Ermənistan təkcə konstitusiyanı yox, başqa 2 sənədi də dəyişməlidir... Bakı konkretləşdirdi...
Abutalıb Səmədov: “Azərbaycan Prezidentinin son bəyanatları Ermənistan hakimiyyəti tərəfindən nəzərə alınmalı və qısa müddətdə orada göstərilənlərin reallaşması üçün addımlar atılmalıdır”
“Azərbaycan ilə Ermənistan arasında artıq de-fakto sülh mövcuddur və iki ölkənin sərhədində bir neçə aydır sülh şəraiti hökm sürür. Amma bu prosesin məntiqi sonluğa çatdırılması üçün sülh müqaviləsi imzalanmalı və Ermənistanın Azərbaycana qarşı ərazi iddialarına son qoyulmalıdır”.
Bu fikri Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev fevralın 1-də Parlamentlərarası İttifaqın Baş katibi Martin Çunqonq ilə görüşdə deyib.
Ermənistanın müstəqillik haqqında Bəyannaməsində Azərbaycanın Qarabağ bölgəsinin Ermənistanla birləşdirilməsinə və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün pozulmasına birbaşa çağırışların olduğunu vurğulayan dövlət başçısı bildirib ki, bu sənədə istinadlar da Ermənistanın Konstitusiyasında əksini tapıb. Prezident İlham Əliyev, həmçinin, Ermənistanın digər normativ-hüquqi sənədlərində Azərbaycana qarşı ərazi iddialarının, Ermənistanın qoşulduğu bir çox konvensiyalarda və digər sənədlərdə Azərbaycanın Qarabağ üzərində suverenliyini tanımayan çoxsaylı qeyd-şərtlərin mövcudluğunu diqqətə çatdırıb.
“Ermənistanın beynəlxalq məhkəmələrdə Azərbaycana qarşı irəli sürdüyü iddiaların əsasını da Ermənistan tərəfindən Azərbaycanın suverenliyinin və ərazi bütövlüyünün tanınmaması, Qarabağın Azərbaycandan ayrılması kimi məsələlər təşkil edir”, - deyən Prezident qeyd edib ki, bu iddialara son qoyulduğu, Ermənistan Konstitusiyasında və digər normativ hüquqi sənədlərdə dəyişikliklər edildiyi halda sülhə nail oluna bilər. Ermənistanda bunun tez bir vaxtda həyata keçirilməsinin vacibliyini bildirən Prezident vurğulayıb ki, hazırda Ermənistanda bu mövzuda ölkədaxili müzakirələrin başlanması müsbət addım kimi qiymətləndirilir və bu, sülh prosesinin tezliklə yekunlaşdırılması üçün yaxşı imkan yarada bilər.
Göründüyü kimi, rəsmi Bakı rəsmi İrəvan qarşısında konkret şərt qoydu ki, həm konstitutsiyasında dəyişiklik etməlidir, həm də məlum beynəlxalq normativ hüqüqi sənədlərə dəyişiklik etməlidir, bundan sonra sülhə nail olmaq olar.
“Bu addımlar nə qədər tez atılsa, təbiidir ki, sülh sazişi də o qədər tez imzalanar”
Bu məsələyə şərh verən “Alyans” Strateji Araşdırmalar Mərkəzinin sədri, siyasi ekspert Abutalıb Səmədov “Bakı-Xəbər”ə “Azərbaycan Prezidenti birmənalı şəkildə söyləyib ki, Ermənistan sülhə nail olmaq istəyirsə, Azərbaycana qarşı ərazi iddialarına son qoymalıdır və bunun üçün ilk növbədə konstitutsiya preambulası dəyişdirilməlidir. O preambulada Ermənistanın müstəqillik haqqında bəyannaməsinə istinad var. Müstəqillik haqqında bəyannamədə isə Qarabağın Ermənistana birləşməsinin dönməz olduğu və Qarabağın Ermənistan ərazisi olduğu qeyd edilib. Mütləq müstəqillik haqqında bəyannamə də dəyişdirilməlidir. Bundan başqa, Ermənistanın digər sənədlərində də Azərbaycana qarşı ərazi iddiaları var”-deyə vurğuladı.
A.Səmədov bildirdi ki, Ermənistanın qoşulduğu beynəlxalq konvensiayalarda da Azərbaycana qarşı ərazi iddiaları irəli sürülüb. “Bütün bunlardan imtina olunmalıdır. Yalnız bu halda Azərbaycanla Ermənistan arasında uzunmüddətli sülhə nail olmaq mümkündür. Prezident də qeyd edib ki, artıq faktiki olaraq Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh mövcuddur, bunu sadəcə olaraq rəsmiləşdirmək lazımdır. Bunları rəsmiləşdirmək üçün də Ermənistan hakimiyyətinin siyasi iradəsinə ehtiyac var. Onu da qeyd edib ki, Ermənistanda artıq konstitusiyanın dəyişdirilməsi ilə bağlı müzakirələrin başlanması və Ermənistan rəhbərliyinə daxil olan vəzifəli şəxslərin belə br zərurətin olduğunu bəyan etmələri təbiidir, müsbət addımdır. Müəyyən qruplar buna qarşı müqavimət göstərir, ancaq hökumət bu qrupların müqaviməti qarşısında möhkəm dayanmalı və qısa müddətdə sülhə mane olan məsələləri aradan qaldırmalıdır. Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh sazişinin imzalanması tamamilə Ermənistandan asılıdır. Bu addımlar nə qədər tez atılsa, təbiidir ki, sülh sazişi də o qədər tez imzalanar”-deyə A.Səmədov əlavə etdi.
A.Səmədov vurğuladı ki, Ermənistan hökuməti rəsmi Bakının irəli sürdüyü konkret tələbləri həyata keçirməli, həm konstitutsiyaya dəyişiklik etməli, həm məlum beynəlxalq sənədlərə düzəliş verməli, həm də beynəlxalq məhkəmələrdə Azərbaycana qarşı əssasız ərazi iddialarından əl çəkməlidir.
A.Səmədovun sözlərinə görə, burada ikinci mühüm məsələ, şübhəsiz ki, sülh sazişinin harada imzalanması ilə bağlıdır. Burada da, çox təəssüf ki, Qərblə Ermənistanın qeyri-konstruktiv mövqedən çıxış etdiklərini deyən A.Səmədov bildirdi ki, onlar sülh müqaviləsinin mütləq Qərb meydançasında - ya Brüsseldə, ya ABŞ-da, ya da Qərbin müəyyən etdiyi hansısa məkanda imzalanmasında israr edirlər. “Təbiidir ki, bu da sülh sazişinin imzalanmasına mane olur. Azərbaycan bu prosesi də sürətləndirmək üçün sərhəddə görüşməyi, danışıqları ikilikdə aparmağı təklif edir. Eyni zamanda Gürcüstan variantını da irəli sürür ki. bu da vəziyyətdən çıxmaq üçün çox konstruktiv təklifdir. Çünki Qərb sülh sazişinin Rusiyada imzalanmasını qətiyyən qəbul etmir. Kreml Qərb platformasını qəbul etmir və Brüsseldə, yaxud Vaşinqtonda sülh sazişinin imzalanmasına qarşı birmənalı şəkildə çıxış edir, bu vəziyyətdə də Azərbaycanın təklifi vəziyyətdən çıxmaq üçün ən düzgün, ən real təkliflərdir. Nə qədər tez Ermənistan bu təkliflərin reallaşması üçün addımlar atsa, sülh sazişi də bir o qədər tez imzalanacaq. Hesab edirəm ki, Azərbaycan Prezidentinin son bəyanatları Ermənistan hakimiyyəti tərəfindən nəzərə alınmalı və qısa müddətdə orada göstərilənlərin reallaşması üçün addımlar atılmalıdır”-deyə A.Səmədov bildirdi.
İradə SARIYEVA
