Azərbaycan banklarında şübhəli maliyyə əməliyyatları 31 faiz artıb...
Əkrəm Həsənov: “Bu istiqamətdə edilən səylər çirkli pulların yuyulması istiqamətində fəaliyyətlərin qarşısının alınmasına yönəlib”
Azərbaycanda şübhəli hesab edilən maliyyə əməliyyatlarının sayı kəskin artıb. 2023-cü ildə Azərbaycan bankları şübhəli hesab etdikləri 1 393 əməliyyatla bağlı Maliyyə Monitorinqi Xidmətinə (MMX) hesabat təqdim edib. Məlumata görə, bu, 2022-ci illə müqayisədə 31,8 % çoxdur.
Ötən il bankların şübhəli saydığı əməliyyatların ümumi məbləği isə 8 milyard 167,8 milyon manat təşkil edib ki, bu da əvvəlki ilə nisbətən 3,9 dəfə çoxdur.
MMX bəyan edib ki, şübhəli əməliyyatlarla bağlı hesabatların sayında müşahidə olunan artımın başlıca səbəbi “Nağdsız hesablaşmalar haqqında” qanunda nəzərdə tutulmuş aylıq nağdlaşdırma limitini pozan vergi ödəyiciləri ilə bağlı hesabatların 2023-cü ildən şübhəli hesabat kodu altında Xidmətə təqdim edilməsidir.
Maraqlıdır, şübhəli maliyyə əməliyyatları deyəndə nələr nəzərdə tutulur və bunun qarşısı necə alınır?
“Müştərinin bank hesabına bir anda xeyli məbləğdə pul gəlir və ya müştəri bank hesabına çoxlu məbləğdə pul qoyur, belə olan halda bankda şübhələr yaranır”
Bank, maliyyə sahəsi üzrə ekspert Əkrəm Həsənov “Bakı-Xəbər”ə şərhində bildirdi ki, şübhəli maliyyə əməliyyatlarının meyarı çoxdur: “Müştərinin bank hesabına bir anda xeyli məbləğdə pul gəlir və ya müştəri bank hesabına çoxlu məbləğdə pul qoyur. Belə olan halda bankda şübhələr yaranır. Etiraf edək ki, bizdə həmişə bu cür əməliyyatlar olub, sadəcə, bununla bağlı tədbir görülməyib. Son zamanlar bu istiqamətdə müəyyən işlər görülməyə başlanılır. Ancaq inanmıram ki, bu sahədə görülən iş effektiv olsun. Məlumat üçün deyim ki, bu problemlə mübarizə aparan sivil ölkələrdə məmurların, sadə insanların gəlir və xərc bəyannaməsi olur. Hər kəs gəlir və xərcini bəyan edir. Bizdə bu qayda yoxdur. İstənilən vətəndaş bu gün banka 1 milyon pul aparıb qoysa, o pulun necə əldə edildiyi müəyyən edilməyəcək. Çünki gəlir və xərc bəyannaməsi yoxdur. Avropa ölkələrinə babadan, atadan miras qalırsa bu bəyan edilir, bizdə isə yox”.
Ekspert hesab edir ki, təyinatında, göndərilmə yerində və bir sıra digər parametrlərində şübhələr yarananda həmin əməliyyatlara nəzarət bir qədər gücləndirilmiş olur. Əsasən də bu istiqamətdə edilən səylər çirkli pulların yuyulması istiqamətində fəaliyyətlərin qarşısının alınmasına yönəlib.
Günel CƏLİLOVA