Qərbin yalan vədlərinə inanan Ermənistan xalqını fəlakətə sürükləyir
Vətən müharibəsindən sonra Ermənistanı sülh proseslərindən yayındıraraq silahlandıran dövlət birincisi Fransadırsa, ikincisi Hindistandır.
2024-cü il 18 dekabr tarixində Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin “Rossiya Seqodnya" Beynəlxalq İnformasiya Agentliyinin Baş direktoru Dmitri Kiselyova müsahibəsində dediyi kimi “Fransa bu məsələdə liderlik edir. İkinci yerdə Hindistan, üçüncü yerdə isə ABŞ-dır. Fransa və Hindistan Ermənistanı öldürücü silahlarla təmin etdiklərini gizlətmirlər, - hətta bir növ, yəqin ki, bizim acığımıza nümayişkaranə cəsarət göstərirlər, - ABŞ isə bunu etiraf etmir. Halbuki, biz Ermənistanın hava limanlarına enən və oraya silah daşıyan hərbi nəqliyyat təyyarələrini izləmişik”.
Fransanın və Hindistanın Ermənistanı silahlandırmasının səbəbləri nədir?
Birincisi, Vətən müharibəsində Türkiyənin və Pakistanın Azərbaycanı siyasi və mənəvi cəhətdən dəstəkləməsi.
Makron hakimiyyətli Fransa anti-Türk siyasət yeridən şovinist dövlətdir. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin COP 29-da Fransanın neokolonializm siyasətini ifşa edərək Makron siyasətini tənqid etməsini Makron həzm edə bilmir. Öz ölkəsində vəziyyəti düzəltmək əvəzinə, Cənubi Qafqazın işlərinə müdaxilə edir. Gürcüstandakı president seçkilərinə müdaxiləsi də bununla bağlı idi, Dinc yaşamağa üstünlük verən gürcü xalqı Makronun qızışdırıcı mövqeyinə fikir verməyərək öz seçiminin üzərində qaldı. Makron Afrikada, kiçik ada dövlətlərində əhalinin etiraz aksiyalarından sonra başa düşmüşdür ki, daha həmin əraziləri istismar edə bilməyəcəkdir və imdad axtaran Ermənistanın vasitəsilə Cənubi Qafqazda möhkəmlənməyə cəhd edir. Ermənistan elə bir dövlətdir ki məğlubiyyətinin əvəzinə hətta bütün terrorçu qüvvələri öz ərazisində toplamağa hazırdır, nəinki Fransanı, Hindistanı, yaxud ABŞ-ı.
İkincisi, Azərbaycan və Türkiyə arasında müttəfiqlik haqqında bəyannamə.
Üçüncüsü, Azərbaycanla Rusiya arasında müttəfiqlik haqqında bəyannamə.
Qərb Azərbaycan Respublikasının müstəqil siyasət yeritdiyini görməzlikdən gəlir. Prezident İlham Əliyevin Rossiya Seqodnya" Beynəlxalq İnformasiya Agentliyinin Baş direktoru Dmitri Kiselyova müsahibəsində dediyi kimi, “xarici siyasətinin xüsusiyyətlərinə görə istər Qərbdə, istərsə də Şərqdə Azərbaycan müstəqil xarici siyasət yürüdən tamamilə müstəqil aktor kimi qəbul edilir. Həm də ona görə ki, bu, eyni zamanda, həm Rusiyanın, həm də NATO üzvü Türkiyənin müttəfiqi olan yeganə ölkədir. Dünyada ikinci belə ölkə yoxdur. Buna görə də öhdəliklərimizin məntiqi zənciri üzrə irəli getsək, görərik ki, müttəfiqlik öhdəliklərimiz çoxşaxəlidir”.
Dördüncüsü, Azərbaycan-Pakistan-Türkiyə üçtərəfli əməkdaşlığı Fransa ilə yanaşı, Hindistanı Pakistanla problemləri olan bir dövlət kimi qıcıqlandırır. Bildiyimiz kimi, Hindistan və Pakistan arasındakı rəqabət Kəşmir münaqişəsi ilə bağlıdır. Hindistan 2022-ci ilin payızında Ermənistana 245 milyon dollar dəyərində artilleriya sistemləri, tank əleyhinə raketlər və döyüş sursatları verdi, 2023-cü ildə İrəvanın Yeni Dehlidəki səfirliyinə hərbi attaşe təyin etməsi isə ikitərəfli hərbi əməkdaşlığın dərinləşdirilməsi məqsədini daşıyır. İki ölkə arasında hərbi əməkdaşlığa dair 250 milyon dollarlıq müqavilə mövcuddur. 2020-ci ildə Hindistan Ermənistana 40 milyon dəyəri olan 4 “Swathi” kontr batareya radarı tədarük etmişdi və s.
Prezident İlham Əliyevin “Rossiya Seqodnya" Beynəlxalq İnformasiya Agentliyinin Baş direktoru Dmitri Kiselyova müsahibəsində dediyi kimi “Fransa ola bilər ki, nə vaxtsa böyük ölkə, dahi mütəfəkkirlər, böyük alimlər, yazıçılar ölkəsi olub. Amma indi belə deyil. Hazırda Makron rejimi mahiyyət etibarilə Fransanı uğursuz dövlətə çevirir”.
Vətən müharibəsindən sonra da Fransa Ermənistanı silahlandırmaqda, müdafiə əlaqələrini gücləndirməkdə davam edir. Ermənistan və Fransa CAESAR özüyeriyən silahlarının tədarükünə dair müqavilə imzaladılar. Fransanın “Arquus” qrupunun istehsalı olan “Bastion” tipli 24 zirehli texnika Ermənistana göndərildi. “Demokratik dövlət”, sülh dövləti” bunu nə üçün edir? Afrika dövlətlərinin, kiçik ada dövlətlərnin ciddi müqaviməti ilə üzləşən Fransa Cənubi Qafqazda möhkəmlənməyə cəhd edir. Fransa regiona gəlmək üçün Ermənistanın Azərbaycana və Türkiyəyə qarşı düşmənçiliyindən istifadə edir. Fransa tarixən düşmən olduğu Türkiyənin siyasi və mənəvi dəstəyi ilə Azərbaycanın zəfərini və Türkiyənin Cənubi Qafqazda nüfuz qazanmasını, Azərbaycanın dünya dövlətləri qarşısında Fransanın kiçik ada dövlətlərində, Afrikada siyasətinin əsl mahiyyətini dünya dövlətləri qarşısında bəyan etməsini həzm edə bilmir. Fransanın Cənubi Qafqazda möhkəmlənmək arzusunu Gürcüstanda prezident seçkilərinə müdaxiləsi də göstərdi. COP 29-dan sonra Fransanın yeni müstəmləkəçilik siyasəti yeritdiyi Afrika, kiçik ada dövlətlərində etiraz mitinqlərinin genişlənməsindən sonra Fransaya aydın oldu ki, artıq o bu dövlətlərdə möhkəmlənə bilməyəcəkdir. Buna görə də Cənubi Qafqazda yerləşmək üçün Ermənistana öldürücü silahlar verməklə müharibəyə təhrik edir. Hələ 2023-cü il aprelin 20-22-də keçirilən sorğu nəticəsində məlum olmuşdur ki, Fransada xalqın 69 faizi Makronu daha prezident kimi görmək istəmir. Əhali Makronun sosial siyasətindən, səhiyyə, təhsil siyasətindən narazıdır. COP 29-da Prezident İlham Əliyev Fransanın neokolonializm siyasətinin nəticəsi olaraq Sakit okean və Karib adalarında olan ərazilərin, Fransanın Yeni Kaledoniya, Fransa Polineziyası, Mayot, Vallis və Futuna, Korsika, Reunion, Qvadelupa, Martinika, Fransa Qvianası, Sent-Pyer və Mikelon, Sent-Mert və Sent-Varfolomey, Niderlandın Aruba, Kurasao, Sent-Marten, Boneyr, Sent-YefstaxiyMonayre və Saba kimi müstəmləkələrinin xalqlarının ciddi çətinliklərlə üzləşdiklərini, iqlim dəyişmələrinin ən ağır təsirinə məruz qaldıqlarını bildirdi. Prezident qeyd etdi ki, 1946-1947-ci illərdə bu ərazilər özünü idarəedən ərazilər kimi bəyan edilsə də, yeni problemlər yaşanr. Bu ərazilərdə Fransa tərəfindən çox sayda nüvə sınaqları aparılıb və Fransa torpaqların zəhərlənməsində, zərərin vurulmasında, çirklənməsində günahkardır və əgər biz burada 17 nüvə sınağının məhz Əlcəzairdə işğal zamanı keçirilməsini nəzərə alsaq, biz anlaya bilərik ki, bir planetin ekosisteminə nə dərəcədə böyük zərər vurulubdur. Beləliklə, dəniz ərazisində olan cinayətlərə gəldikdə, bu yaxınlarda əlbəttə ki, rejim tərəfindən insan hüquqlarının pozulmasının şahidi olduq ki, 169 vətəndaş qətlə yetirilmişdir.
Makron rejimi tərəfindən 170-ə yaxın insan həbs olunmuşdur. Qvadalupa və Martinikanın etiraz aksiyalarında bir sıra vətəndaşlar həbs olunmuşdur.
Türkiyəni 1915-ci ildə “erməni soyq¬ırımı” törətməkdə günahlandıran Fransa, müstəmləkəsi olan Əlcəzairin 1954-cü ildən 1962-ci ilə qədərki dövrdə müstəqillik uğrunda mübarizəsində 1 milyon əlcəzairlini qətlə yetirmişdir. Fransanın Liviyada həyata keçirdiyi siyasət, Liviyanın bö¬lünməsinə verdiyi dəstək də insanlıq ölçülərindən kənar siyasətdir. 1976-cı ildə Fransa Qəmər adalarının süverenliyinin tanınması haqqında qətnaməyə veto qoydu. Son zamanlarda Fransada Prezident Emmanuel Makron hakimiyyətinin təqaüdlə bağlı islahatlarına etiraz edən on minlərlə insan və po¬lis əməkdaşları arasında iğtişaş yaranmış, tətil edən “sarı jiletlilər” atla, itlə döydürülmüşlər, onlarla insan öldürülmüşdür. 2024-cü ilin mayından başlayaraq Yeni Kaledoniyada Fransanın müstəmləkəçiliyindən azad olmaq üçün yenidən etirazlar başlamışdır. Fransa öz müstəmləkəçilik siyasətindən əl çəkmək, insan hüquqlarının müdafiəsinə riayət etmək əvəzinə başqa dövlətləri müdaxilədə günahlandırır. Halbuki Yeni Kaledoniyada 2018, 2020 və 2021-ci illərdə də Fransanın müstəmləkəçilik siyasətinə qarşı etirazlar edilmişdir. Bütün bunlar demokratiyadan ağız dolusu danışan Fransanın demo¬kratik dövlət olmadığını, XXI əsrdə də öz müstəmləkəçilik siyasətindən əl çəkmədiyini göstərir. Cənubi Qafqazda möhkəmlənmək üçün Ermənistanı öldürücü silahlarla təmin edən Fransa onun sülh proseslərində iştirak etməsinə ciddi mane olur, yalan vədlərə inanan Ermənistan isə xalqını fəlakətə sürükləyir.
Ramilə Dadaşova
Siyasi elmlər doktoru, dosent
AMEA Qafqazşünaslıq İnstitutunun direktor v.i.e.
