Dövlətdə işləyənlərin sayı azalır, özəl sektor genişlənir...
Kamran Məmmədli: “Azərbaycanda dövlət sektorunda çalışanların sayı özəl sektorda çalışanların sayından çoxdur”
2024-cü il iyunun 1-i vəziyyətinə ölkə iqtisadiyyatında muzdla çalışan işçilərin sayı 1749,4 min nəfər olub, onlardan 893,1 min nəfəri iqtisadiyyatın dövlət sektorunda, 856,3 min nəfəri isə qeyri-dövlət sektorunda fəaliyyət göstərib. Bu barədə Dövlət Statistika Komitəsi məlumat yayıb.
Məlumata görə, iqtisadiyyatın dövlət sektorunda çalışanların sayı son bir ildə 5.5 min nəfər azalıb, qeyri-dövlət sektorunda (özəl) çalışan muzdlu işçiləri sayı isə 28.6 min nəfər artıb. Beləliklə Azərbaycan iqtisadiyyatında muzdla çalışan işçilərin sayı son bir ildə 23.1 min nəfər artıb.
İnsanların özəl sektorlara üz tutması nə ilə bağlıdır?
“Dövlət sektrunda çalışanların seçimində əsas yerdə maaşın məbləği yox, karyera qurmaq və dövlət xidmətində olmaq prinsipi dayanır”
Iqtisadçı Kamran Məmmədli “Bakı-Xəbər”ə şərhində bildirdi ki, Azərbaycanda dövlət sektorunda çalışanların sayı özəl sektorda çalışanların sayından çoxdur: “Açılan iş yerlərinin əsas hissəsinin özəl sektorun payına düşməsi müsbət haldır. Olmalı olan da elə məhz budur. Özəl sektorda iş yerlərinin yaranması prioritet sahə kimi öndə olmalıdır. Çünki dövlət öhdəlikləri artdıqca büdcə yükü də artır. Özəl sektor həm özü qazanır, həm də vergilər vasitəsilə büdcəyə vəsaitlərin daxil olmasında aktiv rol alır. Bu nöqteyi-nəzərdən özəl sektorda iş yerlərinin açılmasını inkişaf yönümlü addım olaraq adlandırmaq olar”.
Iqtisadçı qeyd etdi ki, dövlət sektorunda standart yanaşma var. Burada işçinin bacarıqlarına xüsusi önəm verilmir: "Dövlət qurumlarında əmək haqqı işçinin bacarıqlarından asılı olmayaraq öncədən təsdiq edilən ştat cədvəli əsasında müəyyənləşdirilir. Buna görə də dövlət qurumlarında əmək haqqı siyasəti elastik olmur və hər hansı şəxslə bağlı fərqli maaş artımı tətbiq edilmir. Ümumiyyətlə, özəl və dövlət sektoru arasında maaş fərqinin kəskin olması təcrübəsi bütün dünyada yayılıb. Buna görə də Azərbaycanda da özəl sektorda çalışmaq istəyənlərin sayı artır. Yaxşı qazanmaq istəyən işçilər hökmən özəl sektorda çalışmağa üstünlük verir. Bu, dünyada geniş yayılan praktikadır. Dövlət sektorunda çalışanların seçimində isə əsas rolu maaşın məbləği yox, karyera qurmaq və dövlət xidmətində olmaq prinsipi dayanır. Bununla belə, inkişaf etmiş Qərb ölkələrində dövlət sektorunda çalışan və yaxşı təcrübə qazanan bir çox mütəxəsis sonradan özəl sektorda işləməyə üstünlük verir. Onları belə bir qərar qəbul etməyə əmək haqqı fərqi vadar edir. İnkişaf etmiş ölkələrdə özəl sektorda elə vəzifələr var ki, maaş səviyyəsi dövlət təşkilatlarındakı eyni vəzifə ilə müqayisədə 10-20 dəfə yüksəkdir”.
Günel CƏLİLOVA
