Qərbin Ermənistanı silahlandırmasının yeni məqamları ortaya çıxıb...
Məlum olduğu kimi, Yunanıstan Ermənistana S-300 və bu ölkənin hava hücumundan müdafiə sistemində istifadə edilən Rusiya istehsalı daha iki sistemi təhvil vermək və onları İsrail sistemləri ilə əvəz etmək niyyətindədir.
Belə ki, yunanlar Ermənistana Tor-M1 və Osa-AK hava hücumundan müdafiə sistemləri də verəcək. “Enikos.gr” portalının yazdığına görə, Yunanıstan Silahlı Qüvvələri Rusiya silah sistemlərini öz arsenalından çıxarmaq və köhnə sistemləri radikal şəkildə yeni Qərb texnologiyaları ilə əvəz etməyi hədəfləyir. Nəşr vurğulayıb ki, əvvəllər bu sistemlərin Ukraynaya verilə biləcəyi güman edilirdi, lakin Baş Qərargah başqa alternativləri nəzərdən keçirir.
Məsələyə Rusiyadan da reaksiya verilib. Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin rəsmi nümayəndəsi Mariya Zaxarova bildirib ki, Afinaya Rusiya silahlarının Rusiyanın razılığı olmadan təkrar ixracını qadağan edən ikitərəfli sazişlər var. O vurğulayıb ki, Afina məsələ barədə Moskvaya məlumat verməyib. Beləliklə, görünən odur ki, Ermənistnın getdikcə daha çox sayda ölkə tərəfindən silahlandırlması prosesi davam edir. Bu hal Azərbaycanla sülh prosesinə xələl gətirir, Cənubi Qafqazda düşmənçilik ritorikasının artmasına gətirib çıxarır. Bunlar o fonda yaşanır ki, həm Ermənistan, həm də Azərbaycanın dövlət başçıları qarşılıqlı olaraq ölkələrinin ərazi bütövlüyünü tanıdıqlarını dəfələrlə bəyan ediblər. Qarabağ problemi tam və qəti şəkildə birdəfəlik həll edilib. Belə vəziyyətdə himayədarlarının diqtəsi ilə hərəkət edən Ermənistan sülhü təhlükəyə atır. Ümumiyyətlə, daim özünə himayədar axtaran İrəvan Bakı ilə diplomatik manevrlər üçün təkbaşına qərar vermir. Ermənistan himayədarları, xüsusən bölgədə qeyri-stabillik yaratmağı qarşısına məqsəd qoyan Fransa ilə koordinasiyalı addımlar atır. Son dövrlər Fransanın və daha bir neçə Avropa ölkəsinin dəstəyi ilə militarizasiya, silahlanma yolu tutan Ermənistan Cənubi Qafqazda davamlı sülh yerinə, yeni potensial münaqişə ocağı yaratmaq yolunu tutub. Paralel olaraq, Ermənistanın hərbi-siyasi rəhbərliyinin ölkə konstitusiyasinda Azərbaycana qarşı ərazi iddiaları ehtiva edən Müstəqillik Aktına istinadın aradan qaldırılması və Minsk qrupunun fəaliyyətinin dayandırılması üçün Azərbaycanla birlikdə ATƏT-ə müraciət etməsi ilə bağlı rəsmi Bakının çağırışlarına hələ də adekvat reaksiya verməməsi də sülh üçün təhlükədir.
Mövcud şəraitdə Yunanıstanın addımları da erməni tərəfini radikalizmə, düşmənçiliyə sövq edir. Türkiyənin terror və təhlükəsizlik üzrə eksperti Abdullah Ağar Yunanıstanın Ermənistana silahlar verməsini şərh edərkən qeyd edib: “Yunanıstan, eləcə də Fransa Türkiyə və Azərbaycana qarşı düşmənçilik mövqeləri səbəbindən hər zaman Ermənistanı dəstəkləyiblər. İndi də yunanlar Rusiya istehsalı olan silahları Ermənistana təqdim etmək istəyirlər. Ağar açılamasında Afinanın da regionda geopolitik maraqları olan dövlətlər kimi özünü apardığını bildirib: “Digər tərəfdən, həm Fransa, həm Hindistan və İran, həmçinin Avropa Birliyi və ABŞ-ın regionda maraqları var. Bu dövlətlər Ermənistandan öz maraqları naminə istifadə edərək “geopolitik reallıq” yaratmağa, Azərbaycan və Türkiyəni təzyiq altında saxlamağa, Ermənistan vasitəsilə bir təsir gücü formalaşdırmağa çalışırlar”. Ekspertin sözlərinə görə, bu növ silahlar İkinci Qarabağ müharibəsində ermənilər üçün heç bir fayda vermədi: “Ermənistana verilən silahlar İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı onlarda var idi. Bilirsiniz ki, Qarabağ müharibəsində ilk olaraq Osa-AK sistemləri sıradan çıxarıldı. Daha sonra “Tor”, “Buk” və S-300 sistemlərinin məhv edildiyini gördük. Ermənistanın hava hücumundan müdafiə sistemi ciddi şəkildə zədələndi. İndi bu itkiləri kompensasiya etmək məqsədilə Yunanıstanın əlindəki köhnə silahları Ermənistana verib, özü üçün İsrail və Qərb istehsalı olan yeni silahlar almağa çalışdığı müşahidə edilir”. Ağar qeyd edib ki, Yunanıstan və Fransanın Ermənistanı silahlandırması cavabsız qalmayacaq: “Azərbaycan bu prosesləri yaxından izləyir və qiymətləndirir. Bu silahların zərərsizləşdirilməsi ilə bağlı böyük təcrübəyə malikdir. Yalnız bu silahlar deyil, Ermənistanın müxtəlif kateqoriyalardakı yeni silahları dövriyyəyə buraxması Azərbaycanda əlavə tədbirlərin görülməsinə səbəb olur. Elə prezident İlham Əliyevin göstərişi ilə müdafiə büdcəsi daha da artırılıb. Bu baxımdan, Ermənistanın yeni silahlarına qarşı Azərbaycan mövcud və effektivliyini sübut etmiş silahlarla yanaşı, yeni təşəbbüslər irəli sürə bilər”. Görünən odur ki, Ermənistan himayədar ölkələrin təsiri altında sülh danışıqları prosesindən geri çəkilməyə, prosesin təbii axarına süni maneələr yaratmağa çalışır. Azərbaycan isə regionda yeni hərbi münaqişədə maraqlı deyil, əksinə, önəmli iqtisadi layihələrin həyata keçirilməsi üçün regionda dayanıqlı sülhə, sabitliyə ehtiyac duyur. Amma ölkə istənilən təhdidi də aradan qaldırmağa tam hazırdır. Bunun ermənistanda da nəzərə alınması olduqca mühümdür.
Samirə SƏFƏROVA
