Bələdiyyələrin birləşdirilməsi yaxşı ideyadır - ancaq indiyədək əhalidən toplanmış pulların hesabatı necə veriləcək...
Qoşqar Salmanlı: "Hesab edirəm ki, bələdiyyələrin birləşdirilməsi kiçik kəndlərdə yaşayanların problemlərinin həllinə yol açacaq"
Azərbaycanda yerli idarəetmə orqanları olan bələdiyyələrin yaranmasından 35 il ötsə də, bu qurum hələ ki, özünü doğrultmur. Bunun səbəblərini hərə öz düşüncəsinə görə izah edir.
Bəziləri iddia edir ki, bu, bələdiyyə seçkilərinin şəffaf və ədalətli keçirilməməsi ilə, bəziləri bələdiyyələrin səlahiyyətlərinin məhdud olması ilə, bəziləri isə bələdiyyələrin çox kiçik olmasi ilə izah etməyə çalışır. Hər halda, parlament sonuncu izaha daha çox diqqət ayıraraq bələdiyyələrin birləşdirilməsi üçün hüquqi bazanın yaradılmasına start verdi.
Yaxın günlərdə Azərbaycanda bələdiyyələrin birləşdirilməsi ilə bağlı yeni qanun layihəsi Milli Məclisdə müzakirə olunacaq. Bununla bağlı sənəd parlamentin Regional məsələlər komitəsinin keçiriləcək iclasının gündəliyinə daxil edilib.
Komitənin gündəliyi aşağıdakı kimidir:
1. “Azərbaycan Respublikasında bələdiyyələrin birləşməsi yolu ilə yeni bələdiyyələrin yaradılması haqqında” Azərbaycan Respublikası qanununun layihəsi.
2. “Bələdiyyələrin əraziləri və torpaqları haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununa Əlavə - “Azərbaycan Respublikasında bələdiyyələrin siyahısı”nda dəyişiklik edilməsi barədə Azərbaycan Respublikası qanununun layihəsi.
3. “Bələdiyyələrin statusu haqqında” və “Bələdiyyələrin fəaliyyətinə inzibati nəzarət haqqında” Azərbaycan Respublikasının qanunlarında dəyişiklik edilməsi barədə Azərbaycan Respublikası qanununun layihəsi (üçüncü oxunuş).
Bələdiyyələrin birləşdirilməsi bizə nə verəcək? Bəs indiyə qədər fəaliyyətsiz bələdiyyələrin xərclənən gəlirlərinin hesabatını kim verəcək? Axı bələdiyyələrin hamısına dövlət dotadiyası ayrılıb, fiziki şəxslərin ərazi üzrə yerli vergilərini bələdiyyələr yığıb. Bunların hesabatı veriləcəkmi?
Bizimlə söhbətində bələdiyyə mütəxəssisi Qoşqar Salmanlı bildirdi ki, bələdiyyələrin birləşdirilməsi olduqca lazımlı bir qərardır: 'Çünki uzun illərdir ki, bələdiyyələrin nə iş gördüyü məlum deyil. Kiçik bələdiyyələrin böyük bələdiyyələrə birləşdirilməsi yığılan torpaq və əmlak vergisinin bir mərkəzdən idarə edilməsinə şərait yaradacaq. Bəzən elə bələdiyyələr olur ki, il ərzində heç bir vergi toplaya bilmir. Hesab edirəm ki, bələdiyyələrin birləşdirilməsi kiçik kəndlərdə yaşayanların problemlərinin həllinə yol açacaq. Çünki kiçik bələdiyyələr sosial layihələrin icra edilməsi üçün heç bir maliyyə vəsaitinə malik deyildilər. Bundan sonra yəqin ki, yığılan ümümi vəsaitlərlə kiçik bələdiyyələrin də ərazisində yaşayan insanların sosial problemləri həll ediləcək".
O ki qaldı bələdiyyələrın indiyə qədərki fəaliyyətinə, hər bir bələdiyyə hər ilin sonunda Ədliyyə Nazirliyinə və Maliyyə Nazirliyinə hesabat verir. Hüquqi-normativ aktların icrasına və qərarların qəbuluna dair hesabatı bələdiyyə Ədliyyə Nazirliyinə, maliyyə hesabatını isə Maliyyə Nazirliyinə verir.
Bununla yanaşı, hər bir hesabat ilinin sonunda bələdiyyələr "Bələdiyyələrin stanusu haqqında" qanuna uyğun olaraq yerli əhali qarşısında hesabatla çıxış etməyə, yerli sakinlərə şifahi, tələb olunduğu halda isə fərdi müraciət əsasında yazılı hesabat verməyə borcludur. Yəni bələdiyyələrin işində hər hansı bir əyintinin aşkarlanması üçün onların birləşdirilməsini gözləməyə heç bir hacət yoxdur. İstənilən vaxt bələdiyyələrin fəaliyyətində şübhəli məqamlar aşkarlansa, yuxarıda qeyd edilən nazirliklərin və ya vətəndaşların təşəbbüsü ilə bələdiyyələrin fəaliyyəti yoxlanıla bilər.
Akif NƏSİRLİ
