Sənaye parklarımızda özəl investisiyalar problemi var...
Fuad İbrahimov: “Bu o demək deyil ki, orada özəl sektor üçün biznes mühiti yoxdur”
Son illər sənaye parklarının ölkədə neftdənkənar sektorun inkişafına təsirlərindən tez-tez bəhs edilir. Son yeddi ildə Azərbaycanda bu sahəyə 5.6 milyard manat yatırım edilib.
İlin birinci yarısında sənaye zonalarının qeyri-neft sektorunda xüsusi çəkisi 16.5 faiz, qeyri-neft sənaye məhsullarının ixracında 20.7 faiz olub. Bu ilin ilk doqquz ayında sənaye müəssisələrində toplam 2.3 milyard manatlıq məhsul istehsal edilib.
Ümumən, indiyə qədər Azərbaycanda yeddi sənaye parkı (Sumqayıt, Balaxanı, Mingəçevir, Qaradağ, Pirallahı, Ağdam və Cəbrayıl rayonunda "Araz Vadisi İqtisadi Zonası") istifadəyə verilib. Belə ərazilərin yaradılmasında əsas məqsəd qeyri-neft, özəl sektorun inkişafı, ölkəyə xarici investisiyaların cəlbidir. Sənaye parklarında sahibkarlara bəlli güzəştlər də nəzərdə tutulur. Ancaq problem ondadır ki, bu parklara yatırılan investisiyaların əsas hissəsi dövlət şirkətlərinin payına düşür.
Maraqlıdır, niyə sənaye parklarında özəl sektorun payı artmır?
“Sənaye parklarında dövlət şirkətlərinin üstün paya malik olmasının iqtisadi cəhətdən elə bir ciddi təhlükəsi yoxdur”
Sözügedən məsələyə aydınlıq gətirən iqtisadçı-ekspert Fuad İbrahimov “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında məsələyə fərqli prizmadan yanaşdı: “Statistik baxımdan özəl sektorun sənaye parklarında iştirak payının artmamasını görməyə bilərik. Ancaq bu o demək deyil ki, orada özəl sektor üçün biznes mühiti yoxdur. Bu belə deyil. Sənaye parklarında fəaliyyətlə bağlı kifayət qədər özəl sektorda marağı olan şirkətlər var. Ancaq sözügedən məsələdə bir məqamı nəzərə almaq lazımdır ki, sənaye parklarında fəaliyyət göstərə biləcək şirkətlərin də təlimata uyğun bir öhdəlikləri var. Hazırda perspektivdə o öhdəlikləri gələcəkdə yerinə yetirə biləcək, tək yerli bazara fokuslanmayan özəl şirkətlər varmı? Yəni tək yerli bazara fokuslanmayan, ixrac yönümlü məhsul istehsal şirkətlərdən söhbət gedir. Bax bu kimi məsələlər və problemlər var. Məhz sənaye parklarının əsas prioriteti bu minvalla ixrac yönümlü fəaliyyətin daha da şaxələnməsinə, genişlənməsinə şərait yaratmaqdır. Ona görə də bu nöqteyi-nəzərdən üstünlük bu sektora verilir. O ki qaldı sənaye parklarında dövlət şirkətlərinin üstün paya malik olmasına, bunun iqtisadi cəhətdən elə bir ciddi təhlükəsi yoxdur. Əksinə, əgər bu, ixrac potensialına fokuslanıbsa, buna imkan daxilində hərtərəfli dəstək olmaq lazımdır. İxrac imkanlarını artırmaqdan ötrü həqiqətən də əhəmiyyətli işlər görülməlidir. Çünki dünya iqtisadiyyatında rəqabət həddən artıq yüksəkdir. Bu gün bir balaca kibrit qutusu ilə bazara çıxmaq imkanı varsa, bu artıq uğurdur. Bu nöqteyi-nəzərdən hesab etmirəm ki, özəl və dövlət sektorları arasında fərq qoyulmamalıdır. Söhbət ixrac potensialından gedir. Əsas odur ki, ölkədə dayanıqlı ixrac potensialı yaradılsın”.
Vidadi ORDAHALLI
