Putinin Azərbaycan xalqından üzrxahlığının altında nələri oxumaq olar...
Elşən Manafov: “Dövlətlərarası münasibətlər qarşılıqlı maraq və mənfəət prinsipləri üzərində inkişaf edir”
Rusiya Federasiyasının Prezidenti Vladimir Putin dekabrın 28-də Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevə zəng edib.
Telefon danışığı əsnasında Vladimir Putin dekabrın 25-də Bakı-Qroznı marşrutu üzrə uçuş yerinə yetirən “Azərbaycan Hava Yolları”na məxsus sərnişin təyyarəsinin Rusiyanın hava məkanında fiziki-texniki xarakterli kənar müdaxiləyə məruz qalması və nəticədə baş vermiş faciəvi hadisə ilə bağlı üzrxahlığını ifadə edib, bu qəzada həlak olanların ailələrinə və yaxınlarına dərin və ən səmimi başsağlığını bir daha çatdırıb, xəsarət alanların tezliklə şəfa tapmasını dilədiyini deyib.
Söhbət zamanı dövlət başçıları bu faciənin bütün təfərrüatlarının ciddi və hərtərəfli araşdırılması və günahkarların məsuliyyətə cəlb edilməsini müzakirə ediblər. Prezident İlham Əliyev bildirib ki, Azərbaycan tərəfinin təklifi ilə bu qəzanın səbəblərinin hərtərəfli araşdırılması üçün beynəlxalq ekspertlərdən ibarət heyət təşkil edilib və bu heyət artıq fəaliyyətə başlayıb.
Dövlət başçıları həmçinin faciə ilə əlaqədar başlanılmış istintaq prosesinin tam şəffaf şəkildə aparılacağını və mütəmadi qaydada ictimaiyyətə məlumat veriləcəyini vurğulayıblar. Prezident İlham Əliyev bildirib ki, Azərbaycan tərəfinin təklifi ilə bu qəzanın səbəblərinin hərtərəfli araşdırılması üçün beynəlxalq ekspertlərdən ibarət heyət təşkil edilib və bu heyət artıq fəaliyyətə başlayıb.
Ümumilikdə, Rusiya prezidentinin üzrxahlığını ekspertlər necə dəyərləndirir?
“Bütün hallarda, Azərbaycan təyyarəsi Rusiyanın hava məkanında fiziki texniki müdaxiləyə məruz qalıb”
Sözügedən məsələ ilə bağlı fikirlərini “Bakı-Xəbər”lə bölüşən politoloq Elşən Manafov buna bir neçə prizmadan yanaşdı: “Azərbaycan Hava Yollarına aid təyyarənin Rusiyanın hava fəzasında kənar fiziki texniki müdaxiləyə məruz qaldığını qəzanın səbəblərini araşdıran Qazaxıstan tərəfinin prokurorluq orqanları təsdiq ediblər. Azərbaycan və Rusiya tərəfləri istintaqdan kənarda qalmış, bununla belə, istintaqla bağlı əldə edilmiş məlumatlarla təmin edilib. Prezident Əliyevin qəzanın səbəbləri ilə bağlı mövqeyi məhz bu istintaq, habelə qəzada təyyarə heyətinin sağ qalmış üzvlərinin, sərnişinlərin verdikləri açıqlamalara əsaslanır.
Təyyarənin Rusiya hava məkanına daxil olduqdan sonra hava limanına eniş üçün yararsız şəraitin, qatı dumanın olduğunu ekipaj üzvləri təsdiq ediblər. Nəticə etibarı ilə Rusiyadakı hava limanlarının təyyarəni qəbul etmək imkanlarının olmaması səbəbindən təyyarənin təcrübəli heyəti bir neçə dəfə onu məlum yüksəkliyə qaldırıb. Təklif olunan istiqamətə yönəltməyə çalışıblar. Təyyarənin uçduğu məkanın Ukrayna dronları, habelə pilotsuz təyyarələri tərəfindən kütləvi hücumlara məruz qalması barədə Rusiya tərəfinin ortalıqda məlumatları var. İstisna deyil ki, Ukrayna tərəfinin məlum dron hücumlarının qarşısını alarkən Azərbaycan təyyarəsi Rusiyanın hava hücumundan müdafiə sistemindən atılan raketlərin zərbəsinə tuş gəlib. Bütün hallarda Azərbaycan təyyarəsi Rusiyanın hava məkanında fiziki texniki müdaxiləyə məruz qalıb. Beynəlxalq qanunlara görə, Azərbaycan şirkətinə və vətəndaşlarına dəyən maddi, mənəvi ziyana görə Rusiya tərəfi kompensasiya ödəməlidir. Azərbaycan dövlətindən üzürxahlıq istənilməlidir ki, bunu da Rusiya prezidenti Putin dövlət başçısı olaraq Azərbaycan dövlətinin rəhbəri və xalqına müraciətində edib. Rusiya Azərbaycanın strateji müttəfiqidir, dövlətlərarası münasibətlər qarşılıqlı maraq və mənfəət prinsipləri üzərində inkişaf edir. Bu konteksdə Rusiya tərəfindən Azərbaycana münasibətdə hər hansı təxribat və ya diversiyanın təşkili sağlam məntiqə ziddir. Azərbaycan prezidenti dövlətlərarası münasibətlərə azacıq da olsa kölgə salacaq və ya xələl gətirə biləcək mövzulara yol verməmək üçün haqlı olaraq baş vermiş hadisənin təhqiqi üçün müstəqil ekspertlərdən ibarət komissiyanın yaradılması təklifi ilə çıxış edib. Onun bu təklifini Rusiya tərəfi məmnuniyyətlə qəbul edib. Azərbaycanın müstəqil siyasəti Qərbdəki bəlli dairələrdə siyasi qıcıq yaratdığından, istisna deyil ki, baş vermiş hadisədən yararlanmaq və Cənubi Qafqaz ətrafında təhlükəsizlik problemlərini daha da kəskinləşdirmək üçün istər xaricdə, istərsə də ölkə daxilində 5-ci kolonun təmsilçiləri bu hadisədən yararlanmaq və bununla da, stəkanda fırtına yaratmağa səy göstərəcəklər. Belə bir mövqe isə, ilk növbədə regional təhlükəsizliyə dair Azərbaycan prezidenti İ.Əliyevin 3+3 formatında təkliflərinə adekvat mövqedən çıxış edən tərəflərin, ilk növbədə qlobalistlərin maraqlarına cavab verir”.
Vidadi ORDAHALLI
