140 minlik Böyük Qayıdış - vətəndaş hüquqlarının böyük təminatı...
Azərbaycan dövlətinin qəbul etdiyi qanunlara əsasən ölkəmizdə insan hüquqları, vətəndaşların hüquqları yüksək səviyyədə qorunur. Bildiyimiz kimi, Azərbaycan vətəndaşlarının, azərbaycanlıların bütün hüquqları Ermənistan tərəfindən pozulub. Belə ki, 30 il əvvəl Ermənistanın ölkəmizə təcavüzü nəticəsində 1 milyona yaxın vətəndaşımız öz evlərindən didərgin salınmış, qaçqına, məcburi köçkünə çevrilmişdi. 1988-ci ildə Qərbi azərbaycanlıları Ermənistan dövləti öz doğma yurdlarından deportasiya edərək onların bütün hüquq və azadlıqlarını əllərindən aldı.
Vaxtilə Qarabağdan və ətraf rayonlardan zorla qovulan vətəndaşlarımızın pozulan hüquqları Azərbaycan dövləti tərəfindən bərpa edilir. Artıq ölkəmizdə erməni təcavüzünə son qoyulub və dövlətimizin ərazi bütövlüyü təmin edilib. Amma təəssüf ki, hələ də Qərbi Azərbaycandan olan soydaşlarımızın vətəndaş hüquqlarının bərpası istiqamətində Ermənistan adlanan ölkə heç bir addım atmır. Hesab edirik ki, onların vətəndaşlıq hüquqlarının tam olaraq bərqərar olması üçün Ermənistan addımlar atmalıdır. Məsələ burasındadır ki, Azərbaycanda hüququ pozulmuş vətəndaş axtaran beynəlxalq təşkilatlar illərlə Ermənistan tərəfindən yaşamaq, mülkiyyət, təhsil və sair hüquqları tapdanan azərbaycanlılara tərəf baxmayıblar. Halbuki, ən böyük örnək onlar olub.
Öz yurdlarına qayıtmaq hüquqları bərpa edilən vətəndaşlarımız...
Məlumdur ki, artıq Azərbaycan dövləti “Böyük Qayıdış” prosesinə start verib. Son hesablamalara görə, indiyədək azad olunan ərazilərə 3188 nəfər köçürülüb. Rəsmi məlumata görə, 2022-2026-cı illərdə 40 mindən çox əhali azad edilmiş ərazilərdə yerləşdiriləcək. Azərbaycan dövləti bununla da keçmiş məcburi köçkünlərin vətəndaş hüquqlarını dövlət tərəfindən təmin edilir. Bununla da keçmiş köçkünlərin hüquqları bərpa olunur. Ümumiyyətlə, Azərbaycanda bu məsələyə xüsusi diqqət yetirilir.
“Azərbaycan dövlətinin həyata keçirdiyi “Böyük Qayıdış” keçmiş məcburi köçkünlərin hüquqlarının bərpasına dəlalət edir”
İSBAM sədri Samir Adıgözəlli “Bakı-Xəbər”ə şərhində bildirdi ki, Azərbaycan dövləti müstəqil hüqiqi dövlətdir və burada vətəndaşlarımızın hüquqlarını qorunması məsələsi hər zaman əsas vəzifələrdən olub. Qanunvericiliyimizdə vətəndaş hüquq və azadlıqlarının təsbit edildiyini və həmçinin də bunun real həyata öz ifadəsini tapdığını qeyd edən S.Adıgözəlli hesab edir ki, keçmiş məcburi köçkünlərin yenidən öz evlərinə qayıtması bir vətəndaş kimi haqlarının yüksək səviyyədə təmin edilməsi deməkdir. “Azərbaycan dövlətinin həyata keçirdiyi “Böyük Qayıdış” keçmiş məcburi köçkünlərin hüquqlarının bərpasına dəlalət edir. Bununla onların öz torpaqlarında yaşamaqları, layiqli həyat tərzlərini davam etdirmələri təmin olunur.
Torpaqlarımız işğaldan azad olunduqdan sonra keçmiş məcburi köçkünlərin azad ərazilərə qayıdış proses baş verdi. Uzun illər işğala qalan ərazilərimizin azad olunması, keçmiş qaçqın v məcburi köçkünlərə öz yurdlarına evlər tikilməsi, onların geri qaytarılması ilahi ədalətin bərpa edilməsidir. Bilirsiz ki, son antiterror tədbirindən sonra da proses davam edir, vətəndaşlarımız öz torpaqlarında məskunlaşdılırlar. Prezidentin bir sözü var: “Prezident seçiləndə mənim 41 yaşım var idi və təcrübəm də o qədər böyük deyildi və mən o vaxt beynəlxalq hüquqa inanırdım. İnanırdım ki, ədalət haradansa göydən düşüb bizim məsələmizi həll edəcək. Sonra başa düşdüm ki, ədaləti biz özümüz bərpa etməliyik...”
Biz xalq və dövlət, ordu olaraq Prezidentin rəhbərliyi ilə ədaləti özümüz bərpa etdik. Yəni biz ədaləti, vətəndaşlarımızın pozulan hüquqlarını yalnız ordumuzun dəmir yumruğu ilə bərpa edə bildik” - deyə S.Adıgözəlli vurğuladı.
“Dövlətimiz bu prosesi həyata keçirməklə göstərir ki...”
“30 ildən artıq bir müddətdə hüquqları Ermənistan tərəfindən pozulmuş, nəticədə yurd-yuvasından didərgin düşmüş, respublikamızın müxtəlif yerlərində əvvəllər çadır şəhərciklərində, sonra da yataqxanalarda çox çətin vəziyyətdə yaşamış vətəndaşlarımız daim Azərbaycan dövlətinin Böyük Qayıdış proqramı ilə yenidən evlərinə qayıdırlar. Geriqayıdış prosesi hissə-hissə həyata eçirilir. Bu gün azad rayonlarda çox geniş miqyaslı işlər aparılır.
Məsələ burasındadır ki, Azərbaycan dövləti bu addımları vətəndaş hüquqlarının təmin edilməsi yollarını beynəlxalq aləmə də göstərir. İnsanlarımızın hüquqları 30 il pozuldu, amma beynəlxalq aləmin səsi də çıxmadı. İndi dövlətimiz bu prosesi həyata keçirməklə göstərir ki, keçmiş məcburi köçkünlərin hüquqlarını bərpa etmək mümkündür. Təki ortada siyasi iradə, aydın məqsəd olsun. Azərbaycan beynəlxalq təşkilatlara, beynəlxalq aləmə, dünya dövlətlərinə göstərdi ki, öz vətəndaşlarının hüquqlarının necə bərpa etmək olar. Bu gün vətəndaşlarımız yalnız evlərinə qayıtmırlar, həm də indiyə qədər pozulan bütün hüquqlarını bərpa edirlər. Həm də onların təhlükəsizliyi yüksək səviyyədə təmin edilir. Düzdür, vətəndaşlarımızın dincliyini pozan Ermənistanın ərazilərimizə basdlrdığı minalardır, onların da təmizlənməsi həyata keçirilir. Amma təəssüf ki, bu problem hələ tam olaraq öz həllini tapmayıb. Dünya Ermənistan tərəfindən vətəndaşlarımızın bütün hüquqlarının pozulmasına necə seyirçi qalırdısa, indi də mina məsələsinə elə yanaşır...Hesab edirəm ki, Azərbaycan bunun da öhdəsindən gələcək. Biz hər şeyi təkbaşına edirik. Bu da dövlət və xalq olaraq bizim həmrəyliyimizdən qaynaqlanan məsələlərdəndir” - deyə S.Adıgözəlli qeyd etdi.
İradə SARIYEVA
Yazı Azərbaycan Respublikasının Medianın İnkişafı Agentliyinin maliyyə dəstəyilə çap olunur.