Ölkə iqtisadiyyatının yüksəlişində regionlar həlledici rol sahibinə çevrilir

Azərbaycan öz iqtisadiyyatını dünyaya açmaqdan və iddialı bazar islahatları həyata keçirməkdən öz tərəqqi prosesində əhəmiyyətli dərəcədə faydalanıb. Bu islahatlar kənd təsərrüfatının və istehsalın sürətlə genişlənməsinə, eləcə də infrastruktura böyük həcmdə investisiyaların cəlb edilməsinə kömək edib. 

İqtisadiyyatda özəl sektorun payı artıb və bərpa olunan enerji istehsalının genişləndirilməsi də daxil olmaqla, “yaşıl keçid” prosesində mühüm irəliləyiş əldə edilib.

İqtisadiyyatın sürətli inkişafı və yüksək artım templərinin təmin edilməsi üçün mühüm addımlar atılır

Azərbaycan regionların inkişafında fərqləri aradan qaldırmaq üçün də ciddi islahatlar həyata keçirib. Bu, milli iqtisadiyyatın sürətli inkişafı və yüksək artım templərinin təmin edilməsinə xidmət edir. Qeyd olunan fonda sənaye və kənd təsərrüfatının, turizm və nəqliyyat infrastrukturunun inkişafı, investisiya mühitinin və ixrac potensialının yaxşılaşdırılması, “yaşıl iqtisadiyyat”ın inkişafına xüsusi diqqət olunur.  

Ədalətli sosial siyasətin aparılması, insan kapitalının inkişafına da mühüm önəm verilir. Bu istiqamətə təhsilin, səhiyyənin, əhalinin məşğulluğunun və sosial müdafiəsinin, o cümlədən idmanın inkişafı üzrə tədbirlərin görülməsi bütün regionları da əhatə edir.  Bu tədbirlər əhali üçün layiqli həyat şəraitinin yaradılması prinsipinin həyata keçirilməsini təmin edir. Onu da qeyd edək ki, hazırda qeyri-neft-qaz sənayesinin inkişaf etdirilməsi üçün ölkənin regionlarında güclü iqtisadi potensial mövcuddur. Azərbaycan regionlarının, o cümlədən kənd yerlərinin sosial-iqtisadi inkişafı sahəsində görülmüş işləri növbəti illərdə də davam etdirmək, eləcə də infrastrukturun və sosial xidmətlərin daha da yaxşılaşdırılması, bölgələrdə yaşayan əhalinin məşğulluğunun və maddi rifahının yüksəldilməsi məqsədilə zəruri addımlar atılır. Qeyd olunanlar isə vergi daxilolmalarının artımına öz müsbət təsirini göstərib. Gəlirlərin şəffaflaşdırılması və uçotun dürüstləşdirilməsi istiqamətində həyata keçirilmiş sistemli tədbirlər, eləcə də sahibkarlıq mühitinin daha da yaxşılaşdırılması nəticəsində regionların tərəqqisi daha dinamik xarakter daşıyır.  Kənd təsərrüfatı, turizm, informasiya-kommunikasiya texnologiyaları, emal sənayesi Azərbaycanda qeyri-neft sektorunun inkişafında əsas prioritet sahələr hesab edilir. Kənd təsərrüfatının subsidiyalaşdırılması və vergi azad olmaları, texnika və gübrələrin güzəştli şərtlərlə verilməsi, investisiyaların və ixracın təşviqi, digər dövlət dəstəyi mexanizmləri regional inkişafın sürətlənməsində mühüm rol oynayır. Dünya təcrübəsi göstərir ki, sənaye parklarının və aqroparkların yaradılması ölkə iqtisadiyyatının ixrac, rəqabət qabiliyyətinin, idxalı əvəz edən məhsulların istehsalının artırılması, rayonlarda məşğulluğun təmini, investisiyaların və müasir texnologiyaların cəlb edilməsi kimi prioritet vəzifələrin həyata keçirilməsində xüsusi əhəmiyyətə malikdir. Aqroparkların yaradılması həm də kəndlərdə yaşayan əhalinin sosial vəziyyətinin yaxşılaşmasına xidmət edir. Sənaye məhəllələrində və aqroparklarda fəaliyyət göstərən sahibkarların fəaliyyətinin stimullaşdırılması üçün genişmiqyaslı vergi güzəştləri mövcuddur. Sahibkarlığın inkişaf etdirilməsi regionların vergi potensialının artmasına səbəb olduğu kimi, vergi güzəştləri də sahibkarlığın inkişafını stimullaşdırır və iqtisadi risklərin minimuma endirilməsini təmin edir. Xatırladq ki, Azərbaycanda 32 rayonda 240 min hektar ərazidə ümumi layihə dəyəri 2,3 milyard manat olan 51 aqropark və iri fermer təsərrüfatı yaradılır. Bunlardan 34-ü bitkiçilik, 14-ü bitkiçilik və heyvandarlıq, 1-i heyvandarlıq fəaliyyəti, 2-si isə emal sənayesi üzrədir.  Aqroparklar məşğulluq səviyyəsinin artırılmasında da mühüm rol oynayır.  Qeyd edək ki, ölkədə mövcud olan aqroparkların idarəedici təşkilatı İqtisadiyyat Nazirliyinin İqtisadi Zonaların İnkişafı Agentliyidir. Agentlik respublikada fəaliyyət göstərən sənaye parklarının, sənaye məhəllələrinin və aqroparkların idarə edilməsinin təkmilləşdirilməsi məqsədilə dövlət başçısının 2021-ci il 22 yanvar tarixli fərmanı ilə yaradılıb. Bütün bunlar regionların inkişafını sürətli hala gətirir.

Regionlarda da sahibkarlığın tərəqqisi xüsusi diqqət mərkəzindədir

Hər bir insanın öz potensialını regionlarda da  reallaşdırması üçün layiqli şəraitin yaradılması istiqamətində müvafiq addımlar atılır. Ölkənin inkişaf strategiyasında müəyyən edilmiş genişmiqyaslı islahatların səmərəli həyata keçirilməsi məqsədilə insanların gündəlik həyatında müsbət dəyişikliklərin əldə edilməsinə də xüsusi diqqət olunur. Bu fonda  “yaşıl inkişaf” prinsipləri əsasında yüksək iqtisadi artım templərinin təmin edilməsinə yönəlmiş sistemli tədbirlərin ardıcıl həyata keçirilməsi prosesi həyata keçirilir.

Regionlarda da   ekoloji vəziyyətin yaxşılaşdırılması, sudan və digər təbii sərvətlərdən səmərəli istifadə standartlarının geniş tətbiqi, insanların mənafeyinə yönəlmiş idarəetmə sisteminin daha da təkmilləşdirilməsi məqsədilə zəruri addımlar atılır.  Regionlarda xüsusən də gənclər arasında sahibkarlığın geniş təbliği və bizneslə məşğul olmaq üçün əlavə şəraitin yaradılması məqsədi ilə müvafiq siyasət həyata keçirilir. Ümumiyyətlə, milli iqtisadiyyatın inkişafının əsas amili kimi biznes üçün ən əlverişli şəraitin yaradılması istiqamətində Azərbaycan mühüm nailiyyətlərin müəllifi qismində çıxış edir. Eyni zamanda, ölkənin hər yerində olduğu kimi regionlarda da insan hüquqlarının təmin edilməsi, dövlət orqanlarının hesabatlılığının və aşkarlığının gücləndirilməsi, vətəndaş cəmiyyəti institutlarının, medianın rolunun, əhalinin və ictimai birliklərin siyasi fəallığının artırılması istiqamətində sistemli iş aparılır. Bəllidir ki, vətəndaşların sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi və yoxsulluğun azaldılması dövlət siyasətinin prioritet istiqamətləri kimi müəyyən edilib, əhalinin yeni iş yerləri və zəmanətli gəlir mənbəyi, ixtisaslı tibbi və təhsil xidmətləri ilə təmin edilməsi, layiqli həyat şəraitinin keyfiyyətcə yeni səviyyəyə yüksəldilməsinə bu fonda xüsusi diqqət olunur. Xalqın rifahının daha da yaxşılaşdırılmasına, iqtisadiyyatın sahələrinin transformasiyasına, sahibkarlığın inkişafının sürətləndirilməsinə, insan hüquq və mənafelərinin qeyd-şərtsiz təmin edilməsinə, fəal vətəndaş cəmiyyətinin formalaşdırılmasına yönəlmiş islahatların prioritet istiqamətlərinin müəyyən edilməsi Azərbaycana əlavə üstünlüklər qazandırır.

Tahir TAĞIYEV
Yazı Azərbaycan Respublikasının Medianın İnkişafı Agentliyinin maliyyə dəstəyilə çap olunur.