COP29 - iqlim məsələsində dövlət və ictimaiyyət bir mövqedə...
BMT-nin İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyasının (COP29) Azərbaycanın ev sahibliyi ilə keçirilməsi mühüm tarixi hadisədir. Heç şübhəsiz ki, COP29-un ölkəmizdə keçirilməsi Azərbaycanın iqlim dəyişiklikləri ilə mübarizədə ardıcıl və qətiyyətli mövqeyinin göstəricisidir.
COP29-un ölkəmizdə keçirilməsinin və Azərbaycanın bütün bəşəriyyət həyati önəm kəsb edən mövzuların müzakirə edildiyi bir platformaya çevrilməsinin həm də böyük siyasi əhəmiyyəti var.
Belə mötəbər bir tədbirin ölkəmizdə keçirilməsi həm də ona görə əhəmiyyət kəsb edir ki, bəşəriyyətin gələcəyi ilə bağlı ən mühüm qərarlar ölkəmizdə verilir. COP29 iqlim dəyişmələri ilə mübarizə sahəsində mühüm töhfələri ilə yadda qalır. Onu da qeyd edək ki, bu tədbirin ölkəmizdə keçirilməsi dövlət və ictimai maraqların bir-birini tamamlamasını ifadə edir. Azərbaycanın ev sahibliyi etdiyi tədbirdə ictimiayyətimiz də müxtəlif formalarda aktiv iştirak edir. Bu tədbirin keçirilməsi, burada iqlim dəyişmələrinə qarşı mübarizə ilə bağlı, eləcə də bizi və regionu narahat edən mina probleminin müzakirəyə çıxarılması ictimaiyyətin də maraqlarını tam olaraq təmin edir.
Ekspertlərə görə, COP29-un Azərbaycanda keçiriləcəyi ilə bağlı qərar qəbul edildikdən sonra ölkəmizdə bu istiqamətdə aparılan hazırlıqlarda ictimaiyyətin fəal iştirakı gözdən qaçmadı. Əlbəttə, biz xalq və dövlət olaraq bu tədbirin uğurla keçirilməsinə öz töhfəmizi veririk.
Bu ilin noyabr ayının 11-də start götürən COÖ29 tədbiri hələ davam edir və dünyanın dörd bir yanından gələn rəsmi şəxslər, dövlət və hökumət rəhbərləri, QHT nümayəndələri, dövlət qurumlarının, ictimai təşkilatların nümayəndələri Azərbaycan xalqının və dövlətinin humanist niyyətlərinin, ənənəvi qonaqpərvərliyinin şahidi olurlar. Bu gün şəhərimizin demək olar ki, hər yerdində, eləcə də ictimai nəqliyyatda COP29 iştirakçısı olan xarici ölkə vətəndaşları ilə sıx-sıx rastlaşırıq. Onların üzündən məmnunluğu oxumaq o qədər çətin deyil. Onlar Azərbayan ictimaiyyətinin qonaqpərvərliyindən, səmimiyyətindən çox razı qalırlar. Bütövlükdə, COP29-u keçirməklə biz xalqımızın və dövlətimizin iqlim dəyişikliyinə qarşı mübarizədə aktiv rolunu təqdim edə bilirik. Bu tədbirdə dövlət qurumları ilə yanaşı vətəndaş cəmiyyəti institutu da çox aktiv iştirak edir və öz töhfələrini əsirgəmir.
“Dövlət, özəl və ictimai sektor birgə hərəkət edir”
Müstəqil ekspert Rauf Zeyni “Bakı-Xəbər”ə bildirdi ki, COP29-un Azərbaycanda keçirilməsi dövlət və ictimai maraqların bir-biri ilə uzlaşmasının təzahürlərindən biridir. “COP29 Azərbaycanın tarixibndə çox mühüm bir hadisədir. 33 il bundan əvvəl dövlət müstəqilliyini əldə etmiş Azərbaycan çox mühüm beynəlxalq bir tədbirə ev sahibliyi edir və böyük bir uğura imza atdı. İndiki dövrdə belə bir tədbirə ev sahibliyi etməyimiz bizə çox vacib idi. Bu tədbirdə dövlət sektoru ilə yanaşı özəl və ictimai sektor da yaxından iştirak edir. Maksimum çalışdıq ki, dövlətimizin, xalqımızın maraqlarını, o cümlədən “Yaşıl dünya naminə həmrəylik” məsələlərini dünya ictimaiyyətinin diqqətinə çatdıraq. Əvvəla, Azərbaycan həqiqətlərinin dünya ictimaiyyətinə çatdırılması, bu tədbirin Azərbaycanda keçirilməsinə ehtiraz edənlərə layiqli cavabların verilməsi baxımından bu tədbirin əhəmiyyəti böyükdür. Ali Baş Komandan COP tribunasından dünya ictimaiyyətini lazımı şəkildə məlumatlandırdı. Prezident “bizə neft ölkəsi kimi baxırdılar, bizə yaşıl enerji ölkəsi kimi baxmalıdırlar” dedi. Dediyim kimi bütün bunlarla bağlı, dövlət, özəl və ictimai sektor birgə hərəkət edirlər. COP çərçivəsində çox səviyyəli tədbirelər, təqdimatlar keçirildi, ictimai müzakirələr təşkil olundu. İqlim dəyişmələrinə qarşı mübarizə, yaşıl enerji, gələcəkdə həyata keçirməyi nəzərdə tutduğumuz yaşıl enerjinin təmin olunması ilə əlaqədar layihələrlə bağlı geniş müzakirələr keçirildi, bu müzakirələr yenə də davam etdirilir. Burada bütün əlaqədar nazirliklər, komitələr, digər dövlət qurumları yaxından iştirak edir. O cümlədən də QHT-lərə Dövlət Dəstəyi Agentliyinin, Milli QHT Forumunun təşkilatçılığı ilə Milli QHT Formunun pavliyonunda və digər pavliyonlarda, Qlobal Şimal - Cənub layihəsi çərçivəsində əməkdaşlıq məsələləri və sair müzakirə edildi, təqimatlar oldu. Məsələn, Milli QHT Formunun təşkilatçılığı ilə COP28, COP29, COP30-un təşkilatçıları ilə birgə konfranslar keçirildi. Müxtəlif tədbirlər baş tutdu”.
“Biz də ictimaiyyət olaraq bundan fərəhlənirik, ruhlanırıq, ölkəmizlə qürur duyuruq”
R.Zeyni qeyd etdi ki, bu tədbirdə səsləndirlən fikirlər, aparılan müzakirələr, təkliflər, təşəbbüslər, eyni zamanda da antiazərbaycan qüvvələrinin qarayaxma kampaniyasına qarşı atılan addımlar ictimaiyyətin maraqlarını tam əks etdirir. R.Zeyni vurğuladı ki, bir qrup Azərbaycan QHT-lərinin rəhbərləri və ictimai fəallar Azərbaycan xalqını təhqir etmiş, ermənipərəst ABŞ konqresmeni Frank Peloniyə qarşı qaldığı hotelin qarşısında keçirdiyi etiraz aksiyaları nəticəsiz qalmadı. “Mediada gedən məlumatlara görə, QHT-lərin haqlı etirazlarına görə Frank Peloni artıq Bakını tərk edib”.
COP29 tədbirlərində iştirak edən xarici nümayəndələrin burada gördüyü münasibət onları məmnun edir və onların ölkəmiz barədə düzgün təsəvvürü formalaşır: “Bunlar hamısı ondan irəli gəlir ki, Azərbaycan çox sivil bir ölkədir. Məsələn, 169 ölkədən 73 min nəfərə yaxın qeydiyyatdan keçən şəxs COP-da iştirak etmək üçün Azərbaycana gəldi. Onlar Bakını gördülər, dövlətimizin, xalqımızın səmimi, humanist, qonaqpərvər münasibətinin şahidi oldular. Bizim ölkəmizi, xalqımızı çox bəyəndilər. Biz o qonaqlarla ünsiyyətdə olduq, onlar hamısı Azərbaycandan çox razılıq edirdilər, COP29-a çox yüksək səviyyədə ev sahibliyi etməsindən ağız dolusu danışırdılar. Çox tanınmış şəxslər COP29-u çox yüksək qiymətləndirirlər. Əkrəm İmamoğlu da bilirdi ki, 8-10 COP-da iştirak etmişəm, amma bu dərcədə COP təşkil olunmasını birinci dəfədir görürəm. Bu Azərbaycana, Azərbaycanın təşkilatçılığına, idarəçiliyinə, beynəlxalq tədbiri necə yüksək səviyyədə keçirməsinə veriən yüksək dəyərdir. Biz də ictimaiyyət olaraq bundan fərəhlənirik, ruhlanırıq, ölkəmizlə qürur duyuruq”.
R.Zeyni qeyd etdi ki, COP çərçivəsində alınan qərarlar, icra ediləcək yaşıl enerji layihələri, bu sahəyə yatırılan investisiya məsələsi ilə bağlı müzakirələrin əhəmiyyəti böyükdür. O, vurğuladı ki, 2050-ci ilə qədər hansı layihələr nəzərdə tutulur və həm Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin, həm digər ölkələrin əlaqədar qurumları öz layihələrini COP iştirakçılarının diqqətinə çatdırdılar. “Zəngin, geniş miqyaslı bir tədbirdir və tədbir hələ də davam edir. COP-un tarixində Azərbaycan çox gözəlbir nümunə göstərdi. Azərbaycan Respublikası olaraq COP-un tarixinə yenilik gətirdik. Bu da əlbəttə, bu tədbirin yüksək səviyyədə keçirilməsidir. Gəlib gördülər ki, Azərbaycan Şərqlə Qərbin mənəvi körpüsü olmaqla yanaşı Şərqin də, Qərbin də bütün müsbət əlamətlərini özündə birləşdirən azad, demokratik, sivil bir ölkədir ki, istənilən tribunada öz sözünü də deyə, hüquqlarını, haqqını da müdafiə edə, eyni zamanda gələcək inkişaf üçün çox səmərəli təkliflər də verə bilir, hər zaman öz töhfəsini verməyə də hazırdır. Əlbəttə, COP-un da tarixinə Azərbaycan öz layqili töhfələrini verdi.
İctimai sektora da öz minnətdarlığımı bildirmək istəyirəm ki, Azərbaycan milli və dövlətçilik, ictimai maraqlarını müdafiə etmək üçün gecəli-gündüzlü fəaliyyət göstərib öz addımlarını atdılar, tədbirlər keçirdilər. İctimai sektor etiraz aksiyası belə həyata keçirdi və göstərdilər ki, Azərbaycan cəmiyyəti azad, demokratik, müstəqil bir cəmiyyətdir, Azərbaycan xalqı, Azərbaycan ictimaiyyəti istənilən məqamda özünün, dövlətinin, o cümlədən də bəşəriyyətin hüquqlarını, maraqlarını qorumaqdan ötrü ədalətli mövqe nümayiş etidirir. Onlar həm də bizim ədalətli olduğumuzu gördülər”.
R.Zeyni qeyd etdi ki, müxtəlif ölkələrdən gələn 73 min insana COP çərçivəsində Azərbaycan xalqı, Azərbaycan ictimaiyyəti, dövləti öz həqiqətlərini çatdıra bilir.
İradə SARIYEVA
Yazı Azərbaycan Respublikasının Medianın İnkişafı Agentliyinin maliyyə dəstəyilə çap olunur.