Şagirdlərimiz Azərbaycan tarixini hansı dildə öyrənməlidir - mübahisə və nazirin qərarı...
“Ölkəmizdə yaşayan, oxuyan hər bir şagird Azərbaycan dilini bilməlidir. Burada rus bölməsi olması fərq etmir. Şagird öz tarixini, öz ədəbiyyatını öz dilində oxumalıdır. Burada xüsusi məntiq axtarmağa ehtiyac yoxdur. Şagirdlər onsuz da Azərbaycan dili fənnini öyrənirlər. Azərbaycan tarixi fənnini keçəndə artıq onların ana dili bilikləri olmalıdır. Məqsəd də budur ki, o bilik formalaşsın".
Bu sözləri Elm və təhsil naziri Emin Əmrullayev övladı rus dilində təhsil alan bəzi valideynlərin Azərbaycan tarixi fənninin Azərbaycan dilində tədris olunması ilə bağlı gileylərinə cavab verərkən deyib.
Nazir bildirib ki, rus bölməsindəki şagirdlərin Azərbaycan dili səviyyəsi ilə bağlı narahatlıq var: “Şagirdlər rus dilində tədris ala bilər, amma onların Azərbaycan dili yüksək səviyyədə olmalıdır".
Nazirliyin qərarı cəmiyyətdə birmənalı qarşılanmayıb. Bəziləri bu yeniliyin rusdilli şagirdlərin Azərbaycan tarixi kimi mühüm fənni qavramalarına problem yaradacağını qeyd etsə də, tariximizin dövlət dilində tədrisinə müsbət yanaşanların sayı da az deyil.
Kamran Əsədov: “Şagirdlərin Azərbaycan tarixini hansı dildə oxumasından asılı olmayaraq, öyrəndikləri yenə də öz tariximizdir, biz fənni onlara daha yaxşı anladığı dildə keçməliyik”
Təhsil eksperti Kamran Əsədov “Bakı-Xəbər”ə şərhində bildirdi ki, Azərbaycan tarixi fənni Azərbaycan dilində tədris olunarsa, rus bölməsində oxuyan və ümumiyyətlə rusdilli ailədə böyüyən uşaqların valideynləri ev tapşırıqları ilə bağlı onlara kömək edə bilməyəcək: “Cari il ərzində uşaqların fənni qavraması ilə bağlı problemlər ortaya çıxdı. Hesab edirəm ki, biz rus bölməsində təhsil alan şagirdlərin Azərbaycan dilində oxuma, yazma, dinləmə, anlama qabiliyyətlərini artırmaq üçün Azərbaycan dili fənninin saatlarını artırmalıyıq. Hazırki situasiyada bu dəyişikliyin effekt verməyəcəyini düşünürəm. Uşaqlarla apardığımız ilkin sınaq qiymətləndirmələrində də uşaqların mövzuları anlama faizinin aşağı olduğunu görürük”.
Bu addımı yanlış hesab edən ekspert onu da vurğuladı ki, tariximizi şagirdlərə məhz onların yaxşı başa düşəcəyi dildə çatdırmaq lazımdır: “Şagirdlərin Azərbaycan tarixini hansı dildə oxumasından asılı olmayaraq, öyrəndikləri yenə də öz tariximizdir, biz fənni onlara daha yaxşı anladığı dildə keçməliyik. Oxuduğumuz kitab milli-mənəvi dəyərləri, vətənpərvərliyi özündə əks etdirmirsə, onun hansı dildə tədris olunmasının heç bir fərqi yoxdur. Biz uşaqları yaxşı mütəxəssis kimi yetişdirməliyik, tədris dili heç bir halda buna təsir göstərən faktor deyil. Bəzən belə təcrübələr gözlənilən nəticəni vermir, rus bölməsində Azərbaycan dilində tarix fənninin tədrisi şagirdlər üçün çox çətindir. Vətənpərvərliyin rus ya Azərbaycan bölməsində təhsil almaqla heç bir əlaqəsi yoxdur, zənnimcə. Sonuncu müharibədə də biz bunun şahidi olduq, ərazi bütövlüyümüz uğrunda gedən döyüşlərdə qazi, şəhid olanlar arasında minlərlə rus bölməsindən məzun olmuş şəxslər var idi. 9-cu siniflərdə “Zəfər tarixi” fənni də dövlət dilində tədris olunur, bunu başa düşmək olar, resurs çoxdur”.
Cavanşir Əliyev: “Hər bir xalqın öz tarixini doğma dildə, vətəndaşı olduğu, yaşadığı ölkənin dövlət dilində bilməsi vətənpərvərlik və milli düşüncə baxımından zəruridir”
Təhsil eksperti Cavanşir Əliyev “Bakı-Xəbər”ə şərhində bildirdi ki, hər bir xalqın öz tarixini doğma dildə, vətəndaşı olduğu, yaşadığı ölkənin dövlət dilində bilməsi vətənpərvərlik və milli düşüncə baxımından zəruridir. Rus bölməsində təhsil alanlar azərbaycan dilini bilmir. Həmin bölmədə təhsil alanların heç də hamısı milliyətcə rus deyil. Rusdilli olmağa maraqlı olduğumuz üçün əksər insanlar övladını həmin sektor üzrə təhsil almağa yönləndirir. Bu səbəbdən də rus bölməsində azərbaycan tarixi fənninin azərbaycan dilində tədris olunması heç bir problem yaratmayacaq. Rus bölməsində təhsil alanlar Azərbaycan dilini, tarixini unutmamalıdır. Azərbaycan tarixi fənninin Azərbaycan dilində tədris olunması ilə bağlı qərar təqdirəlayiqdir. Çünki Azərbaycan tarixi fənninin dövlət dilində tədrisi dövlət dilimizin tətbiq sahəsini və təsir imkanlarını daha da genişləndirir, ölkənin tarixinə hörməti artırır. Hər bir şəxsin dövlət dilini bilməsi şərt olduğu kimi, vətəndaşı olduğu ölkənin tarixini də dövlət dilində oxuması vətənpərvərlik, dövlətçilik ənənəsinin formalaşması baxımından zəruridir”.
Günel CƏLİLOVA
