Hindistan prezidenti İlham Əliyevə “həssas məqamlar” sözlərini niyə yazıb?..
Bəhruz Quliyev: “Artıq Hindistan Azərbaycanın nə qədər önəmli mövqeyə malik olduğunu anlamağa başlayıb”
Hindistan Prezidenti Draupadi Murmudan Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevə təbrik məktubu gəlib. Təbrik məktubunda belə bir diqqəti cəlb edən cümlə var: “Əminəm ki, həssas məqamlara və ortaq maraqlara qarşılıqlı hörmət nümayiş etdirərək bizim münasibətlərimiz əməkdaşlığın yeni sahələrini əhatə etməklə genişlənəcək”.
Hiss edilir ki, Hindistan Azərbaycanla əlaqələri genişləndirməkdə maraqlıdır. Ancaq Hindistan prezidenti “həssas məqamlara və ortaq maraqlara qarşılıqlı hörmət” deyərkən iki ölkə münasibətlərində nəyə eyham vurur? Bununla Azərbaycandan Hindistanla bağlı hansı həssas məqamın nəzərə alınmasını istəyə bilər?
“Məlum yanaşma Dehlinin bugünə qədər yürütdüyü siyasətin yanlış olduğunu deməyə əsas verir”
Sözügedən məsələ ilə bağlı fikirlərini “Bakı-Xəbər”lə bölüşən “SƏS” Media Qrupunun rəhbəri, politoloq Bəhruz Quliyev bununla bağlı bir sıra məqamlara toxundu: “Azərbaycan-Hindistan əlaqələrinin tarixi qədimdir. Sovet hakimiyyəti illərindən bu münasibətlər yüksək olub. Amma müstəqilliyimizin müəyyən kəsimində, xüsusən də Ermənistanın işğalçılıq siyasətinə son qoyan 44 günlük müharibədən sonra bəzi problemlər yaşandı. Düzdür, iki ölkə arasında açıq konfrontasiya yoxdur, amma münasibətlərimiz də səmimi deyil. Rəsmi Dehlinin qonşularına ərazi iddiaları səbəbindən təklənən Ermənistana hərbi yardım etməsi, onu beynəlxalq təşkilatlarda dəstəkləməsi, İrəvanı yeni müharibəyə hazırlaması münasibətlərimizin gərginləşməsinə səbəb olub. Hindistan Prezidenti Draupadi Murmudan Prezident İlham Əliyevə ünvanladığı təbrik məktubunda “həssas məqamlara və ortaq maraqlara qarşılıqlı hörmət nümayiş etdirərək bizim münasibətlərimiz əməkdaşlığın yeni sahələrini əhatə etməklə genişlənəcəkdir”, fikri Dehlinin bugünə qədər yürütdüyü siyasətin yanlış olduğunu deməyə əsas verir”.
Politoloq qeyd etdi ki, Hindistanın Cənubi Qafqaz siyasətində dəyişikliyin baş verməsi bu ölkədə keçirilən parlament seçkilərinin nəticələrindən asılıdır: “Nəticələri iyunun 4-də açıqlanacaq seçkilərdə kimin hakimiyyətdə olacağı Ermənistana hərbi yardımın taleyini də müəyyənləşdirəcək. İndiki baş nazir Modi qələbə qazanacağı halda Hindistanın Ermənistana silah tədarükünü artacaq. Bu seçimin başlıca səbəbi də Azərbaycan və Türkiyə ilə sıx əlaqələr saxlayan Pakistan faktorudur. Əslində Hindistan da Cənubi Qafqaz uğrunda mübarizəyə qoşulub və Ermənistandan alət olaraq yararlanır. Hindistanın Ermənistanla ticari-iqtisadi əlaqələri, demək olar ki, çox aşağı səviyyədədir. Dehli isə İrəvanla əlaqələri genişləndirmək, hərbi-texniki sahədə əməkdaşlığı artırmaq yolunu tutub. Ötən ilin payızında Ermənistanın müdafiə nazirinin Hindistana səfəri, keçirdiyi görüşlərdə ikitərəfli hərbi, hərbi-texniki əməkdaşlığa dair məsələlərin müzakirə edilməsi, imzalanan müqavilələr və nəticədə Ermənistana “Pinaka” reaktiv yaylım atəş sisteminin, tank əleyhinə raket kompleksinin, müxtəlif sursatların verilməsi gərginliyi bir az da artırıb. Hindistanın Ermənistandan keçməklə Avropaya çıxış əldə etmək şansının mümkünsüzlüyünü anlayınca, rəsmi Dehlinin İran-Azərbaycan-Rusiya marşrutuna – Şimal-Cənub dəhlizinə maraq göstərməsi, necə deyərlər, daşları yerinə oturdub. Artıq Hindistan Azərbaycanın nə qədər önəmli mövqeyə malik olduğunu anlamağa başlayıb. Azərbaycanda olan infrastruktur, logistik imkanlar bu ölkənin iqtisadi maraqlarını Ermənistanla olan hərbi-siyasi maraqlarından üstün duruma gətirib. Hindistan prezidentinin “həssas məqamlar və ortaq maraqlara qarşılıqlı hörmət” barədə fikirləri əslində bu ölkənin nə qədər yanlış bir siyasət yürütdüyünü və bundan çıxış yolları axtardığını ortaya qoyur. Azərbaycan təkcə regionda deyil, dünya miqyasında öz maraqları uğrunda qətiyyətini ortaya qoyan ölkədir. Hindistan da bunu artıq qəbul edir və müxtəlif aspektlərinə görə regionun lideri olan Azərbaycanla iqtisadi əlaqələrə yenidən baxmaq barədə yollar axtarır”.
Vidadi ORDAHALLI