Erməni alimlər udiləri albanlara qarşı qoymaq istəyir…
Son zamanlar hay alimləri yaman əl-ayağa düşüblər. Xüsusən də 2023-cü ilin sentyabrında Azərbaycanın keçirdiyi lokal antiterror tədbirlərindən sonra hay tədqiqatçıları tariximizi qarışdırmaqda aktivləşiblər. İndi də alban və udi mövzusunu gündəmə gətirməklə albanı udidən, udini isə albandan ayırmaq məqsədi güdürlər.
Son antiterror tədbirlərindən sonra azad ərazilərdəki alban kilsələrinə udi icmasının silsilə səfərləri onları ciddi şəkildə narahat etməyə başlayıb. Odur ki, 26 alban tayfasından biri və hazırda Azərbaycan ərazisində yaşayan, eyni zamanda alban kilsəsinin qanuni varisi olan udiləri albanlardan ayırırlar.
Neçə gündür, onlara heç bir aidiyyəti olmayan bu məsələni müxtəlif platformalarda müzakirəyə çıxarıblar.
Erməni mediasında Davit Muradyan və qafqazşünas, tarix elmləri doktoru Aleksandr Hakobyan “albanların tarixini”, “udilərin mənşəyini” müzakirə ediblər, iddialarına görə, guya Azərbaycan tərəfindən bu xalqların və ermənilərin tarixi “təhrif” edilib.
Məlum məsələdir ki, albanların və onların bir parçası olan udilərin tarixi Azərbaycan alimləri tərəfindən təhrif edilməyib, biz onları özümüzün bir parçamız kimi öyrənirik. Ermənilərin olmayan tarixini isə öz alimləri qatıb-qarışdırıb. Albanların, udilərin haylarla heç bir qan bağlılığı olmadığı halda onları özlərinə calaq etməyə çalışırlar. Alban kilsəsinin erməni kilsəsinə süni şəkildə tabe edilməsi tarixi də hər kəsə məlumdur. Alban kilsəsini mənimsəyən ermənilər bütün alban irsini öz adlarına çıxırlar, bunu heç bir əsas olmadan edirlər.
AMEA-nın Qafqazşünaslıq İnstitutunun Qafqaz tarixi şöbəsinin müdiri, professor Qasım Hacıyev “Bakı-Xəbər”ə şərhində bildirdi ki, Hakobyan, Ayvazyan və başqa erməni tarixçilər bu mövzuda çoxlu qondarma yazılar yazıblar. “Biz erməni “tarixşünaslığını” təhlil edəndə görürük ki, bugünkü erməni “tarixçiləri” nəinki Azərbaycan tarixçilərinin, eləcə də özlərindən əvvəl yazan erməni tarixçilərinin yazdıqlarını təhrif edirlər. Məsələn, vaxtilə Orbelianın, Şahnazaryanın, Georq Eminin, Ter-Qriqoryanın yazdıqlarını təhrif edib özləri yenilərini yazıblar. Ermitaj muzeyinin yaradılmasında çox böyük əməyi olan görkəmli alimlərin də yazdıqlarını saxtalaşdırıblar və saxtakarlıqlarla erməniləri Cənubi Qafqazda “qədim xalq” kimi yerləşdirməyə çalışıblar. İndiyə qədər alban məsələsində təhrifedici mövqe tutan erməni “alimləri” çoxdur. Bu da onların son həmlələridir ki, guya bununla nə isə etmək istəyirlər, tarixi dəyişmək niyyəti güdürlər. Erməni alimləri saxtakarlıqlarla tarixi gerçəyi dəyişə bilməzlər. Yenidən alban tarixini təhrif edirlər, udilər barədə həqiqətəuyğun olmayan fikirlər bildirirlər, belə rəy yaratmaq istəyirlər ki, guya albanların və udilərin tarixi Azərbaycan tərəfindən saxtaladırılıb, onlar assimilyasiya ediliblər (?). Bu tamamilə cəfəngiyatdır, növbəti böhtandır”-deyə bildirən Q.Hacıyevin sözlərinə görə, antik mənbələrdə albanlar, 26 alban tayfası barədə geniş danışılır: “Antik mənbələrdə 26 alban etnosunun adı çəkilir, bu tayfaların sırasında haylardan-ermənilərdən söhbət belə getmir. Amma o mənbələrdə Qafqazın yerli əhalisi və sonradan gəlib burada yerləşmiş etnoslar barədə çoxlu məlumatlar mövcuddur. Bunlar çox tədqiq olunub. Haylara-ermənilərə gəlincə, onlar Cənubi Qafqazın qədim sakinləri deyil. Onlar burada XIX əsrdə yerləşib. Ona görə də Qarabağda yaşayan, bunların “erməni” dediyi, amma əslində erməni olmayan qədim alban nəslindən olan tayfalar da, udilər də, Qafqaz xalqları da, türklər də buranın qədim sakinləridir. Udilər də daxil olmaqla 26 alban tayfasının, bütövlükdə udilərin və albanların haylara heç bir aidiyyəti yoxdur. Alban əsilli tayfalar var ki, erməniləşdiriliblər. Onlar da erməni olmadıqlarını bilirlər. Türkiyədən, İrandan, başqa ölkələrdən XIX əsrdən sonra Cənubi Qafqaza gələn ermənilərə, haylara bu ərazinin heç bir aidiyyəti yoxdur. Ürəkləri nə qədər istəyir konfrans keçirsinlər, kitab çap etsinlər, həqiqəti, tarixi gerçəyi dəyişə bilməyəcəklər”-deyə Q.Hacıyev qeyd etdi.
İradə SARIYEVA
