“Sərhədsiz reportyorlar" "Abzas medianı" niyə müdafiə edir...
Müşfiq Ələsgərli: “Rəylər burada hazırlanıb ötürülür, onlar da bəyanatlar verirlər”
Qaçaqmalçılıqda ittiham olunan “Abzas Media”nın Baş redaktoru Sevinc Vaqifqızı barəsində 3 ay 29 gün, direktoru Ülvi Həsənli barəsində 4 aylıq həbs qətimkan tədbiri seçilib. “Abzas Media”nın ofisindən 40 min avro “pul tapıldığı” iddia olunur. İttiham təsdiqini taparsa, onları 8 ilədək həbs cəzası gözləyir.
Sevinc Vaqifqızı və Ülvi Həsənovun saxlanmasından sonra “Abzas Media” və Azərbaycandakı bəzi müstəqil medianın USAİD (ABŞ Beynəlxaq İnkişaf Agentliyi) xətti ilə maliyyələşdirildiyi iddia olunub. USAİD isə təxribat texnologiyalarını yeniləyən, yığcam, çevik dəstələr formalaşdıran təşkilat kimi xarakterizə edilib.
Jurnalistləri müdafiə edən Qərb dairələri isə bu ittihamları rədd edir. O zaman ortaya məntiqi sual çıxır: böyük ofis kiraləyən, kifayət qədər yaxşı əmək haqqı alan işçilər, bahalı texniki avadanlıqlarla təsis edilən bu redaksiya nə ilə maliyyələşib? Təbiidir ki, pulu hökumət vermir. Qərbdən leqal yolla gəlmirsə, deməli qaçaq yolla gəlir. Onda ittiham da əsaslı sayıla bilər.
Sərhədsiz Reportyorlar təşkilatı noyabrın 20-də saxlanılan “Abzas Media” xəbər saytının direktoru Ülvi Həsənlinin dərhal sərbəst buraxılmasına, Azərbaycanda müstəqil mediaya qarşı təzyiqlərə son qoyulmasına çağırıb. Təşkilatın son bəyanatında deyilir ki, jurnalistlərin həbsi yüksək vəzifəli məmurların korrupsiyasını işıqlandırması ilə bağlıdır: “Sərhədsiz Reportyorlar müstəqil mediaya edilən bu qəbuledilməz təzyiqə etiraz edir və onun dərhal sərbəst buraxılmasını tələb edir”.
Sərhədsiz Reportyorların bu bəyanatını nə dərəcədə əsaslı saymaq olar?
Mətbuat Şurası İdarə Heyətinin üzvü, media eksperti Müşfiq Ələsgərli “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bildirdi ki, Azərbaycan hüquq-mühafizə orqanlarının “Abzas Media” rəhbərləri ətrafında başlatdıqları istintaq proses özlüyündə media hadisəsi deyil: “Direktor Ülvi Həsənlinin vəkili Zibeydə Sadıqovanın açıqlamalarından belə görünür ki, o, Cinayət Məcəlləsinin 206.3.2-ci maddəsi, yəni qaçaqmalçılıq işində şübhəli bilinir. Qaçaqmalçılıq da heç bir halda media hadisəsi ola bilməz. Bu elə bir mövzudur ki, hansısa jurnalist təşkilatının müdaxilə etməsi, öncədən fikir bildirməsi çətindir. Şübhəli faktın təsdiqini tapıb-tapmayacağı barədə öncədən fikir bildirmək imkansızdır. Ən optimal variant istintaqın son rəyini gözləməkdir.
Təəssüf ki, “Sərhədsiz Reportyorlar”, “Jurnalistlərin Hüquqlarını Müdafiə Komitəsi-Nyu-York” kimi təşkilatlar istintaq prosesinin nəticələrini gözləmədən tələsik rəy verdilər. Mövzunu müstəqil mediaya qarşı təzyiq kimi şərh etdilər. Əgər sabah istintaq orqanları isbatlanmış bir faktı açıqlayacaqlarsa, ortaya sənəd-sübut qoyacaqlarsa, onda bu təşkilatlar nə deyəcəklər? Yaxud bəlkə də irəli sürülən faktlar öz təsdiqini tapmayacaq, Ülvi Həsənli də, Sevinc Vaqifqızı da sərbəst buraxılacaqlar. Onda nə deyəcəklər? Fikrimcə, indiki halda jurnalist təşkilatının görə biləcəyi ən yaxşı iş məsələni ictimailəşdirmək, həmçinin, istintaq prosesinin ədalətli keçirilməsini tələb etməkdir. Əgər istintaq prosesində şəxsə təzyiq olarsa, ittihamı zorla boynuna qoymaq elementləri görünürsə, onda bəyanat vermək, faktı pisləmək və məsələni təzyiq faktı kimi səciyyələndirmək olar. İndilik bunların heç biri baş verməyib. Anlaşmazlıq da buradan qaynaqlanır. Əgər hələ şübhəli şəxslərə qarşı hər hansı bir zorakılıq aktı baş verməyibsə, istintaqın ədalətli gedişatını şübhəyə alan faktlar ortaya çıxmayıbsa, bu təşkilatlar nədən narahatdırlar? Nəzərə almaq lazımdır ki, qeyd edilən beynəlxalq jurnalist təşkilatlarının hər birinin Azərbaycan üzrə təmsilçiləri vardır. Rəylər burada hazırlanıb ötürülür, onlar da bəyanatlar verirlər. İndi sual yaranır ki, həmin təşkilatların Azərbaycandakı təmsilçiləri niyə narahat olublar? Niyə faktları belə baş-ayaq təqdim edirlər? Bütün bunlar anlaşılmazlıqdır. Məhz belə anlaşmazlıqlara əsaslanaraq ehtimallar ortaya çıxır ki, bəlkə də “müdafiəçi şəxs və təşkilatlar” istintaq prosesinin tamamlanmasından, hansısa şübhəli faktların təsdiqlənməsindən narahatdırlar. Biz bunları bilmirik. Ona görə də gözləyirik”.
Məhəmmədəli QƏRİBLİ
