Trampın gələn kimi İrana zərbə vuracağı təsdiqləndi...
Zərdüşt Əlizadə: "ABŞ-in İrana hücumu molla rejiminin devrilməsinə gətirib çıxarmayacaq, əksinə, əhalini mollaların ətrafında birləşməyə vadar edəcək"
“The Wall Street Journal” xəbər verir ki, İran 2024-cü ildə daxildə ciddi iqtisadi böhran və Yaxın Şərqdə uğursuzluqlarla üzləşdiyi və çox zəif vəziyyətdə olduğu halda, yeni il İslam Respublikası üçün daha çətin olacaq, çünki Tehranı Donald Trampın yeni administrasiyası gözləyir.
Nəşrin məlumatına görə, Trampın komandası İrana qarşı yeni sanksiyalar tətbiq etməyi planlaşdırır. Eyni zamanda, Tramp prezident vəzifəsinə başlamazdan öncə İranın nüvə silahı istehsalının qarşısını almaq üçün, hava hücumları da daxil olmaqla, variantları nəzərdən keçirir.
Qeyd olunub ki, hazırda İran iqtisadiyyatı yanlış idarəçilik, korrupsiya və sanksiyalar səbəbindən iflic vəziyyətindədir.
Doğrudanmı regionda təhlükəsizliyini nəzərə almadan ABŞ Tramp dönəmində İranı vura bilər?
Baki-xeber.com saytına açıqlamasında politoloq Zərdüşt Əlizadə bildirdi ki, Trampın birinci prezidentliyi dönəmində - 2018-ci ildə heç bir ağlabatan əsas olmadan ABŞ Beynəlxalq Altılığın İranla nüvə proqrami ətrafında bağladığı sazişi birtərəfli qaydada tərk etdi: "Avropa ölkələrinin ciddi etirazlarına baxmayaraq, Amerika bu sazişi pozdu. Daha sonra Tramp İsrailin Suriyadakı Colan təpələrini ilhaq etməsini və bütün Qüdsü vahid paytaxtı elan etməsini tanıdı. Bu, beynəlxalq hüququ açıq-aşkar pozmaq idi. Yəhudilərə xüsusi hörməti var, bu onun öz işidir. İndi hakimiyyətə gəlir, tutaq ki, İsrail də Trampın İrana hücum layihəsini dəstəklədi və Amerika İrana hücum elədi. ABŞ-nin İrana hücumu molla rejiminin devrilməsinə gətirib çıxarmayacaq, əksinə, əhalini daha çox mollaların ətrafında birləşməyə vadar edəcək.
İkincisi, Amerikanın İranı işğal etmək imkanı yoxdur. O sadəcə havadakı üstünlüyündən istifadə edib, sənaye obyektlərinə, ölkənin infrastrukturuna böyük ziyan vura bilər, xeyli hərbiçini və mülki əhalini qıra bilər. Bundan artığını edə bilməz.
Tramp bir tərəfdən bəyan edir ki, məndən əvvəlkilər Amerikanı çoxsaylı müharibələrə sövq ediblər, amma mən muharibələrin əleyhinəyəm. Tutaq ki, onun "ipi ilə quyuya düsmək mümkün deyil" - bu gün bir söz deyir, sabah isə tamam başqa şeylərdən danışır. Bu minvalla, fərz edək ki, Amerika İrana hücum elədi. Bəs onda İran Amerikaya nə edə bilər? İndiyə qədər İran İsrailə zərbələr endirəndə çox ehtiyatlı davranırdı, hansısa bir çərçivəni qoruyurdu. İsrail də İrana zərbə endirəndə hansısa həddi qoruyurdu. Amma indi İsrail və Amerika İrana qarşı genişmiqyaslı hücuma başlasa, İran da adekvat cavab verəcək. İranın keçmiş mudafiə naziri Şamxani demişdi ki, vaxtılə bizim əlimiz Amerikaya çatmırdı, indi Amerika hərbi bazalarını İranın ətrafına düzüb və bizim əlimiz onlara asanlıqla çatır. Amerikanın İraqda, Suriyada, İsraildə (bu, Amerikanın 51-ci ştatıdır), Küveytdə, Qətərdə, Bəhreyndə və Səudiyyə Ərəbistanında hərbi bazaları var. "Suda batan saman çöpündən tutar" deyiblər - bu halda İran ağına-bozuna baxnadan bu bazalara hücum edəcək. Bu hücumdan nə qədər Amerika əsgəri öləcək, bunu onlar bizdən yaxşı bilirlər. Bu halda sual yaranır - Trampa prezidentliyinin ilk günlərində belə bir "siyasi hədiyyə" lazımdırmı?
Təbii ki, Amerikada yəhudi lobbisi, müharibə tərəfdarları, silah istehsalı maqnatları - bunlar hamısı yeni müharibələrin yaranmasını istəyirlər. Çünki müharibələr silah bazarını qızışdırır. Onlar istəyir ki, İsrail Yaxın Şərqi tam nəzarətə alsın. Amma mənə elə gəlir ki, Tramp buna getməz. Tramp təkbaşına deyil, onun ətrafında Respublikaçılar partiyasının siyasi rəhbərləri toplaşıb. Amerikada kifayət qədər müstəqil media var, hamısı satqın deyil. Amerikada Demokrat partiyası kimi müxalifət var - onlar Trampın hər bir siyasi addımını diqqətlə izləyir və səhvlərini kəskin tənqid edəcəklər. Trampın ətrafında bütün bunları bilən mütəxəssislər az deyil. Onlar vəziyyəti Trampa çılpaqlıği ilə izah edirlər. İran nə Suriya, nə İraq, nə də Livan deyil - İran daha güclü dövlətdir.
Bununla yanaşı, İranın beynəlxalq arenada tərəfdsrları var. Çin və Rusiya İranın yaxın tərəfdarıdır. Avropada İrana hücumun əleyhinə olan ölkələr var. İranın vitse-prezidenti Məhəmməd Cavad Zərif dedi ki, biz Avropa ölkələri ilə nüvə danışıqlarını davam etdiririk və uğurlarımız var, gözləyirik ki, buna ABŞ da qoşulsun. Burada barış, sülh imkanları mövcuddur. Avropa istəyir ki, İranla münasibətləri yaxşılaşdırsın. İranla Altılıq ölkələri arasında müqavilə bağlananda, sanksiyalar götürülən kimi Fransanın nüfuzlu mülki təyyarə istehsalçısı olan "Airbuss" şirkəti İranla 100 milyard dollar həcmində ilkin müqavilə imzalamışdı. Tramp məcbur etdi ki, muttəfiqləri İranla bütün münasıbətləri dayandırsın. Yəni Avropanın böyük şirkətləri İranla əməkdaşlığa hazırdır. Belə bir şəraitdə Amerikanın İrana hücumu ağılabatan deyil".
Dəniz NƏSİRLİ
