Badamdar bələdiyyəsi Səbail bələdiyyəsinə niyə birləşdirilmədi? - Rəy...
Qoşqar Salmanlı: “Badamdar çox böyük ərazini əhatə etdiyi üçün Səbail bələdiyyəsindən ayrılıb”
Xeyli müddət idi ki, paytaxtda fəaliyyət göstərən bələdiyyələrin birləşdiriləcəyi barədə danışılırdı. Artıq bu prosesin həyata keçirilməsinə başlanıb.
Bakıda birləşdiriləcək bələdiyyələr məlum olub. Bu, “Azərbaycan Respublikasında bələdiyyələrin birləşməsi yolu ilə yeni bələdiyyələrin yaradılması haqqında” qanun layihəsində əksini tapıb.
Bakıda bələdiyyələrin birləşməsi yolu ilə aşağıdakı yeni bələdiyyələr yaradılacaq:
Xəzər rayonu üzrə:
- Mərdəkan və Şağan bələdiyyələrinin əhatə etdiyi Mərdəkan və Şağan qəsəbələrində Mərdəkan bələdiyyəsi.
Qaradağ rayonu üzrə:
- Çeylidağ, Sanqaçal və Ümid bələdiyyələrinin əhatə etdiyi Çeylidağ, Sanqaçal və Ümid qəsəbələrində Sanqaçal bələdiyyəsi;
- Korgöz, Qızıldaş və Puta bələdiyyələrinin əhatə etdiyi Korgöz, Qızıldaş, Puta və Şonqar qəsəbələrində Qızıldaş bələdiyyəsi.
Pirallahı rayonu üzrə:
- Çilov-Neft Daşları, Gürgən və Pirallahı bələdiyyələrinin əhatə etdiyi Çilov, Gürgən, Neft Daşları və Pirallahı qəsəbələrində Pirallahı bələdiyyəsi.
Səbail rayonu üzrə:
- Bibiheybət və Səbail bələdiyyələrinin əhatə etdiyi Səbail rayonunda (Badamdar bələdiyyəsinin ərazisini çıxmaqla) Səbail bələdiyyəsi.
Badamdar Səbail bələdiyyəsindən niyə ayrılıb? Bibiheybətlə Səbail bələdiyyəsini birləşdiriblər, amma Badamdarı Səbail bələdiyyəsindən ayırıblar. Səbəb nə ola bilər?
“Badamdar bələdiyyəsi Bakının olduqca böyük bələdiyyələrindən biridir”
Bələdiyyə eksperti Qoşqar Salmanlı “Bakı-Xəbər”ə bildirdi ki, bələdiyyələr yeni yarananda 6 il qanunların hazırlanmasında gənc kadr kimi iştirak edib və həmçinin də bu sferada işləyib. “Dünya təcrübəsində belə bir məqam var ki, əhali sayı 1000 (min) nəfərdən yuxarı olan ərazilər xüsusi bələdiyyələr olmalıdır. Yəni bütün dünyada belədir. Bizdə də bələdiyyələri yaradanda dünya praktikasını nəzərdə tutub bu formatı seçdilər ki, bələdiyyələr işləyəcək, aktiv olacaq, əhalinin sosial rifah halının yaxşılaşdırılması üçün müəyyən işlər görəcək. Amma zaman keçəndən sonra göründü ki, Azərbaycanda bələdiyyələr sırf icra strukturlarının bir əlaltısına, bir orqanına çevrilib, heç bir fəaliyyəti yoxdur. Az-çox müəyyən rayonların kəndlərində bələdiyyələr müəyyən işlər görə bildilər.
Badamdarın Səbail bələdiyyəsindən ayrılması məsələsinə gəlincə, Badamdar bələdiyyəsi Bakının olduqca böyük bələdiyyələrindən biridir. Mən özüm Badamdar bələdiyyəsində işləmişəm, vaxtilə də çox aktiv işləyən bələdiyyələrdən biri idi. Sosial layihələrin həyata keçirilməsində, müəyyən işlərin gerçəkləşdirilməsində böyük rol oynayırdı. Yenə də deyirəm, zaman-zaman icra strukturlarının təsiri nəticəsində Badamdar bələdiyyəsi də öz işlərini görə bilmir. Ümumiyyətlə, bələdiyyə instututunun formalaşdırılmasını, tez şəkildə həyata keçirilməsini istəyiriksə bələdiyyələrin üzərindən müəyyən aslılıqları götürməliyik”.
Q.Salmanlının bildirdiyinə görə, bu gün bələdiyyələr nə əmlak, nə də torpaq vergisini, demək olar, əhalidən yığa bilmir, səbəb də odur ki, vergini alternativ olaraq, yəni heç bir səlahiyyətə malik olmayan “JEK”lər (Mənzil İstismar Sahələri) yığır. Ekspertin sözlərinə görə, istənilən halda vətəndaş da iki yerə vergi vermək istəməz, vergini “JEK”lərin yığması səbəbindən də bələdiyyələr vergi yığa bilmir. “Bələdiyyələr öz torpaqlarını icarəyə verə bilmir. Öz ərazilərində olan torpaq icarələri var. Onlar parklanma yarada bilmir. AYNA bütün parklama işini öz əlinə götürdü. Bələdiyyəyə pul hardan daxil olmalıdır? Ancaq vergilərdən və torpaqların icarəyə verilməsindən daxil olmalıdır. Mən 7 ilə qədər bələdiyyələrdə çalışmışam. Azərbaycanda bələdiyyələrin inkişaf etdirilməsini və əhaliyə xidmət göstərməsini istəyiriksə bələdiyyələrə azadlıq verilməlidir. Bələdiyyə azad olmalıdır. Düzdür, sənədlərdə azaddır, amma reallıqda başqa cürdür. Hamı bilir ki, icra strukturları, digər dövlət orqanları daim bələdiyyələri təzyiq altında saxlayır”.
Q.Salmanlı bildirdi ki, Bakıda bələdiyyələrin qanunsuz şəkildə, yəni icra strukturlarının təsiri ilə satdığı minlərlə hektar ərazi var. Ekspert deyir ki, bələdiyyələr öz torpaqlarını qanunsuz satırdılar: “Necə qanunsuz? Çünki onlar bilmirlər ki, o torpaqlardan kommunikasiya xətləri keçir, amma onlar əraziləri satıblar. Tikinti üçün harda gəldi torpaq vermək qanunsuzdur. Dünya praktikasında belə şey yoxdur”.
Q.Salmanlı yenə də vurğuladı ki, Badamdarın Səbail bələdiyyəsindən ayrılması normaldır, çünki Badamdar özü kifayət qədər böyük ərazini əhatə edir: “Badamdar çox böyük ərazini əhatə etdiyi üçün Səbail bələdiyyəsindən ayrılıb. Badamdar bələdiyyəsinin işi də, strukturu da tamamilə fərqlidir. Amma kiçik bələdiyyələrin birləşdirilməsi yaxşı haldır. Məsələn, Bibiheybətlə Səbailin birləşdirilməsi haqda qərar var. Onlar kiçik bələdiyyələrdir. Kiçik bələdiyyələrin ümumiyyətlə qalması heç məqsədəuyğun deyil. Ona görə ki, heç orda büdcə də yoxdur, sadəcə maliyyə məsrəfidir. Amma dünya praktikasında kiçik bələdiyyələr mövcuddur. Elə yerlər var ki, 500, 300 nəfərlik ərazilərdə, kiçik qəsəbələrdə bələdiyyə var. Bizdə də yeni qanunla yəqin bunları formalaşdıracaqlar”.
İradə SARIYEVA
