Qərbi Azərbaycanın mədəni-tarixi irsini erməniləşdirən sərgi açılır...
Qasım Hacıyev: “Onlar Qarabağda olduğu kimi, Qərbi Azərbaycanda da türk irsini saxtalaşdırmaqla məşğul olublar”
Ermənistan adlanan dövlətin ərazisi kimi, bu ərazidə yerləşən qədim dövrə aid maddi-mədəni irs nümunələrinin hamısı Azərbaycan türklərinə məxsusdur. Sovet dövründən indiyə kimi erməni arxeoloqlar Qərbi Azərbaycan ərazisinin alıtını üstünə çeviriblər. Moskvadakı, Sankt-Peterbruqdakı ermənipərəst rus arxeoloq və tarixçilərinin rəhbərliyi ilə saysız arxeoloji qazıntılar aparıblar, yaşayış məskənləri, qədim məzarlar, əntiq əşyalar əldə ediblər, Azərbaycan türklərinə, xristian Azərbaycan Albaniyasına, ondan əvvəlki çağlara aid maddi-mədəni irs nümunələri aşkarlayıblar, dərhal da onu erməniləşdiriblər. Tarixə baxmadan, ermənilərin bizim ərazilərə kütləvi köçünün 1828-ci il Türkmənçay müqaviləsindən sonraya təsadüf etdiyini nəzərə almadan bizim abidələrimizə, tarixi irs nümunələrimizə sahiblənməyə çalışıblar. Albaniyanın az qala bütün irsini mənimsəyiblər, alban kilsəsini saxtalaşdırıblar, o kilsənin bütün dəyərlərini oğurlayıblar, əlyazmaların üzünü köçürüb orijinalını məhv ediblər. Azərbaycan türklərinə aid sərvətləri muzeylərə daşıyıb erməni irsi kimi təqdim ediblər. Alban çarlarına, eləcə də Urartuya sahiblənməyə, Artaşes sülaləsinə iddia etməyə çalışıblar, I Artaşesi “erməni hökmdarı” adlandırıblar . Halbuki, bunların ermənilərlə heç bir əlaqəsi yoxdur.
İndi də məlumat yayılıb ki, Ermənistan Tarix Muzeyi və “Armenpress” xəbər agentliyi muzeydə saxlanılan nadir eksponatları təqdim etmək məqsədilə “Tarixin xəzinələri” adlı birgə layihəyə başlayır. 400.000-dən çox eksponatdan ibarət “milli kolleksiya” təqdim ediləcəyi yazılır. Yazırlar ki, burada daş dövründən tutmuş bugünə qədər “Ermənistanın tarixini və mədəniyyətini əks etdirən” arxeoloji artefaktlar, numizmatik və etnoqrafik nümunələr toplanıb. Qondarma Urartu qala-şəhəri "Karmir Blur"dan danışırlar. Yazırlar ki, “Karmir Blur”da aparılan qazıntılar zamanı eramızdan əvvəl 8-ci əsrə aid bir qab qapağı aşkar edilib, bu da bütün zərgərlik növlərinin inkişaf etdiyi bir dövrdən bəhs edən nadir nümunədir.
Ermənistan Tarix Muzeyində yer alan bu qab qapağının erməni mədəniyyəti ilə nə əlaqəsi var? Eramızdan əvvəl 8-ci əsrdə bu torpaqlarda hay sürüsü nə gəzirdi ki, durub qədim irsdən danışırlar? “O çox qiymətlidir və mütləq eramızdan əvvəl 8-ci əsrə aiddir, çünki onun yuxarı üçdə birinin gümüş lentində kral I Artşaşesin bir sətirlik mixi yazısı həkk olunub. Qapağın səthi səkkiz konsentrik gümüş lentlə örtülüb”-deyə yazırlar. Kral Artaşesin ermənilərə nə yaxnlığı var ki, bu cür hədyanlar danışırlar? Hələ Van padşahlarından da danışırlar, guya onlara aid yazıda erməni dilində “xup” sözünə rast gəliblər.
Özləri etiraf edirlər ki, Qərbi Azərbaycan ərazisində arxeoloji qazıntılar apararkən xarici arxeoloqların da iştirakı təmin olunub. “Bu nümunənin öyrənilməsi zamanı yeni sözlər və işarələr aşkar edilib ki, bu da təkcə erməni deyil, həm də xarici arxeoloqlara Urartu dövrü ilə bağlı böyük kəşflər etməyə imkan verib”. Bu sözü muzeyin şöbə müdiri Armine Zöhrabyan deyib. Hətta vurğulayıb ki, Urartu dövrü ilə bağlı bir sıra xarici alimlər təqiqat aparıb, məqalələr yazıblar. Təbii, bu məqalələr də birbaşa tarixi saxtalaşdırmaya və Azərbaycan türklərinin tarixi irsini erməniləşdirməyə xidmət edib.
Bu gün Ermənistanın Tarix Muzeyində saxlanılan qədim dövrə aid bütün eksponatlar Azərbaycan türklərinin irsidir. Sadəcə, bizim arxeoloqlar bunu araşdırıb, incələyib beynəlxalq ictimaiyyət üçün bir hesabat hazırlamalıdır.
“Alban Azərbaycan mədəniyyətidir, Azərbaycan türk xalqına aid mədəni irsdir”
AMEA-nın Qafqazşünaslıq İnstitutunun Qafqaz Tarixi şöbəsinin müdiri, professor Qasım Hacıyev “Bakı-Xəbər”ə şərhində bildirdi ki, doğrudan da ermənilər boş vaxt tapan kimi, tarix yazmaqla məşğul olur. “Yalançı, saxta tarix düzəldə-düzəldə gəliblər. İndi də bu saxta tarixi, siyasəti, ideologiyanı əsaslandırmaq üçün arxeologiyadan yapışırlar. Bilirlər ki, yazının olmadığı dövrdə də, müəyyən çağlara aid tarixin itdiyi vaxtlarda da arxeoloji materiallar köməyə gəlir, bunu sübut etməyə imkan verir. Özü də dünya ölkələrində artefaktlar sayılan maddi-mədəniyyət nümunələri aşkar edilirsə, bu, tarixdə mötəbər hesab edilir. Onu paralelləri, oxşarları ilə tutuşdurub tarixini də, dövrünü də, onun haqqında məlumatları da dəqiqləşdirirlər. Bu baxımdan, ermənilər də bir daha yenə o işə qayıdıblar ki, saxta arxeomateriallar, saxta xəritələr, uydurma tarixi fikirlər söyləməkdənsə, onlara aid olmayan tarixi irsi, maddi-mədəniyyət nümunələrini öyrənib ordan çıxış etmək faydalıdır”-deyə bildirən Q.Hacıyev xatırlatdıki, ermənilər İrəvanı “Erabuni” kimi qələmə verməklə 1968-ci ildə onun 2750 illiyini, 2018-ci ildə isə 2800 illiyini qeyd etdilər, bu isə başdan-başa saxtakarlıq idi. “Bu saxta tarixi yenidən gündəmə gətirdilər. Halbuki, bu tarixlərdə Qərbi Azərbaycan ərazisində haylar yaşamayıb və onların burada qədim maddi-mədəniyyət nümunəsi yoxdur. 2018-ci ildə İrəvanın Ermənistana verilməsinin yüz ili tamam oldu. Amma onlar saxtakarlıq edərək İrəvanın 2800 illiyini keçirdilər. Bu birmənalıdır. Ermənilər nə qədər ciddi cəhdlə çalışlar da, Azərbaycan tarixçiləri, xüsusən də son dövrlərdə ermənilərin apardıqları tədqiqatların saxta, yalan olduğunu sübut edib. Onlar nə qədər çalışsalar da, Sovet dövründə və ondan sonra yazdıqlarını nə qədər təbliğ etsələr də erməni tarixində qədim dövr yoxdur. Çünki onların 1828-ci ildən sonra Qərbi Azərbaycan ərazilərinə gəldiyi məlumdur, buna çoxlu faktlar, çoxlu tutarlı arqumentlər var. Ermənistanın bu gün təqdim etdiyi qədim arxeoli materialların, eksponatların, tarixi mədəni irsin onlarla heç bir əlaqəsi yoxdur. Bu gizlin məsələ deyil ki, onlar Qarabağda olduğu kimi, Qərbi Azərbaycanda da türk irsini saxtalaşdırmaqla məşğul olublar. Onların qədim dövrə aid heç bir irsi yoxdur, öz adlarına qələmə verdikləri isə saxtalaşdırdıqları Azərbaycan irsidir. Bundan başqa, onlar daşları xüsusi kimyəvi maddələrlə “qədimləşdirdikləri” kimi, başqa irs nümunələrini də qədimləşdirə bilirlər.
Biz onların Qarabağdakı irsimizi necə saxtalaşdırdıqlarını ifşa etdik. Onlar Ağdamda guya “Tiqranakert” tapmışdılar. Orada da daşlar xüsisi maddə ilə “qədimləşdirilmişdi”, biz də onların iç üzlərini açdıq. Amma Qərbi Azərbaycana gəlincə, orada orta əsrdən o yana irs elə də çox deyil, olanlar isə alban, Azərbaycan mədəniyyətidir, Azərbaycan türk xalqına aid mədəni irsdir.
Ermənilər o qədim “irsi” hardansa tapıb çıxarırlar, onlara Ermənistan “tarixi irsi” adı qoymaq istəyirlər. O əziyyəti çəkdiklərindən torpağın altında basdırdıqları məscidləri, minarələri, sarayları, gümbəzləri çıxarsınlar. Onlar bizim cəmi iki abidəmizi saxlayıblar, amma birinə “fars”, birinə isə “türkmən” “mədəni irsi” adı vertiblər. Onları bu adla saxladılar. Qalanlar isə dağıdıldı, torpağın altında basdırıblar. İrəvanın harasını qazsan oradan bizə aid maddi-mədəniyyət nümunəsi çıxacaq. Ermənilərin o kolleksiyaya aid etdiyi və sərgilədiyi o zinət və məişət əşyları da yenə də Azərbaycan, türk xalıqna aiddir. Ermənilər ora sonralar gəldikləri üçün heç bir qədim, orta əsr dövrünə aid irsləri yoxdur”-deyə Q.Hacıyev bildirdi.
İradə SARIYEVA