Bu il 1-ci sinfə gedənlərin sayı azalacaq - pis proqnoz nəyə əsaslanır?..
Birinci sinfə gedən uşaqların sayı ilbəil azalır. Ötən il uşaqların sayı 2022-cü il ilə müqayisədə 36 min nəfər azalıb. Azərbaycanda son 50 ildə ən yüksək doğum göstəricisi 1990-cı ildə qeydə alınıb. Həmin ildə ölkədə 183 minə yaxın körpə doğulub.
1990-cı ildə ölkə əhalisinin sayı 5,1 milyon olduğu halda, 2021-ci ildə bu göstərici 10 milyonu ötüb. Bu müddətdə ölkə əhalisi iki dəfə artsa da, yaşı 18-dək olan əhali sayında və körpə doğumlarında xeyli azalma müşahidə edilir. Görünən odur ki, Azərbaycanda uşaqların sayı ilbəil azalır.
Aytəkin Kamranqızı: Təcili tədbirlər görülməsə vəziyyət daha sürətlə pisləşəcək, milli genefondumuza çox ağır zərbələr dəyəcək”
Sosioloq Aytəkin Kamranqızı “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bildirdi ki, ölkədə ilbəil doğulanların sayı azalır. Azalma tendensiyası təkcə ölkəmizdə deyil, demək olar ki, bütün dünya ölkələrində gedir: “Uşaqların sayının azalmasının səbəblərindən biri sosial problemlərlə bağlıdır. Ona görə də ailələr 1, maksimum 2 uşağa üstünlük verir. Buna görə abortların sayı da artır. Daha bir səbəb ailələrin sürətlə və kütləvi şəkildə dağılması, gənclərin evlənməkdən imtina etməsi ilə bağlıdır. Evi, işi olmayan gənc necə evlənsin, necə uşaqlar dünyaya gətirsin, onları hansı evdə, hansı pulla böyütsün? Bizdə digər ölkələrdən fərqli olaraq uşaqpulu da verilmir. Baxmayaraq ki, yoxsul dediyimiz Ermənistandan tutmuş az qala bütün ölkələrdə verilir. Bundan başqa, əksər ölkələrdə gənclərə ev almaları üçün çox güzəştli şərtlərlə uzunmüddətli kreditlər verilir. Bizdə isə əksər gənclər nə iş tapa bilir, nə də ev ala bilir”.
Ekspert onu da əlavə etdi ki, doğumun azalması əhalinin qocalmasına gətirib çıxarır: “Təcili tədbirlər görülməsə vəziyyət daha sürətlə pisləşəcək. Milli genefondumuza çox ağır zərbələr dəyəcək”.
Elçin Əfəndi: “Qarşıdakı dövr ərzində məktəbə gedəcək uşaqların sayının daha da azalmağa doğru getdiyini görəcəyik”
Təhsil eksperti Elçin Əfəndi hesab edir ki, dövlət bu istiqamətdə təcili addımlar atmalıdır: “Başlıca səbəb ailələrin bir və ya bəzən ikidən artıq uşaq istəməməsidir. Bu məsələ sosial durumun, mümkün dolanışığın aşağı olması və digər faktorlarla əlaqədardır. Digər səbəb son vaxtlar durmadan boşanmaların sayının artmasıdır. Təbii ki, boşanmalar da uşaqların sayının azalmasına təsir göstərən əsas faktorlardan biridir. Başqa bir səbəb kimi sırf maddi imkansızlıq səbəbindən valideynlərin övladlarını təhsildən yayındırmaları halları göstərilir. Bundan əlavə, evlənmə yaşında olan gənclərin izdivaca girmək istəməmələri də bu məsələdə rol oynayır. Qarşıdakı dövr ərzində bu sayın tədricən azalmağa doğru getdiyini görəcəyik. Bununla bağlı dövlət tərəfindən müəyyən sosial layihələr həyata keçirilməli, həvəsləndirici addımlar atılmalıdır”.
Günel CƏLİLOVA
