Sumqayıt və Marağa hadisələri baş prokurorluğun saytından çıxarıldı... İnanılmaz...
Məhərrəm Zülfüqarlı: “Marağa abidəsini də özləri məhv edib, Sumqayıt hadisələrini də onlar törədib, bütün faktlar ermənilərin əleyhinə işləyir”
Son zamanlar Ermənistan medaisında diqqətçəkən məsələlər barədə bəhs edilir. “Erməni tarixi” dərsliyində Qarabağın Azərbaycan ərazisi kimi göstərilməsi faktından sonra indi də “Ermənistanın səsi” yazır ki, Ermənistanın Baş Prokurorluğunun saytından “Sumqayıt hadisələri”nin və “Marağa”nın “arxivləri” silinib.
Erməni mediasının qeyd etdiyinə görə, İrəvanda “Sumqayıt arxivi” dağıdılır. “Fakt budur ki, Ermənistan Baş Prokurorluğunun saytından “Sumqayıt” bölməsi tamamilə yoxa çıxıb”-deyə “Ermənistanın səsi” yazır. İddia edirlər ki, guya bu arxivlərdə “Azərbaycanın cinayətləri” yer alıbmış, bütün sənədlər, materiallar yoxa çıxarılıb. Guya Azərbaycan Marağada ermənilərə qarşı nəsə edib. Əlbəttə, bu kökündən yanlış bir məsələdir. Yazırlar ki, Vardapetyanın göstərişi ilə “Sumqayıt” və “Marağa”nın “yaddaşını məhv etmək yolu tutulub.
“Sumqayıt arxivi” və “Marağa hadisələri” ilə bağlı məlumatın Ermənistanın Baş Prokurluğunun saytından yığışdırılmasına ermənilər narazılıq edirlər və deyirlər ki, bu "bərpa" olunmalıdır. Əslində Sumqayıt "arxivi" də, Marağa məsələsi də ermənilərin özlərini ifşa edir. Maraqlıdır, niyə yığışdırılıb?
“O sənədlər açıq şəkildə sübut edir ki, Sumqayıt hadisələrini erməni terror mərkəzləri törədib”
Erməni mətbuatında yazılanlara şərh verən AVCİYA-nın vitse-prezidenti, professor Məhərrəm Zülfüqarlı “Bakı-Xəbər”ə “Erməni separatizmi növbəti dəfə başladığı dövrdə, 1988-ci il fevralın 20-də “Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti” “soveti” Azərbaycanın tərkibindən çıxıb Ermənistana birləşmək barədə “qərar” qəbul etdi. Bu, erməni separatizminin başlanğıc nöqtəsi oldu. Həmin dövrdə ermənilər qızışdırıcı hərəkətlərə yol verir, yaratdıqları təşkilatlarla azərbaycanlılara qarşı hərəkətə keçirdilər. O vaxt onlar maddi vəsait toplayıb fondlar yaratmışdılar. Həmin dövrdə Azərbaycanda yaşayan ermənilər, xüsusən də Bakıda, Sumqayıtda yaşayanlar Azərbaycana qarşı döyüşmək istəmirdilər və erməni terror təşkilatlarının yaratdığı fondlara pul vermirdilər. Ona görə də, erməni separatizmini gücləndirmək üçün “Dağlıq Qarabağ”dan və Ermənistan ərazisindən azərbaycanlıların kütləvi qovulmasını təşkil etmək üçün ermənilərə katalizator rolu oynayan bir “hadisə” törətmək lazım idi. Yəni elə bir hadisə törətməli idilər ki, azərbaycanlıları müdafiə edən erməniləri də fakt qarşısında qoysunlar, bununla da nifrəti artırsınlar və düşmənçiliyi qızışdırsınlar. Bu səbəbdən onlar bu hadisəni Bakıda törətmək istədilər, amma gördülər ki, Bakı 83 millətin yaşadığı böyük şəhərdir, buradan hadisələri idarə edə bilməyəcəklər. Bunun üçün təxribatı Sumqayıt şəhərində törətməyi planlaşdırdılar. Sumqayıt ikinci dünya müharibəsindən sonra salınmış şəhərlərdən biridir. O vaxt Rusiyanın ərazilərindən bura insanlar köçürülmüşdü, buna da “qardaş köməyi” deyirdilər. Bu da ruslaşma siyasəti həyata keçirmək idi, ona görə də Sumqayıtda çoxmillətli şəhər formalaşmışdı. O cümlədən burada ermənilər yaşayırdı. Sumqayıt hadisələrinin erməni mərkəzləri tərəfindən törədildiyini təsdiqləyən çoxlu faktlar var. Mən bu hadisənin canlı şahidiyəm. Bütün hadisələr gözümün qabağındadır. Hadisələr fevralın 26-da başladı. Erməni mərkəzləri təxribatlara başladı. Olaylar Sumqayıtdakı “qara gödəkcəli” insanların peyda olması ilə başladı. Bunlar hamısı Sovet KKB-nin agentura şəbəkəsinə daxil olan şəxslər idi. Bunlar Azərbaycan dilində danışa bilirdilər. “Erməni əhali” buradan köçməlidir deyənlər onlar idi, hay-küy salırdılar. Şəhərdəki bir qrup tüfeyli “qara gödəkcəlilər”in təxribatına uydu. Sumqayıt hadisəsini törədənlərdən erməni Qriqoryan hakim qarşısına çıxalarıdı. Tam təsdiqləndi ki, hadisənin başında Qriqoryan dayanırmış, Sumqayıtda əzilən, döyülən ermənilər onlara Qriqoryanın və onun dəstəsinin hücum etdiyini deyirdilər. Qriqoryanı Rusiyaya apardılar, qatı cinayətkar olmasına baxmayaraq ona az iş verdilər, sonra da buraxdılar. O da, başqa təxribatçılar da erməni fondlarına pul ödəməyən erməniləri hədəfə almışdı. Hadisələrdən sonra akademik Ziya Bünyadov rus dilində “Niyə Sumqayıt?” adlı elmi məqalə dərc etdi və bununla da ermənilərin bu təxribatını ifşa etdi”.
M.Zülfüqarlı qeyd etdi ki, bu hadisəni planlaşdıran və idarə edən Moskvadakı və xaricdəki qüvvələr, erməni mərkəzləri Sumqayıta çəkiliş qrupu göndərmişdi ki, hadisələri çəksinlər. “Ermənistan mətbuatının yazdıqlarına gəlincə, fikrimcə, o saxta arxivin silinməsi oradakı faktların ermənilərin cinayətlərini ifşa etməsi ilə bağlıdır. O sənədlər açıq şəkildə sübut edir ki, Sumqayıt hadisələrini erməni terror mərkəzləri törədib. Marağa məsələsinə gəlincə, bilirsiz ki, ermənilər Qarabağa Türkmənçay müqaviləsindən sonra köçürülüblər. Rus tarixçilərinin yazdıqlarına görə, 1913-cü ilə qədər 1 milyona yaxın erməni Qafqaza köçürülüb. O cümlədən də Azərbaycan ərazilərində məskunlaşdırılıblar. Qarabağa köçən ermənilər 1978-ci ildə ora köçmələrinin 150 illiyinə abidə qoymuşdular. Bu abidənin şəkilləri də var. Separatizm başlayanda isə özlərinin bura gəlmə əhali olmasının izini itirmək üçün abidəni sökdülər. Onlar erməni riyakarlığının, erməni saxtakarlığının iç üzünün açılmasına mane olmaq istəyirlər. Uzun illər bu faktları pərdələməyə çalışdılar, amma fakt faktlığında qalır. Sadəcə olaraq, biz heç nəyə arxayən olmalı deyilik. Hələ də ermənilər Sumqayıt hadisəsindən Azərbaycana qarşı təxribat kimi istifadə edirlər. Əgər Sumqayıt və Marağa hadisələri ilə bağlı materaillar götürülübsə, mütləq bunu məqsədli şəkildə ediblər. Bilirsiz ki, artıq internet əsridir və saytlara girib istənilən məlumatı əldə etmək olur. Ermənistanın özü də yaxşı bilir ki, real faktlar, sənədlər onların yalançı iddialarını darmadağın edir, odur ki, bu addımı atıb. Yenə də deyirəm, biz arxayın olmalı deyilik, ermənidən məkr, xəyanət, təxribat əskilməz, həmişə var. Biz də işimizi ehtiyatlı tutaq. Həm ermənilərin Marağaya köçü, həm də Sumqayıt hadisələri ilə bağlı müxtəlif dillərdə məqalələr çap edib yayaq. Marağa abidəsini də özləri məhv edib, Sumqayıt hadisələrini də onlar törədib, bütün faktlar ermənilərin əleyhinə işləyir ”-deyə M.Zülfüqarlı qeyd etdi.
İradə SARIYEVA
