Dövlət xətti ilə xaricdə oxuyanların rəsmi geri qayıtmaq öhdəliyi varmı?..
Nadir İsrafilov: “Dövlət Proqramının əsas məqsədi xaricdə təhsil alanların ölkəmizə xeyir verməsi idi”
Azərbaycan dövləti xaricdə təhsillə bağlı Dövlət Proqramı həyata keçirir. Dövlət proqramının hədəfi aydındır - savadlı, bilikli, vətənə, dövlətə, xalqa bağlı kadrlar yetişdirmək və bu kadrlardan istifadə etmək.
Onu da qeyd edək ki, tələbələrin əksəriyyəti Türkiyə, Macarıstan, Rusiya və Çinin ali təhsil müəssisələrində oxuyur. Bu məsələdə də müəyyən narazılıqlar var. Belə ki, xaricdə dövlət hesabına təhsil alan və bu il sonuncu kursda oxuyan tələbələrin dediyinə görə, onlara təhsillərini başa vurduqdan sonra mütləq qayıdıb Azərbaycanda əmək fəaliyyəti ilə məşğul olmalı olduqları bildirilib. Bu da müəyyən narazılıq yaradıb. Tələbələr iddia edir ki, xaricdə dövlət hesabına təhsil proqramına qəbul olarkən onlara deyilib ki, Azərbaycana qayıdıb işləmək və ya xaricdə qalmaq seçimində sərbəstdirlər.
Xaricdə dövlət vəsaiti hesabına oxuyan tələbələrin Azərbaycana qayıdıb işləməsi məcburi ola bilərmi?
“Əsas məsələlərdən biri də odur ki, gənclər təhsillərini bitirib ölkəyə qayıtdıqda, dövlət onlara lazımi imkan və şəraiti yaratsın, maaşların artırılmasını nəzarətdə saxlasın”
Təhsil eksperti Nadir İsrafilov bildirdi ki, gənclərin ölkə üçün zəruri ixtisaslar üzrə xaricdə təhsil almalarını və ölkənin inkişafının mühim amilinə çevrilmələrini təmin etmək məqsədilə Azərbaycan gənclərinin xarici ölkələrdə təhsili üzrə Dövlət proqramı təsdiq edilib. İnsan kapitalının inkişafına yönəlmiş həmin proqram çərçivəsində çoxlu sayda Azərbaycan vətəndaşı dünyanın aparıcı universitetində təhsil almaq hüququ qazanıb. Həmin universitetlər dünyanın 500 ən güclü universiteti sırasındadır: “Dövlət Proqramının əsas məqsədi xaricdə təhsil alanların ölkəmizə xeyir verməsi idi. Dövlət proqramı gənclərin xarici ölkələrin nüfuzlu ali məktəblərində təhsil alması və məzun olduqdan sonra ölkəmizdə işlə təmin olunması prosesinin tənzimlənməsi baxımından mühim əhəmiyyətə malikdir. Etiraf etməliyik ki, sözügedən sahədə heç də bütün işlərimiz lazımınca və ürəyimizcə olmayıb. Hətta bir arada müəyyən məhdudiyyətlər qoyulması səbəbindən təhsil almaq üçün xaricə tələbə göndərə bilmədik, ölkəmizdən kənarda azərbaycanlı tələbələrin təhsilinin bərpa olunması barədə müxtəlif fikirlər səsləndirildi”.
Ekspert hesab edir ki, universitetlərin nüfuzunu qaldırmağa çalışmaq lazımdır. Yəni xaricdə təhsil almağa o insanlar getsin ki, bizdə həmin sahələr ya olmasın, ya da zəif inkişaf etsin: “Elə sahələr var ki, onun üçün xaricdə təhsil almağa ehtiyac yoxdur, xaricdə təhsil alanların isə ölkəmizin sosial-iqtisadi həyatına yönləndirilməsi daha vacibdir, nəinki onların digər ölkələrə xidmət etməsi. Şübhəsiz ki, ölkə başçısının gənclərlə görüşdə xaricdə təhsil proqramı ilə bağlı sualı cavablandırarkən “Xaricdə aparıcı ali məktəblərdə təhsil alanlar gəlib burada işləsinlər və Vətənə burada xeyir gətirsinlər” mesajı gənclərimizin dünyanın aparıcı ölkələrinin nüfuzlu universitetlərində alacaqları bilikləri respublikamızın iqtisadiyatına yönləndirmələrinə yeni impuls verəcək. Elə bir mexanizm qurulmalı, iş görülməlidir ki, sonda nəticəsi yaxşı olsun. Əsas məsələlərdən biri də odur ki, gənclər təhsillərini bitirib ölkəyə qayıtdıqda, dövlət onlara lazımi imkan və şəraiti yaratsın, maaşların artırılmasını nəzarətdə saxlasın.
Bildiyimiz kimi, Dövlət proqramı çərçivəsində xarici ölkələrdə təhsil alan gənclərin əksəriyyəti ölkəyə qayıtmaq, onu oxudan dövlətinə xidmət etmək istəmir. Yəni kifayət qədər gənc Dövlət proqramı çərçivəsində xaricə oxumağa gedir, amma çox vaxt müxtəlif bəhanələrlə geri qayıtmaq istəmirlər”.
Günel CƏLİLOVA
