Vətən müharibəsindən sonra Azərbaycan beynəlxalq inteqrasiyada yeni istiqamət açdı - ilk...
Azərbaycan dünyada tam müstəqil siyasət yürüdüb və siyasi dəst-xəttini, dövlətçilik simasını uğurla formalaşdırıb.
Dövlətimizin milli maraqlara əsaslanan diplomatiyası, demokratikləşdirmə, hüquqi prinsiplərin reallaşdırılması istiqamətlərində ardıcıl və məqsədyönlü fəaliyyəti də məhz milli müstəqilliyin praktik olaraq tam gerçəkləşdirilməsini təmin edib.
Ölkəmiz dəfələrlə etibarlı tərəfdaş olduğunu sübut edib
Məsələ ondadır ki, praqmatik xarici siyasət həyata keçirən Azərbaycan dünya miqyasında çox etibarlı tərəfdaş kimi tanınır. Bu, artıq heç kimin inkar edə bilməyəcəyi tarixi faktdır. Çünki Azərbaycan dəfələrlə etibarlı tərəfdaş olduğunu müxtəlif platformalarda sübut edib. Ölkəmiz artıq dünya birliyinin bütün sahələrində, xüsusilə də enerji sahəsində aparıcı tərəfdaşa çevrilib. Aydın məsələdir ki, bütün bu uğurlu siyasətin müəllifi Prezident İlham Əliyevdir. Onun apardığı incə və praqmatik siyasət sayəsində Azərbaycan bu nəticəni əldə edə bulib. Bunun nəticəsidir ki, Azərbaycanın iştirakı olmadan, nəinki regionda, hətta dünya miqyasında heç bir strateji layihənin reallaşması mümkün deyil. Çünki hazırda Azərbaycan dünya siyasətinin və iqtisadiyyatının əsas faktorlarından birinə də çevrilib. Məlum məsələdir ki, əldə etdiyimiz uğurlar, dünya birliyi ilə inteqrasiya istiqamətində görülən düzgün işlərin nəticəsində mümkün olub. Çünki bütün beynəlxalq təşkilatlarla və dünyanın aparıcı dövlətləri ilə əməkdaşlığı inkişaf etdirməkdə maraqlı olan ölkəmiz, bunun üçün konkret addımlar atır. Ölkələrlə bərabərhüquqlu əsaslar üzərində işlərini qurur. O cümlədən, Azərbaycanın bir sıra qurumlarda təmsil olunsa da bu, hansısa formada ölkəmizin müstəqilliyinin məhdudlaşması ilə nəticələnmir. Əksinə, ölkəmizin nüfuzu daha da artır.
Müharibədən sonra dünya miqyaslı təşkilatlarla əməkdaşlıq güclənib
44 günlük Vətən müharibəsindən sonra Azərbaycan regional və dünya miqyaslı təşkilatlarla əməkdaşlığı daha da gücləndirib. Bu təşkilatlarla daha fəal əməkdaşlıq edir. Azərbaycanın təmsil olunmadığı təşkilatların tədbirlərinə Prezident İlham Əliyev fəxri qonaq olaraq dəvət edilir. Bu ilin iyulun əvvəlində Qazaxıstanın paytaxtı Astanada Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatına (ŞƏT) üzv ölkələrin Zirvə görüşü keçirilib. “ŞƏT+” formatında keçirilən Sammitə 16 ölkənin dövlət və hökumət başçıları iştirak edib. Azərbaycanın belə mötəbər təşkilatın Sammitinə ikinci dəfə dəvət olunması ölkəmizin, xüsusilə Prezident Əliyevin dünya miqyasında nüfuzunun və dövlətimizin başçısına göstərilən yüksək ehtiramın ifadəsidir. Məlumat üçün qeyd edək ki, ŞƏT-in 2022-ci ilin sentyabrında Özbəkistanın Səmərqənd şəhərində keçirilmiş Zirvə görüşündə də iştirak edib. Bununla yanaşı, Azərbaycan bu günlərdə BRICS-ə (təşkilatın adı Braziliya, Rusiya, Hindistan, Çin və Cənubi Afrika Respublikasının adlarının baş hərflərindən götürülüb) daxil olmaq üçün rəsmi müraciət edib. BRICS 2006-cı ildə yaradılıb. Təşkilatın hazırda üzvləri Braziliya, Rusiya, Hindistan, Çin, Cənubi Afrika Respublikası, Misir, Efiopiya, İran və Birləşmiş Ərəb Əmirlikləridir. Təşkilat yaradılarkən əvvəlcə əsasən iqtisadi məqsədlərdən bəhs edilsə də, indi bəzi təşkilatçı ölkələrin onun fəaliyyətində geosiyasi maraqlar da güddüyü bildirilir.
Ölkəmiz əvvəlki zəif dövlət deyil, diqtə edən mövqedədir
Sözügedən məsələ ilə bağlı fikirlərini “Bakı-Xəbər”lə bölüşən tarix elmləri doktoru, professor Məhərrəm Zülfüqarlı qeyd edir ki, Azərbaycan beynəlxalq təşkilatlarla daim əməkdaşlığa üstünlük verir: “Xüsusən də SSRİ dağılandan sonra. Azərbaycan dövlət müstəqilliyini bərpa etdikdən sonra beynəlxalq əməkdaşlığa böyük ehtiyacı var idi. Digər yeni müstəqilliyini əldə edən ölkələr kimi. Ona görə də Azərbaycan 1992-ci ildə BMT-yə üzv olandan sonra Avropa Şurası və digər beynəlxalq qurumlarla əlaqələr yaratdı. Avropa Şurasına üzv oldu, NATO ilə əlaqələr yaratdı. 1993-cü ilin sentyabrında Azərbaycan Müstəqil Dövlətlər Birliyinə qoşuldu. Bundan başqa Azərbaycan Avropaya meyl edən GUAM adlı təşkilatda təmsil olundu. Azərbaycan İslam Əməkdaşlıq Təşkilatının, Qoşulmama Hərəkatının, Türk Dövlətləri Təşkilatının və bu kimi digər qurumların üzvüdür. Ancaq 44 günlük Vətən müharibəsindən əvvəl və sonrakı dövrlə müqayisədə böyük fərq var. Fərq ondan ondan ibarətdir ki, Azərbaycan indi qalib dövlətdir. Yəni əməkdaşlığa hansısa təşkilatdan yardım, kömək üçün yox, bərabər səviyyədə əməkdaşlığa gedir. Əvvəl biz ATƏT-in Minsk Qrupundan ədalətli vasitəçilik gözlədiyimiz halda, sonra bu təşkilatın ikiüzlüyünü görəndən sonra öz gücümüzlə problemi həll etdik. Daha sonra Minsk Qrupunun vasitəçiliyindən imtina etdik. İndi onların bizə ehtiyacı var. Prezident Əliyev 2020-ci ilin dekabrında açıq şəkildə həmsədrlərə dedi ki, sizi heç kim bura dəvət etməyib. Bütün bunlar Azərbaycanın gücünün göstəricisidir. Azərbaycan artıq bunu edə bilir. İndiki əməkdaşlıq isə bərabərsəviyyəlidir. Bu, ölkəmizin nüfuzundan, müharibədə qazandığı qələbədən, strateji mövqeyindən irəli gəlir. Bunlar Azərbaycanın müasir dövrdə nüfuzunun artdığını göstərir. İndi biz Avropaya, Rusiyaya daha çox lazımıq. Ona görə də bu əməkdaşlıq çərçivəsində çalışmalıyıq ki, ölkəmizin mənafeyinə heç bir zərər dəyməsin. Buna Azərbaycanın gücü də, imkanı da var. Azərbaycan yeri gələndə böyük təşkilatlara, dövlətlərə öz sözünü də deyir. Fransanın bizə olan düşmən münasibətinə Azərbaycan adekvat cavab verdi. Bu, onu göstərir ki, Azərbaycan əvvəlki zəif dövlət deyil. Azərbaycan diqtə edən mövqedədir. Bütün bunlar çox böyük uğurdur”.
Vidadi ORDAHALLI
Yazı Azərbaycan Respublikasının Medianın İnkişafı Agentliyinin maliyyə dəstəyilə çap olunur.
