Qarabağ Zəfərindən sonra COP29-un Azərbaycanda keçirilməsi tarixi hadisədir
2020-ci il sentyabrın 27-də başlayan müharibə zamanı Azərbaycan ordusu 44 gün ərzində işğal altındakı torpaqları azad edərək ərazi bütövlüyünü bərpa etdi. Bu qələbə yalnız ölkəmizin siyasi və hərbi uğuru deyil, həm də Azərbaycanın beynəlxalq mövqeyini möhkəmləndirən, regiondakı güclü strateji mövqeyini bir daha göstərən bir hadisə oldu. Bu zəfər Azərbaycan dövlətinin və ordusunun əzmkarlığının, gücünün və iradəsinin dünyaya səs saldığı bir mərhələ oldu. Həmin dövrdən sonra Azərbaycanın regionda və beynəlxalq aləmdə daha fəal şəkildə yer alması, bir çox sahələrdə müstəqil siyasət yürütməsi gözlənilən bir hal idi. Bu istiqamətdə ən mühüm hadisələrdən biri də Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyasının (COP 29) Azərbaycanda keçirilməsi oldu. 44 günlük müharibənin nəticəsi olaraq Azərbaycan, artıq regionda dominant güc olaraq çıxış edir. Bu qələbə yalnız hərbi deyil, həm də iqtisadi, diplomatik və strateji cəhətdən ölkəmizin qlobal səviyyədə mövqeyinin möhkəmlənməsinə təkan verdi. Azərbaycanın bu zəfəri ölkənin diplomatik və iqtisadi təsir gücünü artıraraq, regionda daha çox nüfuz qazanmasına imkan yaratdı. Azərbaycanın bu gücü COP 29-un təşkilindəki fəal iştirakını və ev sahibliyi etməsini təmin etdi.
COP 29-un Azərbaycanda keçirilməsi, ölkəmizin yalnız müharibə sonrası qazandığı ərazi bütövlüyü və siyasi mövqeyini gücləndirməklə qalmadı, həm də beynəlxalq iqlim siyasətində Azərbaycanın artıq söz sahibi olmasına gətirib çıxardı. Bu tədbir Azərbaycanın dünya miqyasında regiondakı liderliyini nümayiş etdirmək, beynəlxalq miqyasda yaşıl iqtisadiyyat, bərpa olunan enerji və ekoloji davamlılıq sahələrindəki fəaliyyətlərini genişləndirmək üçün əhəmiyyətli bir platforma oldu.
COP 29 yalnız iqlim dəyişikliyi, ətraf mühitin qorunması və enerji sektoru ilə bağlı müzakirələrdən ibarət olmadı, həm də Azərbaycanın regionda və dünyada gücünü göstərən bir tədbir olaraq yadda qaldı. Bu beynəlxalq konfrans Azərbaycan üçün diplomatik uğur, gələcək enerji təhlükəsizliyi və dayanıqlı inkişaf prinsipləri ilə əlaqədar mövqeyini bir daha möhkəmləndirmək baxımından mühüm bir mərhələ idi. Azərbaycanın müharibədən sonra daha fəal siyasət yürütməsi, beynəlxalq arenada ölkəmizin mövqeyini daha da gücləndirdi. Bu prosesdə Azərbaycanın iqtisadiyyatı, enerji sektoru, iqlim siyasəti və beynəlxalq əməkdaşlıq sahələrindəki təşəbbüsləri ölkəmizin gücünü bir daha nümayiş etdirdi. Azərbaycan COP 29-a ev sahibliyi edərək həmçinin iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə və bərpa olunan enerji sahəsindəki təşəbbüslərini bir daha beynəlxalq aləmə təqdim etdi. Bu tədbir Azərbaycanın yaşıl enerji və karbonun ən minumum səviyyədə olması hədəflərinə doğru atdığı addımları daha da gücləndirmək, qlobal iqlim siyasətində fəal rol oynamaq üçün mühüm bir imkan oldu.
Azərbaycan yaşıl enerji dəhlizləri, bərpa olunan enerji layihələri və karbon tullantılarının azaldılması sahəsində dünya miqyasında nümunəvi layihələr həyata keçirir. Bu addımlar Azərbaycanın yalnız iqtisadi inkişafını deyil, həm də ekoloji davamlılığını təmin etmək məqsədini güdür. Eyni zamanda COP 29 çərçivəsində ölkəmiz iqlim maliyyəsi, enerji səmərəliliyi və sıfır karbon iqtisadiyyatı kimi mövzularda da öz töhfəsini verdi. Azərbaycanın bu sahələrdəki fəaliyyəti, ölkəmizin global iqlim siyasətindəki liderlik rolunu gücləndirir. 44 günlük müharibənin qazandığı siyasi və diplomatik uğurların ardından, COP 29-un Azərbaycanda keçirilməsi, ölkəmizin beynəlxalq diplomatiyada əldə etdiyi yeni mərhələni göstərir. Bu Azərbaycanın yalnız ərazi bütövlüyünü bərpa etməklə kifayətlənmədiyini, həm də beynəlxalq aləmdə önəmli siyasi tərəfə çevrildiyini nümayiş etdirir. Azərbaycanın beynəlxalq əlaqələrindəki gücü, ekoloji siyasət və dayanıqlı inkişaf sahələrindəki fəallığı, ölkəmizin gələcəkdə enerji təhlükəsizliyi kimi məsələlərdə önəmli rol oynamasına şərait yaradır. Bu tədbir Azərbaycanın regional və beynəlxalq diplomatik münasibətlərini daha da gücləndirmək, ölkəmizin iqtisadi və strateji planlarını daha da genişləndirmək üçün bir şansdır. Azərbaycanın inkişaf etmiş enerji sektoru və iqlim siyasətinə dair güclü yanaşmaları COP 29 çərçivəsində dünyadakı digər dövlətlərlə geniş miqyaslı əməkdaşlıq qurmasına imkan verir. COP 29 yalnız Azərbaycanın yerli səviyyədəki inkişafını deyil, həm də ölkəmizin beynəlxalq əməkdaşlıqda nə qədər aktiv və nüfuzlu bir tərəfdaş olduğunu göstərdi. Bu cür mühüm tədbirə ev sahibliyi etməklə Azərbaycan dünya dövlətlərinə ekoloji, iqtisadi və strateji gücünü nümayiş etdirdi. Bu həm də Azərbaycanın regionda və qlobal miqyasda daha güclü liderlik mövqeyinə yüksəlməsinə təkan verdi.
Azərbaycanın iqlim siyasətinə və yaşıl iqtisadiyyata verdiyi önəm, ölkəmizin daha dayanıqlı və ekoloji təmiz inkişaf istiqamətindəki məqsədlərini dəstəkləyir. COP 29-un Azərbaycanda keçirilməsi, bu hədəfləri reallaşdırmağa yönəlmiş yeni əməkdaşlıq sahələri açır və ölkəmizin gələcək iqtisadi və ekoloji inkişafını təmin edir. COP 29-un Azərbaycanda keçirilməsi, həm ölkəmizin gücünü, həm də qlobal iqlim siyasətindəki yerini göstərən mühüm bir hadisə oldu. Bu 44 günlük müharibədə qazandığımız qələbənin bir növ davamı və Azərbaycanın beynəlxalq aləmdəki yeni rolunun bir göstəricisidir. Azərbaycanın regiondakı liderlik mövqeyi və iqtisadi inkişaf potensialı, bu cür beynəlxalq tədbirlərlə daha da güclənir. Yaşıl iqtisadiyyat, bərpa olunan enerji və iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə sahələrindəki irəliləyişlər Azərbaycanın dayanıqlı inkişaf və ekoloji təhlükəsizlik istiqamətindəki yeni məqsədlərinə doğru addım atmasına şərait yaradır. Bu Azərbaycan üçün beynəlxalq gücünü daha da artırma və qlobal iqlim siyasətində lider mövqeyinə yüksəlmə məqsədinə çatmaq üçün vacib bir mərhələdir. Ölkəmizin Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyasına (COP 29) ev sahibliyi etməsindən qürur duyuruq.
Filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Əpoş İslam oğlu Vəliyev
