ABŞ bu subyektlərlə Azərbaycanda sabitsizlik yarada bilərmi...
Ramil Hüseynov: “Onların elə bir ciddi tərəfdarları, sosial bazası yoxdur”
ABŞ özünün hədəfində olan ölkələri nəzarətdə saxlamaq üçün fərqli metodlardan faydalanır. Ən çox rast gəlinənlərdən biri də bu ölkələrdə müxalifət təşkilatlarının dəstəklənməsidir. Bunun üçün həm hüquqi əsas, həm də icra mexanizmi formalaşdırılıb. Çoxsaylı donor institutlar, yardım fondları yaradılıb.
USAID, NED, Marşall Fondu, IREX və digər onlarla “beynəlxalq institut” məhz bu cür proqramların icraçıları olaraq meydana çıxıb. Onlar zahirən “demokratik inkişafa dəstək vermək” adı altında fəaliyyət göstərirlər, bu məqsədlə “qrantlar verirlər”. Reallıq isə budur ki, yerli icmaları maddi vəsaitlə şirnikləşdirərək, legitim hakimiyyətlərə qarşı ictimai etimadsızlığa sövq edirlər.
Bu təsisatların 90-cı illərdə, 2000-ci illərin əvvəllərində Azərbaycanda radikal müxalifətə yaxın olan QHT-ləri necə maliyyələşdirdiklərini, bundan öz məqsədləri üçün istifadə etdiklərini yaxşı bilirik. Düzdür, qanunvericiliyə edilən dəyişiliklər nəticəsində həmin təsisatların müəyyən QHT-ləri, media resurslarını maliyyələşdirməsinin qarşısı alındı. Azərbaycan 2014-cü ildən etibarən “Qrant haqqında” qanunu sərtləşdirib, milli maraqlarla uzlaşmayan xarici qrantların ölkəyə gətirilməsini məhdudlaşdırmaq üçün mexanizmlər tətbiq edib. Ancaq onlar bu fəaliyyətdən əl çəkmədilər. 2022-ci ildə Azərbaycanda “Media haqqında” qanun qəbul edilərkən Milli Məclis qarşısında “etiraz aksiyası” keçirildi. Bəlli oldu ki, həmin piket “jurnalistlərin etiraz aksiyası kimi” qələmə verilsə də, orada yalnız 2 nəfər “jurnalist” iştirak edib. Qalanları “feminist fəallar” olublar. Məlum olduğu kimi, Abzas.net xəbər portalının baş redaktoru Sevinc Vaqifqızı, həmin saytın baş direktoru Ülvi Həsənli saxlanılıb. Bu portal istisnasız olaraq anti-Azərbaycan məzmunlu dezinfomasiyaların tirajlanmasını həyata keçirir. Radikal feministlərin digər bir təmsilçisi - Xədicə İsmayıl “Toplum TV”-nin baş redaktorudur. “Arqument.az” saytı da onun kurasiyasındadır. “Toplum TV”nin redaksiyası “Demokratik Təşəbbüslər İnstitutu”nun (DTİ) ofisində yerləşdirilib. Beləliklə, “Toplum TV”nin DTİ ilə koordinasiyası təmin edilib.
Bütün bu deyilənlərin fonunda, belə bir şəbəkənin köməyi ilə Qərbin Azərbaycanda sabitliyi pozması, şəraitə təsir göstərməsi nə dərəcədə perspektivdə mümkün olan işdir ki, belə şəbəkə və çevrə ilə vəziyyəti dəyişə bilsinlər?
“Bütün bunlardan sonra Qərbə bağlı olan şəbəkənin ölkəmizdə vəziyyəti dəyişməsi mümkünsüzdür”
Məsələ ilə bağlı “Bakı-Xəbər”ə açıqlama verən “Yeni Xətt” Müstəqil Siyasi Tədqiqatlar Mərkəzinin rəhbəri Ramil Hüseynov hesab edir ki, bu kimi şəbəkə ilə Azərbaycanda sabitliyi pozmaq, vəziyyəti dəyişmək mümkünsüzdür. O, bunu bir sıra faktorlarla əsaslandırdı: “Əvvəla, Azərbaycan 90-cı illərdə, 2000-ci illərin əvvəlindəki ölkə deyil. Cəmiyyətimiz Qərbi yaxşı tanıyır. Düzdür, ilk dövrlərdə Qərbdən gözləntilər var idi. O mənada ki, Ermənistanın işğalçılıq siyasətini pisləyəcəklərini gözləyirdik. Çünki həm ərazilərimiz işğal olunmuşdu, həm də ölkədə 1 milyon məcburi köçkün və qaçqın var idi. Ancaq zaman keçdikcə məlum oldu ki, bununla bağlı Ermənistanı heç qınamağı da özlərinə rəva görmürlər. Azərbaycan işğala məruz qalan tərəf ola-ola, bizə qarşı ABŞ 1992-ci ildə 907-ci düzəlişi qəbul etdi. On il fasiləsiz olaraq bu qüvvədə qaldı. 2002-ci ildən düzəliş hər il dondurulsa da, birdəfəlik ləğv edilmədi. “Domokl qılıncı” kimi Azərbaycanın başı üzərindən sallandı. Azərbaycan xalqı Qərbin tərəfkeşliyi üzündən ərazilərimizin işğalı ilə bağlı1993-cü ildə qəbul olunan 4 BMT qətnaməsinin necə kağız parçasına çevrildiyini çox yaxşı bilir. 1998-ci ildən Qarabağdakı erməni separatçılarına hər il ABŞ-ın ayrıca “humanitar yardım” adı altında yardım etdiyini yaxşı bilirik. Bununla belə, Qərbin bir sıra postsovet ölkələrində həyata keçirdiyi “rəngli inqilablar”ın nə ilə nəticələndiyini də xalqımız gördü. Gürcüstanla Ukrayna ərazilərini itirdi, Qırğızıstanda bir neçə dəfə hakimiyyət dəyişikliyi baş verdi. Ən nəhayət, Azərbaycan 44 günlük Vətən müharibəsində ərazilərini azad edərkən bir sıra Qərb ölkələrinin necə məyus olduqlarını hamımız yaxşı gördük. Qərbin aparıcı media resursları üzərimizə gəldilər. Birtərəfli olaraq erməni tərəfinə aid məlumatları işıqlandırdılar. Halbuki, işğala məruz qalan tərəf biz idik. Bütün bunlardan sonra Qərbə bağlı olan şəbəkənin ölkəmizdə vəziyyəti dəyişmək imkanı mümkünsüzdür. Çünki Qarabağ zəfərindən sonra xalq Ali Baş Komandanın ətrafında birləşib. Onların elə bir ciddi tərəfdarları, sosial bazası yoxdur. Hamı yaxşı bilir ki, həmin şəxslər Qərbin sifarişlərini yerinə yetirir”.
Vidadi ORDAHALLI