cu maddəsində Ermənistan bununla bağlı konkret öhdəlik götürüb. Şəxsən Baş nazir Paşinyanın imzaladığı həmin sənədi təkzib etməyə çalışması, yaxud Azərbaycana sanki güzəşt kimi təqdim etməyə çalışması yalnız Ermənistanın ziyanına işləyə bilər. Çünki Ermənistan bu dəhlizi bağlı saxlamaqla özünün blokadasını davam etdirmiş olar.
Göründüyü kimi, rəsmi Bakı Zəngəzur dəhlizinin açılması məsələsində çox qətiyyətlidir. Digər tərəfdən Ermənistan hələ başa düşə bilmir ki, regionda Zəngəzur dəhlizinin açılması ilk növbədə onun öz maraqlarına xidmət edəcək. Azərbaycan İran vasitəsilə və hava yolları ilə Naxçıvanın blokadadan çıxmasını hələ uzun müddət bundan əvvəl təmin edib. Eyni zamanda Naxçıvanın Türkiyə və İranla sərhədi var.
Paşinyan Zəngəzurun tarixi ilə bağlı da sərsəm fikirlər səsləndirib. Onun iddiasına görə, Zəngəzur dəhlizi və ya Şərqi Zəngəzur kimi terminləri Azərbaycan tərəfi uydurur və Ermənistana qarşı bununla ərazi iddiaları irəli sürür. Halbuki, Azərbaycanda adların coğrafi və tarixi əsasları var. Danılmaz faktdır ki, nəinki Zəngəzur, bütünlüklə indiki Ermənistan ərazisi əzəli Azərbaycan torpaqlarıdır. Birgə bəyanatda “Zəngəzur dəhlizi” sözü yazılmasa da, Ermənistan bilir ki, söhbət hansı yoldan gedir. Ermənistan anlamalıdır ki, verdiyi sözə əməl etməsə, vəziyyəti heç də yaxşı olmayacaq”.
Azərbaycan, Rusiya prezidentləri və Ermənistanın Baş naziri arasında imzalanmış bəyanatın 9-cu bəndində yazılıb:
“Bölgədəki bütün iqtisadi və nəqliyyat əlaqələri bərpa edilir. Ermənistan Respublikası vətəndaşların, nəqliyyat vasitələrinin və yüklərin hər iki istiqamətdə maneəsiz hərəkətinin təşkili məqsədilə Azərbaycan Respublikasının qərb rayonları və Naxçıvan Muxtar Respublikası arasında nəqliyyat əlaqəsinin təhlükəsizliyinə zəmanət verir. Nəqliyyat əlaqəsi üzrə nəzarəti Rusiyanın Federal Təhlükəsizlik Xidmətinin sərhəd xidmətinin orqanları həyata keçirir. Tərəflərin razılığı əsasında Naxçıvan Muxtar Respublikası ilə Azərbaycanın qərb rayonlarını birləşdirən yeni nəqliyyat kommunikasiyalarının inşası təmin ediləcək”.
Məhəmmədəli QƏRİBLİ