Paşinyan Azərbaycanla dinc yanaşı yaşamağı "yad fenomen" adlandırdı...
Elşən Həsənov: “Paşinyan real olaraq layihə deyil, başqatan və vəziyyəti daha da mürəkkəbləşdirən,faydası olmayan hoqqabaz bir fikir ifadə edib”
Ermənistan Baş naziri Nikol Paşinyan mayın 15-də İrəvanda Avropa Yenidənqurma və İnkişaf Bankının illik toplantısı zamanı deyib ki, müstəqilliyin ilk günlərindən biz qarşıdurma içərisindəyik. Siyasi danışıqlar və dinc prinsiplərlə yanaşı, mühüm ilkin şərt var - dinc yaşamağı öyrənmək və bu, son dərəcə çətin prosesdir.
O qeyd edib ki, Ermənistan və Azərbaycan üçün bir-biri ilə sülh şəraitində yaşamaq yad bir fenomendir: “Ermənistanla Azərbaycan arasında dinc həyat üçün alətlərə ehtiyac var. Bu vasitələrdən biri də Ermənistanın təklif etdiyi “Sülh qovşağı” (Dünyanın kəsişməsi) layihəsidir. Mühüm məqam ondan ibarət ola bilər ki, qarşılıqlı hörmət və ərazi bütövlüyünün, yurisdiksiyasının suverenliyinin tanınması əsasında Ermənistan və Azərbaycan bir-biri üçün avtomobil və dəmir yolları, bir-birinin ərazisindən boru kəmərləri, elektrik xətləri və kabellər çəkmək imkanı açsın”.
Bəyəm, sülh üçün alət yalnız Paşinyanın təqdim etdiyi layihə ola bilər? Əksinə, bu təklif ziddiyyət yaradır, çünki yalnız Ermənistanın mövqeyini ifadə edir. Ancaq Zəngəzur dəhlizi isə əvvəlcədən razılaşdırılıb və sülh üçün alət ola bilər. Paşinyanın bu açıqlamasını qüsurlu saymaq olarmı?
Təhlükəsizlik məsələri üzrə ekspert Elşən Həsənov “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bildirdi ki, dinc və qonşu yaşamağı biz yaxşı bacarırıq, bunu ermənilər öyrənməlidir: “Xalqları mehriban yaşamağa qoymayan yad fenomen erməni millətçiliyidir. Onlar başqalarının ərazisindən gözlərini çəkməlidir. İndi yaxşı fürsət əllərinə düşüb. Buyurub, prosesi yubatmadan sülhə töhfə versinlər. Üzərlərinə düşən öhdəlikləri yerinə yetirməklə, iki xalqın mehriban yaşamasına şərait yaratmış olarlar. Təəssüf ki, bunu etmirlər. Biz onların öhdəliklərini güclə qəbul etdiririk. İndi növbə Zəngəzur dəhlizinə çatıb, ortaya yeni adda nəsə alternativ atırlar. Paşinyanın dediyi “Sülh qovşağı”nı yalnız özü qəbul edir. Zəngəzur yolunu açmaqla bağlı sənədə imza edən Paşinyan bilməlidir ki, sülhə manə olan amillərdən başlıcası öz imzasına sahib çıxmamaqdır. Nikol Paşinyan "yeni təşəbbüs"lə çıxış edib, o cümlədən "regional nəqliyyat dəhlizləri ilə bağlı xəritə" adlandırdığı kağız parçasını təqdim edib. Orada Ermənistanın şimalından və cənubundan keçən dəmir yolları ilə bağlı məlumat, Zəngəzur dəhlizi ilə Azərbaycanla dəmir yolu və avtomobil yollarının bərpasının mümkünlüyü və bunun Xəzər dənizi ilə Aralıq dənizi arasındakı nəqliyyat əlaqələrini daha da qısaldacağını vəd edən informasiyalar yer alıb. Əslində isə, Ermənistan real olaraq layihə deyil, başqatan və vəziyyəti daha da mürəkkəbləşdirən, heç bir müsbət geosiyasi və iqtisadi faydası olmayan hoqqabaz bir fikir ifadə edib. birincisi, bu "layihə" həm çox xərc tələb edir, həm də təhlükəsizlik və əməkdaşlığın stabilliyinə heç bir təminat vermir. İkincisi, onun başlıca mahiyyəti İranı və Ermənistanı narahat edən Türkiyə ilə Azərbaycanı quru yolla birləşdiməyə xidmət edəcək infrastrukturun yaradılmamasıdır. Zəngəzur dəhlizi Orta dəhliz kontekstində məhz türk dövlətlərini quru ərazidə maneəsiz birləşdirməyə uyğun olmalıdır. Söhbət yalnız əməkdaşlıq üçün sabit və təhlükəsiz olan ərazidən gedir. İrəvanla Tehran ümid edirlər ki, "Meğri kəsişməsi" həm də "sülh kəsişməsi" ola bilər və bununla Azərbaycanın maraqları ödənər. Lakin aydındır ki, Azərbaycan üçün türk dövlətləri arasında əlaqələr prioritetdir və bunun İranla yanaşı, Ermənistan ərazisindən keçməklə reallaşması planından heç kəs imtina etmir. Əslində, yollardan birinin türklərin sıx yaşadığı indi İrana aid olan ərazidən keçməsi arzuolunan və hüquqi baxımdan normal hadisədir. Ancaq bu, heç kimə və heç bir gücə Zəngəzur dəhlizi layihəsi ilə oynamağa icazə vermir və Bakı həmin mövqeyini dəyişə bilməz”.
Məhəmmədəli QƏRİBLİ
