Fransanın anti-Azərbaycan siyasəti Ermənistanda da tənqid edilir
Məlum həqiqətdir ki, Fransanın regional məsələlərə yanaşması tamamilə ermənipərəst xarakter daşıyır. Bu fonda Fransa tərəfi uzun müddətdir Azərbaycana təsir göstərməyə çalışır, lakin hər şey əbəsdir. Bunlar fonunda Fransa silahlı qüvvələrinin şəxsi heyəti qarşısında çıxış edən prezident Emmanuel Makronun bəyanatları Azərbaycan-Ermənistan münasibətləri ilə bağlı Fransa hökumətinin mövqeyinə tam işıq salır. Makron Fransanın “böyük millət” statusunun saxlanılması kontekstində Ermənistanla bağlı qarşıdan gələn tarixi qərarlara da işarə edib. Yəni Fransanın aktiv anti-Azərbaycan mövqeyi müəyyən hərbi-siyasi mülahizələr və ambisiyalarla diqtə olunur ki, burada Ermənistan bir alətdir.
Bu fonda Fransa silahlı qüvvələrinin şəxsi heyəti qarşısında çıxış edən Makron bildirib: “Bu il böyük bir millət olaraq üzərimizə düşən öhdəliklərlə üzləşəcəyik. Təfərrüatı açıqlamayacağam. Ancaq Balkanları, Ermənistanı qeyd edə bilərəm - hansı ki, diqqət mərkəzimizdədir, xüsusilə bizim mövqeyimizi gücləndirən və tarixi qərarlar verən Ermənistana münasibətdə...”. Bütün bunlar Ermənistanın özündə də təəccüblə qarşılanır. Məsələn, erməni analitik Ruben Marqaryan qey edir: “Makron Fransa hərbçiləri qarşısında çıxış edib. O, digər məsələlərlə yanaşı, böyük bir xalqın üzərinə düşən vəzifələrdən, Fransanın rolunun gücləndirilməsindən və tarixi qərarların qəbulundan, xüsusən də Ermənistanla bağlı danışıb. İrəvan-Paris əlaqələrinin güclü və yaxşı kökləri var. Ermənistanın Fransaya və onun xalqına qarşı həmişə isti münasibəti olub. “Soyqırım”dan sonra on minlərlə erməni qaçqına sığınacaq verən Fransanı xatırlayırıq. Paris bizim üçün Mişel Leqran, Şarl Aznavur, Fransa müqavimətinin qəhrəmanı Misak Manuçyan və digərləridir. Amma bu gün Makron Ermənistanda “mövqeyi gücləndirmək”dən, İrəvanla bağlı “tarixi qərarlardan” danışanda onun nə demək istədiyini daha dəqiq bilmək istərdim. Çünki Ermənistan üçün “mövqeyini gücləndirməyin” və “tarixi qərarların” müsbət nəticələri hələ görünmür. Fransanın Ermənistanla bağlı tarixi qərarlarından danışarkən Makron nə ilə fəxr edir? Gəlin faktla danışaq. Fransanın 2020-ci ildə müharibəni dayandırmaq cəhdləri nəticə vermədi. Paris 2023-cü ildə Azərbaycanın “artsaxa qarşı təcavüzünü” də dayandıra bilmədi. Parisin “tarixi qərarları” və üstəlik, onların Ermənistan üçün müsbət nəticələri nədən ibarətdir? Saxta müşahidəçilərdən? Fransız futbolçu Nikolas Anelkanın Ermənistanda futbol akademiyası açmaq niyyətindən? Paşinyanın Avropanın nüfuzlu partiyalarının əyləncələrinə dəvət almasından? Ermənistana zəif və məhdud silah partiyasını verməkdən? Senatın “artsax”la bağlı son qətnaməsindən? Belə ki, 2020-ci ilin noyabrında Fransa Senatı “dqr”in tanınmasının zəruriliyi ilə bağlı qətnamə qəbul edib. Və? Bəlkə Paris Ermənistanın sərhədlərinin toxunulmazlığını təmin edəcəyinə söz verib, amma biz bilmirik? Etiraf etmək lazımdır: Makronun Ermənistan-Azərbaycan münasibətlərində aparıcı vasitəçilik rolunu oynamaq cəhdləri bu münasibətlərin normallaşması baxımından nəticə vermədi. Üstəlik, Parisin fəal vasitəçiliyi Ermənistan-Rusiya münasibətlərində neqativ prosesləri stimullaşdırdı ki, bu da “artsax” ətrafında böhranı daha da gərginləşdirdi. Bəlkə Makronun vasitəçilik səyləri kollektiv Qərbin Rusiyanı regiondan sıxışdırıb çıxarmaq üçün ümumi planının həyata keçirilməsi istiqamətində şüurlu addım idi?”. Ermənistanın “Luys” analitik mərkəzinin rəhbəri Hayk Ayvazyan isə məsələyə daha sərt formada münasibət bildirib: “Dünyada elə bir ölkə tanımıram ki, NATO oraya sülh naminə girib dəstək nümayiş etdirməyə çalışsın. Amma onu bilirəm ki, Alyansa üzv ölkələri, xüsusən də Fransanı Afrikadan qovurlar. Çünki on illərdir hər şeyin, bütün təbii sərvətlərin olduğu Afrika qitəsində insanlar qul kimi yoxsulluq içində yaşayır. Nəyə görə? Çünki onları qarət edirlər. Bir misal deyim: bir qram uranın qiyməti iki yüz dollardırsa, fransızlar onu Afrikada yarım sentə alırlar. Quldurluğun səviyyəsini təsəvvür edin. Ona görə də onilliklər boyu Qərbə yalvaran o xalqlar talan edildi, məhv edildi, istismar edildi, indi isə millətçi mübarizə aparırlar.
Ermənistana və İrəvan hakimiyyətinə gəlincə, bu ölkə kənardan idarə olunan dövlətdir. Ermənistan bütün sahələrdə xaricilərin, Qərbin hakimiyyəti altındadır. Ona görə də hakimiyyət özbaşına qərar qəbul edə bilməz, onlara nə etməli olduğu deyilir. Regionumuzda sabit sülhü təmin edə biləcək yeganə dövlət Rusiyadır. Qərb isə Rusiyanın Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsində iştirak etməməsi üçün hər şeyi edir. Bu rol olmasa, mövcud münaqişə daha da güclənəcək və yeni müharibəyə səbəb olacaq. Yəni Qərb yeni müharibəni qızışdırır və Fransa bu rolu öz üzərinə götürüb”. Rusiyalı hərbi ekspert Aleksey Xlopotov da Fransanın Ermənistanı fəlakətə sürüklədiyini qeyd edir. O, “oxu.az” portalına müsahibəsində qeyd edir: “Fransa sisteminin özünəməxsus kiçik xüsusiyyətləri var. Ümumiyyətlə, xatırlatmaq istərdim ki, Fransa gah NATO-ya daxil olur, gah da NATO-dan çıxırdı. Amma ümumilikdə Fransanın təlim standartları NATO-dan çox da fərqlənmir. Lakin bu, Ermənistan ordusunun döyüş qabiliyyətinə təsir edə biləcək real hərəkətlərdən daha çox, Fransa və Ermənistanın siyasi, nümayişkaranə addımlarıdır… Bütün Qərb diplomatiyası hər iki ayağından topaldır. Bu, yaxşı heç nəyə gətirib çıxarmayacaq. Lakin fransızlar müəyyən mənfəət əldə etməkdən ötrü Ermənistanı Avropa pullarını yumaq üçün “camaşırxana”ya çevirmək məqsədilə oraya girməyə çalışdılar. Nəticədə onların Bakı ilə arası dəydi. Amma Fransanın Qazaxıstandan atom elektrik stansiyaları üçün urana ehtiyacı var və o, ancaq Azərbaycan ərazisindən tranzitlə çatdırıla bilər. Bütün bunlar Fransa üçün necə nəticələnəcək? Bu hala Paris hansısa yolla Bakı ilə danışıqlar aparmalı olacaq”. Beləliklə, Fransanın Azərbaycana qarşı qərəzli, məntiqsiz, beynəlxalq hüquqa zidd davranışları, bəyanatları və siyasi mövqeyi absurd olmaqla yanaşı, bölgəmizdə sülhə də mane olur.
Ramil QULİYEV
