Azərbaycan İslam dünyasında mövqeyini daha da bərkitdi...
Məlum olduğu kimi, cari il dekabrın 19-da Misirin paytaxtı Qahirə şəhərində İnkişaf etməkdə olan səkkiz ölkənin İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının (D-8) XI Sammiti zamanı Azərbaycan yekdilliklə bu qurumun üzvü seçilib.
Qeyd edək ki, ölkəmiz ilk dəfə Prezident İlham Əliyevin xüsusi qonaq qismində iştirak etdiyi 2017-ci ildə İstanbulda keçirilmiş IX Zirvə görüşündə təmsil olunub. Qahirə şəhərində keçirilən XI Sammitdə ölkəmizi baş naziri Əli Əsədovun rəhbərlik etdiyi nümayəndə heyəti təmsil edib.
D-8-ə üzvlük heç şübhəsiz ki, Azərbaycana bir çox5 üstünlüklər vəd edir, İslam dünyasında daha güclü mövqe sahibinə çevrilməsinə əlavə zəmin yaradır. Bu mənada təsadüfi deyil ki, prezident İlham Əliyev Azərbaycanın İnkişaf etməkdə olan səkkiz ölkənin İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatına üzv qəbul edilməsini çox yüksək qiymətləndirir. Dövlət başçısının bu xüsusda etdiyi paylaşımında deyilir: "Qahirədə İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının (D-8) Zirvə toplantısı zamanı Azərbaycanın təşkilata üzv qəbul edilməsinə görə, Türkiyə, Pakistan, Misir, İran, İndoneziya, Malayziya, Nigeriya və Banqladeşin dövlət və hökumət başçılarına təşəkkürümü bildirirəm. Azərbaycanın namizədliyinə dəstək bu ölkələr ilə səmimi dostluğumuzun və əməkdaşlığımızın göstəricisidir. Türkiyənin təşəbbüsü ilə yaradılmış D-8 təşkilatı 30 ilə yaxındır ki, fəaliyyət göstərir və ilk dəfə olaraq genişlənmə ilə əlaqədar qərar qəbul olunmuşdur. Bu, bizim üçün qürur mənbəyidir. Öz həmkarlarımı əmin edirəm ki, Azərbaycan digər ölkələrlə birlikdə təşkilatın daha da inkişafı, İslam həmrəyliyinin gücləndirilməsi üçün öz səylərini əsirgəməyəcəkdir". Şübhə yoxdur ki, üzvlərinin əhalisinin sayının ümumilikdə dünya müsəlmanlarının 60%-ni təşkil edən və böyük iqtisadi potensiala malik “İslam Səkkizliyi” adlanan D-8-ə ölkəmizin üzvlüyü Azərbaycanın beynəlxalq aləmdə artan nüfuzunun və ölkəmizə olan etimadın bariz nümunəsidir. Ədaləti və beynəlxalq hüququn norma və prinsiplərini özünün prioritet məqsədi kimi qarşıya qoyan ölkəmiz D-8-in təməl prinsiplərinin qorunmasına, təşkilat çərçivəsində əməkdaşlığın daha da dərinləşməsində mühüm rol oynayacaq. Bu çərçivədə həmçinin geniş regionumuzda təhlükəsizliyin, sabitliyin, rifahın və qarşılıqlı faydalı əməkdaşlığın formalaşması, eləcə də iqtisadi və ticarət, nəqliyyat, kommunikasiya və bir sıra digər vacib istiqamətlərdə əlaqələrin inkişaf etdirilməsi mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Məsələ ilə bağlı rəsmi Bakının yanaşması həm də ondan ibarətdir ki, tarix boyu Şərq ilə Qərb arasında körpü rolu oynamış, İslam dünyasının əsas mədəni, dini və sivilizasiya mərkəzlərindən biri olan Azərbaycanın D-8 üzvlüyü eyni zamanda, İslam həmrəyliyinin möhkəmlənməsində, İslam dəyərlərinin dünyada təbliğində və İslamofobiya ilə mübarizə sahəsində böyük töhfə olacaq. Qeyd edək ki, D-8 İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatı Azərbaycanın üzvlüyünə qədər səkkiz müsəlman ölkəni birləşdirir. Təşkilatın təməli Türkiyənin təşəbbüsü ilə 1996-cı il oktyabrın 22-də İstanbulda Banqladeş, İndoneziya, İran, Malayziya, Misir, Nigeriya və Pakistanın əməkdaşlığı ilə təşkil edilən İnkişaf Əməkdaşlıq Konfransında atılıb. 1997-ci il iyunun 15-də İstanbulda 8 ölkənin dövlət və hökumət başçılarının sammitində təşkilat rəsmən elan olunub. Təşkilatın Katibliyi İstanbul şəhərində yerləşir. Bu gün D-8 üç qitəni əhatə edir və 4 trilyon ABŞ dollarından artıq ÜDM-ə malikdir. Eyni zamanda, 130 milyard ticarət dövriyyəsi həyata keçirir.
Araşdırmalar göstərir ki, D-8 böyük iqtisadi potensiala malikdir. Azərbaycan üçün quruma üzvlük yeni bazarlar, ixrac coğrafiyasının daha da genişlənməsi anlamına gəlir. Nəzərə alınmalıdır ki, D-8 ölkələrində yaşayan əhalinin ümumi sayı 1 milyarddan çoxdur və bu da böyük istehlakçı potensialı deməkdir. Ekspertlər bildirir ki, quruma üzvlük ilk növbədə, Azərbaycanın regional əhəmiyyətli siyasi və iqtisadi oyunçu olduğunun etirafıdır. Amma ölkəmizin potensialı onun beynəlxalq səviyyələrdə də mühüm aktora çevrilməsinə imkan verir. Bütün bunlar Azərbaycan üçün ilk növbədə özünü orta güc kateqoriyasında təsdiqləmək, ikincisi, bir təşkilatda iştirak etməklə BRİKS-ə qoşulmaq prosedurunu sürətləndirmək baxımından da önəmlidir. Bu platforma Azərbaycanın yaxşı əlaqələrə malik olduğu dövlətlərlə daha tez-tez görüşməyə imkan verir. Bununla Azərbaycanın xarici siyasətinin şaxələndirilməsi prosesi daha uğurla gedəcək. D-8 üzv ölkələrin əsas məqsədi üzvlərin malik olduğu iqtisadi imkanlardan birgə və səmərəli istifadənin təmin olunmasıdır. Bununla yanaşı, D-8 ölkələrin bir-birinin malik olduğu resurslardan əməkdaşlıq çərçivəsində faydalanmağın tərəfdarıdır. Müvafiq prosedurlar bilavasitə hüquqi aktlarla tənzimlənir və istismarı qəti şəkildə rədd edir. D-8-in qarşısındakı qlobal məqsədlərindən biri də üzv ölkələr arasında ticarət sahəsindəki əngəllərin aradan qaldırılması və birbaşa investisiyaların təşviqinə nail olmaqdan ibarətdir. İndiki iqtisadi şəraitdə bu məqam bütün üzv ölkələr, o cümlədən Azərbaycan üçün böyük önəm kəsb edir. Göstərilənlər bir daha təsdiq edir ki, D-8 təşkilatına üzvlük Azərbaycanın növbəti siyasi, diplomatik, iqtisadi qələbəsidir. Bu, ölkənin beynəlxalq aləmdə, xüsusən də İslam dünyasında mövqelərini daha da gücləndirir.
Ramil QULYEV
