Belə çıxır ki, uşaqlarımız ibtidai sinifdən "kor edilirmiş?" - İmtahandan kəsilmiş müəllimlərin 95 faizi...
Məhərrəm Zülfüqarlı: “Ya universitetlərdə təhsili gücləndirmək lazımdır, ya da bu test məsələsini, müəllimlərin imtahanını yığışdırmaq lazımdır”
Müəllimlərin sertifikasiya imtahanında biabırçı nəticələr üzə çıxıb. 7.296 müəllim imtahan verib, onlardan 3.909-u keçid balını keçə bilməyib. Keçid balını toplaya bilməyənlərin 3.424 nəfəri ibtidai sinif, 485-i isə Azərbaycan dili və ədəbiyyat müəllimidir.
İmtahanda 1209 ibtidai sinif müəlliminin cavab verə bilmədiyi suallardan biri yayılıb. 509.052 ədədinin sözlə yazılışını 1209 müəllim bilməyib, halbuki, təklif edilən 5 variantdan, sadəcə, düzgün olanı seçmək lazım idi. Bu primitiv, asan, hətta gülməli dərəcədə bəsit sualın doğru cavabını tapıb işarələyə bilməmək nə deməkdir? Müəllimlərimizin bu səviyyədə olması bizə nə vəd edir, çıxış yolu nədədir?
Tarix elmləri doktoru, professor Məhərrəm Zülfüqarlı “Bakı-Xəbər”- ə açıqlamasında bildirdi ki, bu mövzu Azərbaycanın ən ciddi problemlərindən biridir: “Burada məsələyə bir neçə aspektdən yanaşmaq lazımdır. Birincisi, məktəblərdə, orta məktəblərdə təhsilin aşağı olması problemini dövlət həll etməlidir, edə bilmir. Orta məktəblərdə, yuxarı siniflərdə uşaqlar dərsə getmir, repetitor yanına gedirlər. Onun hesabına da test üsulu ilə imtahan verib, ali məktəblərə qəbul olurlar. Universitetlərin də bəziləri yüksək səviyyədə təhsil vermək imkanındadır. Ancaq elə universitetlər var ki, təhsil aşağı səviyyədədir. Xüsusilə də regionlarda olan universitetləri misal göstərmək olar. Yenə də deyirəm, bütün bunlar ciddi problemlərdir. Bunu həll etmək lazımdır. O ki qaldı müəllimlərin imtahanla işə götürülməsinə, mən hər zaman demişəm ki, imtahanla götürməyə qalsa birinci nazirlikdən başlamaq lazımdır. Nazirliyin bütün rəhbərliyi bu imtahandan keçməlidir. Şəxsən mən 1972 - ci ildən müəllim işləyirəm və müəllimlərin hər hansı vəzifəyə təyin olunmuş mücərrəd, fəaliyyəti bilinməyən insanlar tərəfindən imtahan olunması mənə çox acıq gəlir. Mən düşünürəm ki, bu, müəllimlərə təhqirdi. Eyni zamanda icra başçıları da vəzifəyə təyin olunmamışdan imtahan verməlidir. Bilirsiz ki, saxta diplomla icra başçısı təyin olunma faktlari da olub. Bu bizim ağrılı yerimizdi. O ki qaldı adi suallara cavab verməməyə, heç kimə sirr deyil ki, savadsız, hətta saxta diplomla işləyən mütəxəssizlər müəllim kimi fəaliyyət göstərir. Bu tək müəllimlərə aid deyil. İqtisad Universitetinin Dərbənd filialı olub. Universitetə ciddi hazırlaşıb, yüksək balla girən tələbələr olub. Bir semestr sonra məlum olur ki, Dərbəndə qəbul olanları bura köçürürlər. Onlar da imtahansız götürülürdü. Bu da iqtisadiyyat sahəsini bərbad vəziyyətə qoyan mütəxəssislərdi. Ona görə də düşünürəm ki, tək müəllimlərdən, həkimlərdən yapışmaq lazım deyil. Dediyim problem mühəndislər, iqtisadçılar, hüquqşunaslar arasında də var. Təhsildə köklü islahatlar etmək lazımdır. Anormal hal odur ki, dövlətin bir qurumunun verdiyi diplomu ikinci qurum yenidən yoxlayır. Azərbaycanın hər hansı müəllim ixtisası verən universitetinin məzunu başqa ölkədə işləmək istəyirsə, onun testdən keçirilməsi, yoxlanılması normal haldır. Ancaq dövlətin bir qurumunun verdiyi diploma ikinci qurum şübhəylə yanaşaraq onları yenidən imtahan edirsə, bu anormallıqdır. Ya universitetlərdə təhsili gücləndirmək lazımdır, ya da bu test məsələsini, müəllimlərin imtahanını yığışdırmaq lazımdır. Mən bir daha təkrar edirəm, birinci onlardan imtahan götürənlərin özlərindən başlamaq lazımdır. Mənə ağır gələn odur ki, təhsildə işləməyən, harasa şöbə müdiri təyin olunan insan nəyə görəsə, kimə görəsə televiziyada müsahibə verir və neçə illik stajlı müəllimlərə rəy bildirir. Bu bizim ağrılı yerimizdir. Ona görə də bütün bunlar köklü islahatlar tələb edir və bu islahatlar nəticəsində biz bu problemi həll edə bilərik. Bu imtahanlara gəldikdə isə, heç kim qarant verə bilməz ki, həmin imtahanlarda subyektiv hallar olmur. Ona görə də bir-birimizi aldatmayaq. Onu da demək istəyirəm ki, bu imtahanların kökünün hardan gəlməsini də araşdırmaq lazımdır. Əvvəl belə bir fikir irəli sürülürdü ki, müəllimlərə dövlət qulluqçusu statusu veriləcək. Sonradan gördülər ki, say çoxdur, statusu verə bilmirlər, müəllimlərin etirazının qarşısını almaq üçün belə bir üsuldan istifadə etdilər. Belə də olanda müəllimlərin səsi çıxmayacaq”.
Məhəmmədəli QƏRİBLİ
