OPEC çərçivəsində İlham Əliyevin roluna konkret rəy verildi...
Akif Nəsirli: “OPEC+”-un yaranmasında həm də Prezident İlham Əliyevin rolu oldu”
“Prezident İlham Əliyev OPEC istehsalçılarını və təşkilata daxil olmayan ölkələri bir araya gətirməyə yardım edən az sayda dünya liderlərindən biri oldu”. Bu barədə OPEC-in baş katibi Haysam Əl-Qays Bakı Ekspo Mərkəzində Bakı Enerji Həftəsi çərçivəsində keçirilən 29-cu Beynəlxalq Xəzər Neft və Qaz Sərgisi - “Caspian Oil&Gas” və 12-ci Xəzər Beynəlxalq Energetika və Yaşıl Enerji Sərgisi - “Caspian Power” sərgilərinin açılışında deyib.
"Prezident İlham Əliyevin məharətli rəhbərliyi ilə Azərbaycan OPEC-in böyük dostu, neft hasil edən OPEC ölkələri ilə və OPEC-ə daxil olmayan ölkələr arasında əməkdaşlığa dair Bəyannamənin tərəfdarıdır. Faktiki olaraq, Prezident İlham Əliyev hələ 2016-cı ildə OPEC+ sazişi kimi tanınan əməkdaşlıq bəyannaməsi imzalanan zaman OPEC istehsalçıları ilə OPEC-ə daxil olmayan ölkələri bir araya gətirməyə yardım edən az syda dünya liderlərindən biri idi. Bu, əməkdaşlıq bəyannaməsini balanslaşdırılmış və sabit bazarı dəstəkləyən təməl daşına çevirməyə imkan verdi", - o deyib.
Onun sözlərinə görə, OPEC Azərbaycanın COP29-un uğurla keçirilməsində konstruktiv iştirakını dəstəkləyir. "İnanıram ki, bu, böyük uğur olacaq və biz sizinlə çiyin-çiyinə dayanmışıq. Qoyulmuş məqsədlərə nail olmaq üçün diqqəti beynəlxalq əməkdaşlığın gücləndirilməsinə və iqlim dəyişikliyinə qarşı mübarizə tədbirlərinə yönəltmək vacibdir. Hər bir ölkənin milli şəraitindən irəli gələrək, ədalət prinsipləri və ümumi, lakin fərqli məsuliyyətlər və müvafiq imkanları nəzərə alınmaqla öz yolunu müəyyən etməsinə imkan verməliyik", - deyə baş katib qeyd edib.
OPEC-in baş katibi həmçinin bildirib ki, təşkilat Azərbaycanın müxtəlif enerji növləri, o cümlədən neft-qaz, dənizdə külək enerjisi, günəş enerjisi və hidrogen istehsalı kimi strateji sahələr üzrə iddialı planlarını alqışlayır.
“Çox təqdirəlayiqdir ki, OPEC-in baş katibi Azərbaycan Prezidentinin bu sahəyə verdiyi töhfəni yüksək qiymətləndirir”
Liberal İqtisadçılar Mərkəzinin rəhbəri Akif Nəsirli “Bakı-Xəbər”ə şərhində bildirdi ki, 2016-cı ilə qədər OPEC-in (OPEC neft istehsal edən ölkələr birliyidir-A.N) tərkibinə gündəlik neft hasilatı gücü 1 milyon (əvvəl bu 1, 5 milyon barel idi-A.N) bareldən çox olan ölkələri qəbul edirdilər. O vurğuladı ki, İndoneziya 8-10 il bundan əvvəl bu normanı ödəyə bilmədiyi üçün onu OPEC-dən çıxardılar. A.Nəsirlinin sözlərinə görə, dünyada neft hasilatı ilə məşğul olan ölkələrin də sayı çoxalıb.
“2016-cı ildə bir sıra OPEC ölkələri OPEC-dən kənar neft hasil edən ölkələrin bu quruma cəlb edilməsi barədə qərar qəbul etdi. Nəticədə də OPEC-dən əlvaə OPEC+ təşkilatı yaradıldı. Bu gün fəaliyyət göstərən, qərarlar qəbul edən də elə OPEC+ təşkilatıdır. Artıq OPEC demək olar ki, tarixə çevrilib, o barədə heç danışan da yoxdur. OPEC ölkələrinin “OPEC+”a daxil olan ölkələrdən kənar toplaşması, qərar qəbul etməsi faktlarına dünya mətbuatında rast gəlinmir. Bu gün “OPEC+” fəaliyyət göstərir. “OPEC+” yaradılması ilə bağlı tarixi qərarlar qəbul edilərkən az neft hasil edən ölkələrin bir çoxu bu qurumun üzvü olmaq istəmirdi. Bunu da ona görə istəmirdilər ki, onlar müstəqil qərar vermək istəyirdilər. Yəni istədikləri vaxt hasilatı azaltsınlar, istədikləri vaxt artırsınlar. O zaman bir neçə ölkə OPEC+ yaranmasını dəstəklədi, OPEC-ə daxil olmayan ölkələrin bir qismi bu prosesə dəstək verdi. Nəticədə “OPEC+”un yaranmasına nail olundu. “OPEC+”un yaranmasında həm də Prezident İlham Əliyevin rolu oldu. İlham Əliyev neft istehsal edən ölkələrdən birinin rəhbəri kimi “OPEC+”un yaranmasını dəstəklədi, nəticədə bu qurum yarandı, digər neft hasil edən ölkələr də bu quruma üzv oldular. Qurumun neft bazarını idarəetm modeli səmərilələşdi, çox səmərəli idarəetməyə başladılar. Yadınızda varsa, 2015-ci ildə o təlatümlər yarandı. Yəni neftin qiymətinin aşağı düşməsi, mənfi qiymətə neft satılması prosesi baş verdi. Bu ağır nəticələri aradan qaldırmaqdan ötrü isə dediyimiz kimi “OPEC+” yarandı. Həmin dövrdən etibarən neftin dünya bazarında qiyməti, satışı daha səmərəli, tələb və təklifə uyğun idarə edildiyinə görə neftin qiyməti son 8-9 ildə nə kritik aşağı həddə düşdü, nə də kritik yuxarı həddə qalxdı. Bu 9 ildə neftin qiyməti təxminən 60-90 dollar arasında sabit şəkildə qalıb. OPEC-in baş katibi məhz bunu nəzərdə tutur və buna görə də İlham Əliyevə təşəkkür edir. Bu, ölkəmizin dünya neft bazarına verdiyi töhfələrdən biridir və o da çox təqdirəlayiqdir ki, “OPEC+”un baş katibi Azərbaycan Prezidentinin bu sahəyə verdiyi töhfəni yüksək qiymətləndirir. Bu qiymətləndirmə həm də COP29-un Azərbaycanda uğrlara nail olmasına bir dəstəkdir. Bu da bir ölkə kimi bizim üçün təqdirəlayiq bir haldır”-deyə A.Nəsirli qeyd etdi.
İradə SARIYEVA
