Qərb Gürcüstanda məğlub oldu - seçkini tanımadı, "böyük qardaş bizi izləyir" fikrini yaydı...
Gürcüstanda parlament seçkilərində səslərin sayılması prosesi başa çatıb. Ölkənin Mərkəzi Seçki Komissiyası (MSK) bildirir ki, 3 111 məntəqədən 3 110-nun bülletenlərinin nəticələrinə əsasən hakim “Gürcü Arzusu” Partiyası 53,92 % səs toplayıb.
Dörd müxalifət partiyası cəmi 37,78 % səs yığa bilib. Onlardan “Dəyişiklik Koalisiyası” 11,04 %; ”Vahidlik – Milli Hərəkat” 10,16 %; ”Güclü Gürcüstan” 8,81 %; ”Qaxariya - Gürcüstan naminə” Partiyası isə 7,77 % səs yığıb. Marneulidəki 69 saylı məntəqədə kütləvi bülleten atılması hadisəsi baş verdiyi üçün səsvermənin nəticələri ləğv edilib. Lakin bu hal seçkilərin nəticələrinə ciddi təsir etmir. Seçkilərin demokratik tələblər səviyyəsində keçirildiyini Qərb müşahidəçiləri də etiraf edir. Amma yenə də xislətlərindən əl çəkməyib prosesə kölgə salmağa can atırlar. ATƏT və AŞPA müşahidə missiyaları Gürcüstandakı parlament seçkiləri ilə bağlı ilkin dəyərləndirmələrini açıqlayıblar. Missiyanın yaydığı bəyanatda deyilir ki, seçicilərə 18 namizəddən ibarət siyahı təklif olunub və namizədlər ümumilikdə azad kampaniya apara biliblər. Ancaq parlament seçkilərində dərin qütbləşmə, bu yaxınlarda qəbul edilmiş qanunlarla bağlı narahatlıq və onların fundamental azadlıqlar və vətəndaş cəmiyyətinə təsiri səsvermə prosesinə kölgə salıb. ATƏT həmçinin seçki kampaniyasında bölücü ritorikanın yer aldığını, seçicilərə təzyiqlərlə bağlı irimiqyaslı xəbərlərin olduğunu vurğulayıb. ATƏT müşahidə missiyasının rəhbəri Paskal Alizar deyib ki, seçki yaxşı təşkil olunsa da, onlar bir sıra çatışmazlıqlar müşahidə ediblər. Bunlar sırasında seçkinin qütbləşmiş mühitdə keçməsi, seçicilərə təzyiq və qorxu faktlarının olması, rəqiblər arasında maliyyə resurslarının disbalansı, KİV sahəsində qütbləşmənin olması, partiyaların seçki siyahısında kifayət qədər qadının təmsil olunmaması yer alıb. AŞPA-nın müşahidə missiyasının rəhbəri Culian Bulay isə Gürcüstanda müxalifətə və vətəndaş cəmiyyətinə qarşı nifrət nitqinin alovlanmasından narahat olduğunu bildirib. O, seçki dönəmində xüsusilə kənd yerlərində seçicilərin satın alınması və saxtalaşdırma faktlarını gördüklərini bildirib: “Hakim partiya tərəfindən seçki məntəqələrində quraşdırılan kameralar, həmçinin seçki məntəqələri seçiciləri izləyən və ola bilsin, onlara nəzarət edən şəxslərin olması qorxu və təzyiq atmosferi yaradıb. Belə hiss var idi ki, “böyük qardaş səni izləyir”. Bunu müşahidəçilərimizdən biri qeyd edib”. ABŞ-ın Beynəlxalq Respublikaçılar İnstitutu və Milli Demokratiya İnstitutunun birgə müşahidə missiyası da ilkin dəyərləndirməsini edib. Beynəlxalq Respublikaçılar İnstitutunun prezidenti Den Tvininq hökumətin seçki ərəfəsində misilsiz siyasi, hüquqi və administrativ dəyişikliklər edərək, siyasi rəqabəti məhdudlaşdırdığını bildirib: “Bənzər manipulyasiyalar seçki öncəsi siyasi subyektlər üçün qeyri-bərabər şərait yaradır”. Birgə müşahidə missiyasının üzvü, isveçli parlamentari Marqareta Siderfeld isə seçki ərəfəsində qəbul edilən xarici təsirin şəffaflaşdırılması haqqında qanunun QHT-lərin hökumət və ona bağlı qruplar tərəfindən təqib edilməsi və qorxudulması riski yaratdığını bildirib: “Gürcü Arzusu” yerli özünüidarəetmələrdə çoxlu nümayəndəyə nəzarət edib. Belə qorxu var idi ki, əgər yerli əhali hakim partiyaya səs verməsə, onların sosial yardımı kəsiləcək”. Müşahidə missiyasının üzvü Con Şimkus bildirib ki, ümumilikdə seçki texniki baxımdan doğru keçib və yeni texnologiyalar olduğu kimi işləsə də bülletenlərin skan edilməsində kiçik problemlər müşahidə edilib. Maraqlıdır ki, bu deyilənlərlə bağlı Qərb təmsilçiləri hansısa əsaslı fakt təqdim edə blməyiblər. İndi bu şəraitdə Qərb müxalifətlə işbirliyinə gedərək, seçkidən sonra qarşıdurma yaratmağ açalışır. Müxalifətin aksiyaların verilən dəstək də bunun təzahürüdür.
Baş verənlər fonunda prezident Salome Zurabişvili “Orbeliani” sarayında müxalifət partiyalarının liderləri və QHT rəhbərləri ilə görüşlər keçirib. Zurabişvili keçirilmiş parlament seçkilərinin nəticələrini tanımadığını bildirib: “Biz Rusiya xüsusi əməliyyatının qurbanı olduq”. Ancaq Zurabişvili dediklərini əsaslandıracaq dəlil gətirməyib. Buna rəğmən, prezident Gürcüstan hakimiyyətinin vətəndaşların seçkidə seçmək hüququnu əlindən aldığını söyləyib: “Bu seçkinin nəticələrini tanımıram”. Gürcüstanın baş naziri, “Gürcü Arzusu”nun lideri İrakli Kobaxidze ölkədə seçkilərə “Rusiyanın müdaxiləsi” ilə bağlı ittihamlara cavab olaraq bildirib ki, Rusiyanın Gürcüstana təsiri yoxdur: “Burada onların təsirindən yararlanan siyasi partiyalar, təsir altında olan mətbuat orqanları yoxdur. Buna görə də Rusiya tərəfi Gürcüstandakı seçkilərə təsir göstərə bilməz”. Bu arada MDB-nin baş katibi Sergey Lebedev bəyan edib ki, Gürcüstanda keçirilən seçkilərin nəticələri seçicilərin müstəqil kursun və qonşularla əməkdaşlığın əhəmiyyətini başa düşdüyünü göstərir: “Nəticə özü-özünə aydın olur, bu, məntiqlidir: insanlar Gürcüstan xalqı üçün müstəqil kursun qorunmasının vacibliyini anlayırlar, bu kurs isə xalqın maraqlarına cavab verir”. Macarıstanın xarici işlər naziri Peter Siyyarto isə bəyan edib ki, Gürcüstan vətəndaşları xarici müdaxilə cəhdlərinə baxmayaraq, keçirilmiş parlament seçkilərində öz iradələrini açıq şəkildə ifadə ediblər. O, Macarıstanın, həm Avropa İttifaqına sədrliyi müddətində, həm də ondan sonra Gürcüstanın Avropa inteqrasiyasını dəstəkləməyə davam edəcəyini vurğulayıb: “Xarici müdaxilə cəhdlərinə baxmayaraq, Gürcüstan xalqı nə istədiyini açıq şəkildə göstərdi. Ailəni dəstəkləyən və vətənpərvər olan hakim partiya seçkilərdə böyük üstünlüklə qalib gəldi. Bravo, təbrik edirik!”. Seçkilər təkcə Gürcüstan vətəndaşlarının iradəsini göstərməklə kifayətlənmədi, eyni zamanda Gürcüstanda yaşayan azərbaycanlıların da bu prosesdə mühüm və həlledici rol oynadığını sübut etdi. Gürcüstanda yaşayan 300 minə yaxın azərbaycanlı bu seçkilərdə sülhün və ənənəvi dəyərlərin müdafiəçisi kimi çıxış etdi. Onlar hakim partiyanı dəstəkləməklə, bölgədə sabitlik və inkişaf üçün ən doğru yolu seçdiklərini nümayiş etdirdilər. Azərbaycanlı seçicilər Gürcüstanın siyasi arenasında mühüm rola sahib olmaqla yanaşı, onların verdiyi səslər seçkilərin nəticəsinə təsir göstərən əsas amillərdən biri oldu. Azərbaycanlıların dəstəyi, hakim partiyanın ümumi səslərinin təxminən 7-8 faizini təşkil edərək, bu etnik qrupun seçkilərdə nə qədər vacib olduğunu bir daha təsdiqlədi. Gürcüstanın seçkiləri həm də Qərbin bölgədə yürütdüyü siyasətə ciddi bir zərbə oldu. Qərbin Gürcüstanı parçalamaq, bu regionda yeni bir münaqişə ocağı yaratmaq cəhdləri məhz bu seçkilərlə qarşısı alındı. Azərbaycanlı seçicilər, digər Gürcüstan vətəndaşları kimi, Qərbin bölgəni xaosa sürükləmək istəklərinə qarşı çıxdılar. Soydaşlarımızın kompakt yaşadığı Marneuli, Dmanisi, Bolnisi, Qardabani bölgələrində, eləcə də Zalqa rayonunda əhalinin əksəriyyəti “Gürcü Arzusu”na səs verdi. Hakim partiya ən çox Bolnisi sakinləri tərəfindən dəstək alıb. Qeyd edək ki, bu rayonun əhalisinin 75 faizini bizim soydaşlar təşkil edir. Gürcüstan-Azərbaycan münasibətlərinin hazırda yüksək səviyyədə olmasını nəzərə alaraq, soydaşlarımız hakim partiyaya dəstək ifadə etdilər. İndi Gürcüstanda uduzan Qərb müxalifət vasitəsilə burada yenə gərgin vəziyyət yaratmağa, növbəti rəngli inqilab təşkil etməyə can atlr. Amma bu dəfə çətin ki, istəyinə nail olsun.
Nahid SALAYEV