Azərbaycanda uşaqlar üçün yeni Konsepsiya? - Suallar ortaya çıxdı....
Elm və Təhsil Nazirliyi uşaq hüquqları sahəsində mövcud problemlərin aradan qaldırılması üçün konsepsiya hazırlayır. Bu barədə Elm və Təhsil Nazirliyinin Uşaq və gənclərin inkişaf siyasətinin şöbə müdiri Elnur Əliyev "Yetkinlik yaşına çatmayanlar arasında aqressiv davranış: Bullinq" mövzusunda keçirilən konfransda məlumat verib.
Onun sözlərinə görə, bullinq mövzusu Elm və Təhsil Nazirliyinin diqqətindədir: "Uşaq hüquqları sahəsində mövcud problemlərin aradan qaldırılması üçün konsepsiya hazırlayırıq. Həmin konsepsiyada uşaq hüquqları, həmçinin uşaqlar üçün sağlam mühit yaratmaq məqsədilə valideynlər üçün təlimlər nəzərdə tutulur. Məktəblərdə psixoloji və zorakılıq hallarının qarşısının alınması üçün tədbirlər görülməsi, monitorinqlərin gücləndirilməsi planlaşdırılır. Konsepsiya hazırlanıb təsdiqləndikdən sonra məktəblərə göndərəcəyik".
Maraqlıdır, məktəblər bu konsepsiyanın hazırlanması prosesində iştirak edəcəkmi? Ümumiyyətlə, uşaq hüquqları sahəsində yaşanan problemləri həll edəcəkmi?
Mehriban Zeynalova: “Uşaqlara qarşı zorakılıq da aktual problemlərdəndir”
Məsələ ilə bağlı "Təmiz dünya” Qadınlara Yardım İctimai Birliyinin sədri Mehriban Zeynalova bildirdi ki, Azərbaycan uşaqlarının bərabər imkanlardan bərabər bəhrələnməməsi problemi var: "Ölkədə uşaq mərkəzləri olsa da, bu mərkəzlərdən bütün uşaqların bərhələnməsi üçün imkanların limiti var. Belə ki, bir mərkəz yüz uşağı əhatə edə bilər, amma təlabat daha çoxdur. Belə olan halda proqnozlaşma və statistik rəqəmlər düzgün aparılmalı və uşaq mərkəzləri tələbi diqqətdə saxlamaq üçün əlavə büdcə əldə edə bilməlidir. Uşaqlara qarşı zorakılıq da aktual problemlərdəndir. Radikal dini kəsimlər tərəfindən bəzən uşaqların təhsildən yayındırılması faktları da ortaya çıxır”.
Elşən Qafarov: “Məktəblərdə tərbiyə işini düzgün təşkil edə bilmiriksə, psixoloji iş lazımi səviyyədə qurulmayacaqsa, nə qədər konsepsiya qəbul olunsa da…”
Təhsil eksperti Elşən Qafarov “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bildirdi ki, uşaq hüquqları ilə bağlı beynəlxalq konvensiya 1989-ci ildə qəbul edilib. Azərbaycan isə bu konvensiyaya 1992-ci ildə qoşulub. 1996-cı ildə “Uşaq Hüquqları” haqqında qanun qəbul olunub. 2012-ci ildə uşaq hüquqlarının profilaktası ilə bağlı ölkə başçısının müvafiq sərəncamı var: “Uşaq hüquqlarının qorunması ilə bağlı kifayət qədər normativ sənədlər var. Uşaq hüquqları ilə bağlı konsepsiyanın olması kifayət qədər yaxşı haldır. Əsas məsələ hüquqi normativ sənədlərin həyata keçməsidir. Əsas məsələ təhsil müəssisələrində tərbiyə mühitinin yaradılmasıdır. Tərbiyə mühitinin yaradılması üçün məktəblərdə psixoloji iş düzgün həll olunmalıdır. Eyni zamanda, tərbiyə işinə rəhbərlik edən təşkilatçı müavinlərə texniki işçi statusu ilə baxılmamalıdır. Təhsil müəssisələrində tərbiyə sistemi tamamilə nəzarətsiz qalıb, ya da doğru düzgün təşkil edilməyib. Biz məktəblərdə tərbiyə işini düzgün təşkil edə bilmiriksə, məktəblərdə psixoloji iş lazımi səviyyədə qurulmayacaqsa, nə qədər konsepsiya qəbul olunsa da, arzuolunan nəticə əldə edilməyəcək”.
Həmsöhbətimiz onu da əlavə etdi ki, ötən il Elm və Təhsil Nazirliyi uşaq davranış qaydaları ilə bağlı qaydalar hazırladı. 300 məktəbdə pilot layihə kimi bu qaydalar həyata keçirildi: “O zaman belə bir fikir formalaşmışdı ki, məktəblərdə bu qaydalar tətbiq olunduqdan sonra tədris müəssisələrindəki bütün problemlər qaydasına düşəcək. Ancaq 2023-2024-ci illərdə bullinqlə bağlı neqativ hallar yaşandı. Maraqlısı odur ki, xoşagəlməz hadisələr məhz həmin 300 məktəbdə yaşandı. Sistem kökündən həll olunmalıdır. Nə qədər bəzək-düzək verilsə də, məktəblərdə tərbiyə mühiti olmadıqca konsepsiyaların səmərəsi olmayacaq”.
Günel CƏLİLOVA
