Azərbaycana BRİCS-dən daha çox sərmayə imkanı açılır...

Çoxvektorlu xarici siyasətin həyata keçirilməsi ölkələrin böyük əksəriyyəti üçün prioritet olsa da, bu xüsusda onların heç də hamısı uğur qazana bilmir. Məsələn, Ermənistan son illərdə çoxvektorlu xarici siyasət yürütməyə çalışsa da, ciddi fiasko ilə üzləşib. 

Ölkə geosiyasi çəkişmə meydanıan çevrilib. Lakin ortaya uğur nümunəsi qoyanların sayı da az deyil. Məsələn, Azərbaycanın  çoxvektorlu xarici siyasəti uğur nümunəsi kimi qəbul edilir.

Azərbaycan dünyanın nadir ölkələrindəndir ki, həm İslam Əməkdaşlıq Təşkilatının, həm də Avropa Şurasının üzvüdür. Azərbaycanın BMT Təhlükəsizlik Şurasına qeyri-daimi üzv seçilməsi ölkəmizin əldə etdiyi ən böyük uğurlardan biri olub. Bu, o deməkdir ki, Azərbaycan apardığı həm daxili, həm də xarici siyasət ilə beynəlxalq arenada böyük rəğbət qazanıb. Ölkəmiz BMT-dən sonra ən böyük beynəlxalq təşkilat olan Qoşulmama Hərəkatına da uöurla sədrlik edib.  Hazırda Azərbaycan bu hərəkatın ən fəal üzvlərindən biridir. Rəsmi Bakının təşəbbüsü nəticəsində Qoşulmama Hərəkatı fikir mübadiləsi, qlobal həmrəylik və əməkdaşlıq üçün səmərəli platformaya çevrilib. Azərbaycan öz təşəbbüsləri və praktiki addımları ilə dünyada həmrəyliyin möhkəmlənməsinə, indiki mürəkkəb şəraitdə dövlətlər və xalqlar arasında təmasların yüksəlməsinə də çoxsaylı töhfələr verib. Azərbaycan diplomatiyasının  fəaliyyətində beynəlxalq təşkilatlarla əməkdaşlıq, regional təhlükəsizliyin təmin olunması, nəqliyyat-enerji sahəsində sıx əməkdaşlıq məsələləri prioritet olub. Həyata keçirilən belə siyasət fonunda Azərbaycanın müxtəlif güc mərkəzləri və təşklatlarla sıx əməkdaşlıq edir. Bura BRİCS də daxildir. Dünya əhalisinin 45 %-nin məskunlaşdığı BRICS ölkələri hazırda qlobal iqtisadiyyatın 37,4 %-ni formalaşdırır. Bu, illik 29 trilyon ABŞ dollarına yaxın ümumi daxili məhsul deməkdir. BRICS artıq qlobal gücə çevrilib. Belə ki, əgər 1992-ci ildə hazırda BRICS-ə üzv olan ölkələrin qlobal iqtisadiyyatda payı 16,7 %, “Böyük Yeddilik” dövlətlərinin qlobal ÜDM-də çəkisi 45,5 %-idisə, indi rəqəmlər xeyli dəyişib. Ötən müddətdə “Böyük Yeddilik” dövlətlərinin qlobal payı 29 %-dək azalıb. 2009-cü ildə yaradılan BRICS ona olan üzv ölkələr üçün inkişaf baxımdan yeni imkanlar yaranıb. BRICS-lə əməkdaşlığın genişləndirilməsinin Azərbaycana yaradacağı imkanlardan söz açan  Milli Məclisin deputatı Vüqar Bayramov isə diqqətə çatdırıb ki, bu, həm qeyri-neft ixracatının artırılması, həm də fərqli iqtisadi sahələrdə birgə layihələrin reallaşması baxımdan vacibdir: “BRICS kifayət qədər geniş coğrafiyanı əhatə etdiyindən bu Azərbaycan sahibkarları üçün ixrac baxımdan yeni imkan kimi dəyərləndirilib. Digər tərəfdən, həmin dövlətlərdə Azərbaycanın qeyri-neft məhsullarına xüsusi tələbi də vardır. Eyni zamanda, BRICS ölkələri ilə turizm sahəsində əməkdaşlıq son illər daha güclənib. Bu ilin ilk 9 ayında ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə Hindistandan gələnlərin sayı 2,3 dəfə, Çindən - 1,9 dəfə, İrandan - 38,4 %, Misirdən - 20,1 %, Rusiyadan - 18,4 % artıb. Bu sahədə daha geniş əməkdaşlıq imkanları və potensial var". Onun sözlərinə görə, BRICS-lə əməkdaşlığın güclənməsi Azərbaycan üçün, həmçinin öz iqtisadi potensialını təqdim etmək baxımdan da bir imkandır: “Bu aspektdən, bu əməkdaşlıq ölkəmizə yeni iqtisadi dividendlər qazandırır. Bu il üçün də ümumən sərmayə qoyuluşunun həcminin artırılmasına nail olmaq, o cümlədən investisiya portfelində qeyri-neft sektoruna yönəldilən xarici sərmayələrin payının artırılması əsas hədəflərdən biri kimi qarşıya qoyulub. Bu baxımdan BRICS ölkələrindən yeni sərmayələrin cəlbi imkanları yüksək qiymətləndirilir. BRICS-lə əməkdaşlığın güclənməsi yeni dövrün yeni hədəflərinin daha tez və səmərəli reallaşmasına töhfədir".

Bu gün Azərbaycanın həyata keçirdiyi balanslaşdırılmış, çoxvektorlu, bərabərhüquqlu əməkdaşlıq, milli maraqlara əsaslanan praqmatik siyasi kurs ölkəmizə getdikcə daha böyük uğurlar qazandırır. Burada bir məqam da xüsusi qeyd olunmalıdır ki, əsas məqsəd sadəcə beynəlxalq qurumlara üzv olmaqla məhdudlaşmır. Hər bir təşkilatda fəallıq göstərmək, təşəbbüslər irəli sürmək və dünya təhlükəsizliyinə töhfə vermək başlıc şərtlərdən biridir. Azərbaycan diplomatiyası bu çətin vəzifənin öhdəsindən uğurla gəlir. Bu mənada təbii ki, BRICS-lə əməkdaşlıqdan həm Azərbaycan, həm də təşkilatın özü böyük nailiyyətlər əldə edəcək. Milli maraqlara söykənən bu xarici siyasət əsasında Azərbaycan regionda və onun hüdudlarından kənarda mehriban qonşuluq, qarşılıqlı faydalı əməkdaşlıq və tərəfdaşlıq mühiti formalaşdırmağa nail olub. Hərbi-siyasi blokların üzvü olmayan Azərbaycan üçün BRICS kimi təşkilatlar cəlbedicidr. Azərbaycan artıq burada Azərbaycan layiqli və etibarlı tərəfdaş kimi qəbul olunur. Məhz bu səbəbdəndir ki, prezident İlham Əliyev Kazan şəhərində XVI BRICS Sammitinin “Outreach”/“BRICS+” formatında iştirak edən dövlət başçıları sırasında yer alır. Proseslərin gedişi göstərir ki, BRICS ən qısa müddətdə Azərbaycanı öz sıralarında görməkdə maraqlıdır. Çünki bu, təşkilat üçün çoxsaylı üstünlüklər qazandırır.

Ramil QULİYEV