Qərbçilər Gürcüstan seçkisində rusyönlülərə niyə məğlub oldu...
Akif Nağı: "Qərbin demokratik seçki anlayışı ondan ibarətdir ki, yalnız onların dəstəklədikləri qüvvələr seçkidə qalib gəldikdə seçki "demokratik keçrilmiş" sayılir"
Gürcüstandakı parlament seçkilərinin nəticələrinə əsasən hakim “Gürcü Arzusu” Partiyası 53,92% (1 milyon 118 min 796 səs) toplayaraq qalib gəlib.
Dörd müxalifət partiyası isə ümumilikdə 37,78 % səs yığa bilib. Onlardan “Dəyişiklik Koalisiyası” 11,04% (228 821 səs); ”Birlik; Vahidlik – Milli Hərəkat” 10,16% (210 787 səs); ”Güclü Gürcüstan” 8,81% (182 839 səs); ”Qaxariya - Gürcüstan naminə” Partiyası isə 7,77% (161 215 səs) yığıb.
Marneulidəki 69 saylı məntəqədə kütləvi bülleten atılması hadisəsi baş verdiyi üçün səsvermənin nəticələri ləğv edilib.
Prezident müxalifət partiyaları ilə birgə seçkilərin nəticələrini tanımadığını elan etdi: "Mən bu seçkiləri tanımıram, bu seçkilər tanınmaz - bunun tanınması Rusiyanın ölkəyə daxil olmasının tanınması deməkdir".
Onun qiymətləndirməsinə görə, 26 oktyabr seçkiləri tamamilə saxtalaşdırılıb.
Salome Zurabişvili deyib: "Saxtakarlığı ört-basdır etmək üçün texnologiyadan istifadə edilib. Belə şey indiyə qədər olmayıb. Bu seçkilər Gürcüstanda deyil, Rusiyada keçirilib".
Prezident və müxalifət partiyaları ictimaiyyəti 28 oktyabr tarixində Rustaveli prospektinə toplaşmağa çağırış ediblər.
Hansı siyasi, iqtisadi və beynəlxalq faktorların təsiri altında müxalifət məğlub oldu və Rusiya tərəfdarları qalib gəldilər?
Sualımıza cavabında politoloq Akif Nağı bildirdi ki, nəticələrə görə, ayrı-ayrılıqda "Gürcü arzusu" partiyasının qarşısında duracaq bir qüvvə yoxdur: "Müxalifət ayrı-ayrılıqda zəif olsa da, birlikdə rəqabət göstərə bildilər. Seçkilər bitdimi - xeyr, belə görünür ki, müxalifət məğlubiyyəti ilə barışmır. Çox təəssüf ki, proses bu ssenari üzrə inkişaf edir. Bu seçkilər Afrika ssenarisinə bənzəyir - uduzan tərəf seçkinin nəticələrini mütləq tanımır. Gürcüstan müxalifəti də bu yolu seçib, seçkilərin nəticələrini tanımır və tərəfdarlarını küçə mübarizəsinə səsləyib. Seçkilərin nəticələrini tanımayan tərəf ortaya ciddi faktlar qoymalıdir, çox təəssüflər ki, müxalifətin əlində belə faktlar da yoxdur. Təəssüflər olsun ki, müxalifət Qərbdən gələn informasiya və psixoloji dəstəyə arxalanır. Ona görə də hələ demək olmaz ki, Gürcüstanda seçkilər bitib, kəskin qarşıdurmalar da baş verə bilər. Amma hakim partiya çox güclüdur və öz mövqeyini qoruya bilir. Hakim partiyanin "Gürcüstanın ərazi bütövlüyü hər şeydən üstündür" tezisi ona cəmiyyətdə rəğbət qazandırıb. Lakin Qərbin istəyi ilə müxalifət bununla barışmır. Qərbin demokratik seçki anlayışı ondan ibarətdir ki, yalnız onların dəstəklədikləri qüvvələr seçkidə qalib gəldikdə seçki "demokratik keçrilmiş" sayılir. Bu qərəzli bir yanaşmadır, onlar xalqın iradəsinə zidd hərəkət edirlər.
İlkin müşahidələrə görə, ATƏT müşahidəçiləri seçkilərə sərt mövqe nümayis etdirmədilər, seçkilərin baş tutduğunu ifadə etdilər. Amma Amerikanın mövqeyini həmisə müdafiə edən Avropa ölkələri seçkilərin nəticələrini tanımayacaqlarını bəyan etdilər. Hələ ABŞ-nin seçkilərə münasibəti isə yoxdur.
Düşünürəm ki, mübarizə aparmaq üçün xaricdən muxalifətə maliyyə və informasiya dəstəyi veriləcək. Mütəxəssislərin fikrincə, hakimiyyət daha böyük fərqlə qələbə əldə etsəydi, bununla prezidentə impiçment qoyulmasi parlamentdə təsdiqlənə bilərdi.
Gürcüstanda prezident seçkiləri də xüsusi formaya malikdir. Səslərin yarısını (150 səs) deputatlar verir, yarısını (150 səs) isə yerli özünüidarəetmə orqanlarından formalaşdırılmış seçimçilər verir. Belə bir mürəkkəb seçki sistemi ilə kimin prezident seçiləcəyini proqnozlaşdirmaq çətindir. Hərçənd, bələdiyyələrdə də üstünlük hakimiyyətin tərəfindədir.
Baş nazir bəyan etdi ki, hökumətin formalaşdirılmasında heç bir problem olmayacaq. Amma bunun üçün parlamentdə mütləq səs çoxluğu olmalıdir, bu da yoxdur. İqtidar istədiyi tərkibdə hökumət formalaşdirmaq üçün müxalif düşərgədən daha 6 deputatı özlərinə cəlb etməludir. Müxalifət radikal mövqedə olduğu üçün bu çətin məsələdir.
Digər tərəfdən, müxalifət mövqeyini sərt şəkildə ortaya qoyub, onlar mübarizəni davam etdirir və Gürcüstanın legitim prezidenti müxalifətə açıq şəkildə dəstək verir. Ola bilsin ki, Qərbin dəstəyi ilə ölkədə inqlabi hərəkət başlansın. Bu da Gürcüstan üçün itkilər deməkdir.
Sonda qeyd etmək istərdim ki, Gürcüstan son vaxtlar çox əziyyət cəkib, çox müxtəlif siyasi qüvvələrin sınağindan keçib. Hesab edirik ki, bütün bunlardan sonra gürcü xalqi müdrik qərar qəbul edəcək. Bu qərar dövlətin və xalqın maraqlarına uyğun olacaqdır. Sözügedən qərarın kökündə isə Gürcüstanın sabitliyi dayanmalıdür. Müxalifət əsassız ambisiyalarla Gürcüstanı banan ölkəsinə çevirə bilər. Amma mən düşünürəm ki, gürcu xalqi müxalifətin bu niyyətinin hasil olmasına imkan verməyəcək".
Qeyd edək ki, son illər Gürcüstan Qərbin maliyyə və siyasi dəstəyi ilə inkişaf etsə də, bu inkişaf ölkənin ərazi bütövlüyünu təmin edə bilmədi. Lakin İrakli Kobaxidze hakimiyyətə gəldikdən sonra Rusiyadan təklif alıb ki, ölkədə hakimiyyəti ələ alıb, Moskva ilə münasibətləri normallaşdırsa, Abxaziyanı və Osetiyanı müxtariyyəti qalmaqla Gürcüstanın nəzarətinə verməyə hazırdir. Gürcu xalqı isə ölkənin ərazi bütövlüyünü üstün tutaraq, Kobaxidzenin "Gürcü arzusu" partiyasına səs verib. Gürcu cəmiyyətinin ictimai fikrini dəyişən əsas faktor məhz budur.
Dəniz NƏSİRLİ
