AŞPA-nın nüfuzu əriyib getdi - Fransanın üzündən...
Azərbaycana qarşı siyasət yürüdən Fransa bunu müxtəlif qurumlarda da açıq hiss etdirir. Qeyd edilənlərin ən bariz nümunələrindən biri qismində Avropa Şurası Parlament Assambleyasının (AŞPA) qış sessiyasında baş verənləri göstərmək olar.
Belə görünür ki, Fransa və digər ermənipərəst dairələr, o cümlədən erməni diasporu bu qurum vasitəsilə Azərbaycana təsir etməyə can atır.
Azərbaycanın Avropa Şurası Parlament Assambleyasındakı nümayəndə heyətinin səlahiyyətlərinin məhdudlaşdırılması istiqamətində edilən cəhdlər də bunun təsdiqidir. Xatırladaq ki, qış sessiyasının açılış günü qurum tərəfindən Azərbaycanın nümayəndə heyətinin etimadnaməsi təsdiqlənməyib. Azərbaycanın nümayəndə heyətinin etimadnaməsinin təsdiqlənməməsi təklifini Almaniya nümayəndə heyətindən deputat Frank Şvabe verib. Böyük Britaniyanın AŞPA-da nümayəndə heyətinin üzvü İan Liddel-Granger qurumda çıxışı zamanı həmkarlarını bu mövzuda ehtiyatlı olmağa çağırıb: “Bu, səhv bir qərardır. Heç bir müsbət vəziyyətə aparmayacaq. Belə qərarlar vermək üçün çox ehtiyatlı olmalıyıq”. İndi hesab edilir ki, AŞPA Azərbaycan nümayəndə heyətinin etimadnaməsinin təsdiqlənməməsi və səsvermə hüququnun məhdudlaşdırılmasına dair addımlar atacağı təqdirdə, Azərbaycan nümayəndə heyətinin bu qurumda fəaliyyətini dayandırması məqsədəuyğundur. Bundan başqa, Azərbaycanın İnsan Haqları üzrə Avropa Məhkəməsinin yurisdiksiyasından çıxması variantı da gündəmə gələ bilər. Bütün bunlardan uduzan Avropa Şurası özü olacaq. Xüsusən də Fransanın diqtəsilə hərəkət qurumun nüfuzunu alt-üst edəcək. Məsələyə bu fonda yanaşan Azərbaycan nümayəndə heyətinin üzvü Rafael Hüseynov olduqca maraqlı məqamlara toxunub. O bildirib ki, Avropa Şurasının 75-ci ildönümünün qeyd edildiyi cari ildə keçmişə və gələcəyə, Parlament Assambleyası adından qəbul olunan qərarlara baxmaq zərurəti yaranıb: “75 yaşlı bir təşkilat qəbul etdiyi hər bir qərarı yüz dəfə ölçməlidir. İkili standartlardan, qərəzdən, sifarişli addımlardan imtina etməlidir. XX əsrin sonlarında Avropa Şurasının Cənubi Qafqaza doğru genişlənmək qərarı veriləndə bu təşkilat son dərəcə düzgün hərəkət etmişdi. Ancaq bu gün müəyyən qüvvələrin, ilk növbədə, Fransanın birbaşa təsiri ilə Azərbaycana qarşı burada aparılan siyasət narahatlıq və ciddi etiraz doğurur. Azərbaycan müasir tarixinin ən ağır problemini həll edib, ərazilərinin 20 faizinin 30 ilə yaxın davam etmiş işğalına son qoyub. Qəribədir ki, illərlə bu münaqişənin həll edilməsində ATƏT-in Minsk qrupunun üzvlərindən biri kimi əsas vasitəçilərdən olan Fransa bu gün bitmiş münaqişənin yenidən qızışdırılmasına ən ciddi cəhdlə çalışır”.
Azərbaycanlı deputat qeyd edib ki, iki dövlət sülh müqaviləsi imzalamağa yaxınlaşdıqca Fransa ciddi cəhdlə buna mane olmaq istəyini gizlətmir. Ermənistanı silahlandırmaq təşəbbüsünü qətiyyən gizlətməyən Fransa bunu dövlət səviyyəsində bəyan edir və bu istiqamətdə konkret addımlar atır:
“Əsassız bəhanələrlə Azərbaycanı, guya Avropa Şurası ilə əməkdaşlıqdan yayınmaqda ittiham edənlər, xüsusilə də Fransa, əslində Azərbaycanın Qarabağ zəfərini həzm edə bilməyənlərdir. Bu təşkilatda təzyiqli hərəkətlərin kökü Parisdən gəlir. Təşkilatda prosedurları və qəlibləşmiş qaydaları pozaraq, nümayəndə heyətimizə qarşı hər hansı təzyiqlər tətbiq etmək həvəsinə düşənlər, Azərbaycana qarşı hərəkət edənlər bir mühüm tarixi həqiqəti unutmamalıdırlar: azərbaycanlıları qorxutmaq, onların azadlıq, suverenlik yolunda mübarizələrinə birdəfəlik son qoymaq məqsədilə 1990-cı ilin yanvarında Sovet ordusunun hərbi birləşmələri ölkəmizə hücum edib kütləvi qırğınlar törətdilər. Ancaq bu hücum əks-nəticə verdi və SSRİ-nin dağılması Kremlin Bakıya bu hücumundan başladı. İstəməzdik ki, səmərəli əməkdaşlıq etdiyimiz Avropa Şurası ayrı-ayrı qüvvələrin təhriki ilə Azərbaycana qarşı başlatdığı qərəzli hücumlar nəticəsində eyni acı taleyi yaşasın. Avropa Şurasını daha qüvvətli etmək üçün indi daha çox yollar axtarmaq lazım olduğu vaxtda, təşkilatı içəridən parçalamaq, onun gələcəyi üçün təhlükələr yaratmaq əsla arzulanan deyil. Məkrli xətt tutanlar ağıllı olduqlarını xəyal etməsinlər. Bütün örtülü və açıq əməllər kənardan aydın görünür, hansı küləklərin haralardan əsdiyi də bizə çox yaxşı bəllidir”. Həqiqətən də Avropada son vaxtlar Azərbaycana qarşı atılan addımlarda Fransa və Almaniyanın birgə hərəkət etdiyi diqqətdən qaçmamalıdır. Azərbaycana münasibəti artıq düşmənçilik həddinə çatdıran Fransanın bəzi hallarda əsas niyyətini gizlətmək üçün öz istəklərini Almaniya vasitəsilə reallaşdırmağa çalışması da göz qabağındadır. Fransa xarici siyasətində ardıcıl uğursuzluqları və nüfuzdan düşməsinə görə bu dəfə də Almaniyanı qabağa verib. Lakin istər Fransa-Almaniya tandemi, istərsə də digər beynəlxalq təşkilatlar və ölkələr anlamalıdır ki, Azərbaycanla sanksiya, hədə dilində danışmaq yersizdir. Bundan daha çox özləri ziyan görəcək. Son hadisələr isə onu deməyə əsas verir ki, Paris Cənubi Qafqazda sülh deyil, müharibə olmasında maraqlıdır. Amma maraqlıdır ki, son günlər erməni kütləvi informasiya vasitələrində Fransanın ünvanına sərt tənqidlərin sayı artıb. Məsələn, bu ölkənin “verelg” saytı yazır ki, İkinci Qarabağ müharibəsi və Azərbaycan Qarabağda suverenliyini və ərazi bütövlüyünü bərpa edən zaman Paris nəyə nail ola bilmədi: “Etiraf etmək lazımdır ki, Makronun Ermənistan-Azərbaycan münasibətlərində aparıcı vasitəçi rolu oynamaq cəhdləri nəticə verməyib. Ermənistan nə qazandı? Heç kimə lazım olmayan avropalı müşahidəçiləri, bir neçə zirehli döyüş maşını və heç kimin üzərinə heç bir öhdəlik qoymayan Fransa Senatının qətnaməsini”. Qeyd edilir ki, bu da Ermənistanı Fransanın siyasəti nəticəsində ciddi təhlükə altına atır.
Nahid SALAYEV