Yer üzünün dərdini çəkən şair... - FOTO
Zaman o zamandır ki, sözə can dərmanı kimi baxanların sırası seyrəlib, bir şeirin havası ilə dağı dağ üstə qoyanların dizinin taqəti, qolunun gücü tükənib, ürəyinin təpəri qırov bağlayıb. Sözdən əl çəkməyənlər bircə şairlərdir. Necə əl çəksinlər ki, söz olmasa onlar da olmaz.
Dayandur Sevgin poeziyamızda özünəməxsus yeri olan, çağdaş şeirimizə qara fəhləlik edən, sözünü bazara çıxarmayan, kağıza köçürüb kitablara sığışdıran, oxuculara pay edən bir şairdir. Sadə bir şair, nə iddiası var, nə də kimdənsə umacağı. Özünə sığınıb içində qırov bağlayan dərdlərini şeirə çevirir. Sözə sadiq qalanların peşəsidir bu. 65 yaşını tamamlayan Dayandur Sevgin uzun illərdir ki, poeziyamıza gözəl töhfələr verir. Kimin nə deməsindən, kimin nə yazmasından, bəzi ədəbi tənqidçilərin bəzən ondan kənar gəzməsindən, kimin onu bəyənməməsindən qətiyyən əndişə keçirmir. Öz halından məmnun olan şair öz ilhamının işığında yazıb-yaradır. “Dərdi şairindi bu yer üzünün” şeirlər kitabı D.Sevginin 65 illik yubileyinə həsr olunub. Bu 65 ilin nə qədərini şeirlə bağrıbadaş yaşayıb, deyə bilmərəm. Bircə onu deyə bilərəm ki, nə yazıbsa ürəkdən yazıb.
Yolum yoxuşdur, eniş görünmür,
Bilmirəm ay necə, il necə gəlir.
Bu qəddar taleyim, zalım taleyim
Nə öldürür məni, nə vecə gəlir.
Şair yaşadığını yazmasa, əlbəttə, yazdıqları təbii görünməz. Məhz şair özü özünü yazanda səmimi olur.
Şairlərimizin yeni çıxan kitabları barədə çox yazmışam. Həmişə düşünürdüm ki, hamı barədə yazdım, bircə borcum Dayandur Sevginə qalıb. Heç Dayandur Sevgin barədə yazmamışdım.
Yolun gözlədiyim baharın, yazın
Dolanıb yüz ilin qışından keçir.
Dərdindən Məcnuna döndüyüm qızın
Eşqi bir üzüyün qaşından keçir...
Sevgiyə, o ali hissə, mübhəm duyğuya verilən qiymət deyilmi? Sevib-sevilən gənclərə göstərilən uğurlu bir yol deyilmi? Gəncləri ötəri hisslərdən, könül əyləncəsindən uzaqlaşdırıb ali hisslərə çağıran tərbiyəvi misralardır.
Əlbəttə, şairin ən böyük missiyalarından biri sözlə tərbiyə etməkdir. Düzdür, bəziləri indi tərbiyə məsələsini, didaktik şeir janrını ədəbiyyatdan kənar saymağa çalışır. Amma ədəbiyyatın vəzifələrindən biri məhz budur-nəsillər tərbiyə etmək.
Şairin 65 illik yubileyi münaisbətilə nəşr etdirdiyi “Dərdi şairindi bu yer üzünün” adlı kitabına ön sözü filologiya elmləri doktoru, tənqidçi-ədəbiyyatşünas Qurban Bayramov yazıb. O adam yazıb ki, ədəbiyyata, poeziyaya zərgər dəqiqliyi ilə yanaşır. “Bu xaotik şəhər mühitində bir kəndçi balası qədərincə səmimiyyətini qoruyub saxlayıb və yaxşı ki, bütün bunlar bir sərvət kimi 1980-ci illərdən bu günə onun peoetik yaradıcılığına hopub, yaxşı-pis nəyi var, özüdür, özününküdür...” deyə yazan Q.Bayramov şairin xarakterini olduğu kimi cızıb. Bəli, plagiatlığın, söz oğurluğunun, qeyri-səmimiliyin, boğazdan yuxarı misralarla at oynadanların məkanında Dayandur Sevgin öz sözü, öz halal şeirləri ilə meydandadır. Bu şairinin üstünlüyüdür. Qurban müəllimin də yazdığı kimi şəhər onu şəhərli edə bilmədi, içində, gözündə, könlündə, xarakterində kənd insanının əbədi saflığını, halallığını yaşadır. İllər səmimiyyətdən mayalanan, halallıqdan yoğrulan adamların içini dəyişə bilmir, şəhər mühiti o adamların xarakterinə sirayət etməkdə acizdir.
Şair Dayandur Sevgin “Boynuma biçildi dərd”, “Mən bilmirəm ayrılmağın yolunu”, “Əllidən o yana yoxuşdur”, “Xoş gəldin, 55 yaşım” kitablarının müəllifidir.
“Dərdi şairindi bu yer üzünün” kitabının gözəl məziyyətlərindən biri odur ki, burada şairin həm öz şeirləri, həm qələm dostlarının onun haqqında yazdıqları, həm də özünün dostları barədə yazdıqları oxuculara təqdim edilib.
Ömür boyu kor olmuşam tüstümə,
Bilməmişəm soyuq nədi, isti nə,
Karvan-karvan dərd gəldikcə üstümə
Misra-misra şeirə dönən sözəm mən.
Şair özünün sözə çevrildiyini, sözdən geymə geyindiyini açıq ifadə edib.
Dayandur Sevginin kim olduğunu, nə yazdığını, hardan gəlib hara getdiyini bilmək istəyirsinizsə, onun şeirlərini oxuyun. Şairin ünvanını, nam-nişanını onun şeiri qədər yaxşı göstərən ikinci bir məfhum yoxdur.
Şair qardaşımı həm 65 illik yubileyi, həm də “Dərdi şairindi bu yer üzünün” kitabının nəşri münasibətilə təbrik edirəm, ona can sağlığı, uğurlar arzu edirəm.
İradə SARIYEVA
