Tramp erməniləri qorxuya saldı, İrəvan Makrondan da əlini üzdü...
“El Pais” nəşri yazır ki, ABŞ-ın yeni seçilmiş prezidenti Donald Tramp Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenskiyə atəşkəs və rus qoşunları tərəfindən işğal olunmuş bütün əraziləri tərk etmək barədə düşünməyə başlamaq üçün “mesaj göndərib”.
Nəşrin məlumatına görə, Tramp Floridadakı qolf klubundan Zelenskiyə müraciət edərək, onu atəşkəs barədə düşünməyə və bütün işğal olunmuş ərazilərdən imtina etməyə çağırıb.
Tramp qeyd edib: “Onların torpaqlarını geri istədiklərini söyləmək gözəldir, lakin şəhərlər əsasən dağıdılıb. Bu şəhərlərin bəzilərinə baxırsan, bircə dənə də olsun ev qalmayıb. Yəni, “ölkəni geri alın” deyəndə... Nəyi geri qaytarın? Bu, 110 illik yenidənqurmadır”. Bütün bunlar Ermənistanda ciddi əndişə yaradıb. Məsələ ilə bağlı “armenianreport” portalı yazır: “Əgər bu doğrudursa, o zaman dünyanın bir sıra ölkələri, o cümlədən Ermənistan üçün böyük problemlərdən danışmaq olar. Şübhəsi olanlar üçün təklif edirik ki, Azərbaycan prezidenti İlham Əliyevin “Rossiya Seqodnya” Beynəlxalq İnformasiya Agentliyinin baş direktoru Dmitri Kiselevə verdiyi müsahibənin postulatları ilə tanış olsunlar. Nəzərə alın ki, Əliyev əminliklə bəyan edib ki, ABŞ-da administrasiya dəyişikliyi həm də xarici siyasət istiqamətlərində dəyişiklik olacaq: “NATO və Rusiyanın isti müharibədə bir araya gəldiyi ssenarini təsəvvür etmək qlobal apokalipsisi təsəvvür etmək kimidir. Aydındır ki, bu müharibədə qaliblər olmayacaq. Heç bir ölkə, məsələn, NATO regionundan və ya Rusiya ərazisindən uzaqda olsa belə, özünü təhlükəsiz hiss etməyəcək. Düşünürəm ki, Vaşinqtonda, Moskvada, eləcə də digər paytaxtlarda belə bir qorxulu ssenarinin baş tutmamasını təmin etmək üçün kifayət qədər siyasi müdriklik var”. Bununla bağlı xatırlatmaq istərdik ki, Macarıstanın baş naziri Viktor Orban Avropa İttifaqı liderlərinə Rusiyaya qarşı sanksiyaların uzadılmasından əvvəl ABŞ-ın yeni seçilmiş prezidenti Donald Trampın andiçmə mərasiminə qədər gözləməyi planlaşdırdığını bildirib. Bu barədə “Bloomberg” öz mənbələrinə istinadən yazır. Bildiyiniz kimi, Aİ Rusiya tərəfindən Ukraynanın işğalına görə artıq Moskvaya qarşı 15 sanksiya paketi tətbiq edib. Onlar altı aydan bir yenilənməlidir. Növbəti uzadılma yanvarın sonuna qədər, Trampın andiçmə mərasimindən cəmi 11 gün sonra nəzərdə tutulub. Sanksiyaların uzadılması üçün 27 üzv dövlətin yekdil dəstəyi tələb olunur ki, buna da Orbana veto qoya bilər.
Eyni zamanda, “Bloomberg”in mənbələrinə görə, Orbanın davranışına təəccüblənməməliyik. O, sadəcə Trampın necə davranacağından xəbərdardır. Müvafiq olaraq, Əliyev də belə hadisələrdən yaxşı xəbərdar ola bilər. Bu, ABŞ-ın sadəcə olaraq Cənubi Qafqaz regionuna marağını zəiflətməsinə gətirib çıxaracaq. Bu da Ankara-Bakı tandemi üçün “əllərin azad olmasına” gətirib çıxaracaq. Unutmaq lazım deyil ki, məhz Trampın əvvəlki prezidentlik dövründə 44 günlük müharibə baş verdi və bu müharibənin başlanmasına görə Azərbaycana qarşı heç bir sanksiya tətbiq edilmədi. İndi biz başa düşürük ki, Türkiyə-Azərbaycan tandemi “Zəngəzur dəhlizi” adlanan layihənin həyata keçirilməsinə yönəlib. Fransaya həddən artıq böyük ümid bəsləyənlərin hamısına xatırlatmalıyıq ki, bu ölkənin prezidenti Emmanuel Makron Volodimir Zelenski ona zəng edərək rus tanklarının artıq Kiyevin kənarında olduğunu bildirəndə özünü necə apardı? Bundan sonra Makron, əgər kimsə unudubsa, təfərrüatları Zelenskidən dəfələrlə soruşmağa üstünlük verdi, lakin dəstək baxımından real heç nə etmədi. Əslində, onun 44 günlük müharibəni, eləcə də Qarabağdakı birgünlük əməliyyatı dayandıra bilməyəcəyini gördük. Bəli, Türkiyə-Azərbaycan tandeminin bütün bu hərəkətlərindən sonra rəsmi Bakıya qarşı çoxlu qəzəbli təhdidlər eşitdik. Bəs onların praktiki istifadəsi nə idi? Heç nə.
Sadəcə olaraq, sizi başınızı buludlarda saxlamamağa, illüziya yaratmamağa, mövcud vəziyyətə ayıq nəzər salmağa çağırırıq. İndi Makronun ölkəsində çoxlu problemləri var. Onun reytinqi xeyli aşağı düşüb. Tramp artıq öz prioritetlərini açıqlayıb. O, Orbanı Avropaya “nəzarətçi” təyin etdi. Nəticədə Macarıstan və Türkiyə “Qazprombank”a qarşı sanksiyalar baxımından artıq özləri üçün istisnaya nail olublar. Və yalnız bir axmaq və ya satqın bütün bunları kiçik qiymətləndirə və ya inkar edə bilər”. Erməni ekspert Suren Sarkisyan qeyd edir ki, indi zaman və reallıq başqadır: “Beynəlxalq vəziyyət başqadır, ABŞ-nin xarici siyasəti Baydenin prezidentliyi dövründə, o cümlədən Cənubi Qafqazda bir çox istiqamətlərdə həddindən artıq irəli gedib. Qlobal fövqəldövlətin rəhbəri olsa belə, Tramp bu reallıqları görməzlikdən gələ bilməz. Tramp müəyyən bir özünütəcridin birinci rübündən nümunə götürə və əsasən daxili məsələlərlə məşğul ola bilməz. Mən onun opponentlərinin iddia etdiyi kimi NATO-dan çıxacağını və ya onu məhv edəcəyini düşünmək fikrindən uzağam. O, sadəcə olaraq münasibətlərdə və maliyyələşdirmə prinsiplərində oyun qaydalarını dəyişə bilər. Tramp daha böyük legitimliklə geri döndü. Kənar oyunçular, o cümlədən Ermənistan üçün də çətin olacaq, çünki Tramp həm müttəfiqlərə, həm də rəqiblərə yeni çağırışlar gətirəcək. Təbii ki, Ermənistan hökuməti ilə bağlı heç bir gözlənti yoxdur”.
Tahir TAĞIYEV
