Ermənistan etiraf etdi: “Sülh qovşağı” əslində “Müharibə qovşağı” layihəsidir...
Bəlli olduğu kimi, hələ ötən ilin oktyabrında Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan “Sülh kəsişməsi” adı altında Tiflisdə layihə təqdim edib. Elə o vaxtdan bəri Paşinyan az qala hər tribunada bu layihədən bəhs edir, onu Cənubi Qafqazda kommunikasiyaların açılması, sülh üçün önəmli layihə kimi təqdim etməyə çalışır.
Halbuki, 30 ilə yaxındır Cənubi Qafqazda bütün kommunikasiyaları məhv edən, iflic vəziyyətinə salan Ermənistan özüdür. Elə indi də region üçün ən optimal variant olan Zəngəzur dəhlizinə əngəl yaradan məhz Ermənistan hakimiyyətidir.
Bütün bunları Paşinyan görməzdən gəlir, “Sülh kəsişməsi” adı altında təqdim etdiyi utopik layihədən danışmaqdan usanmır. Bu xüsusda o qeyd edir: “Cənubi Qafqaza sülh lazımdır, ölkələr açıq sərhədlərlə yaşayırlar. Ölkələr fəal iqtisadi, siyasi, mədəni və insan əlaqələrilə bağlıdır, bütün məsələlərin diplomatik və dialoq yolu ilə həlli üzrə təcrübəsi və ənənələri toplayıblar. Bütün bunlar yollar olmadan mümkün deyil. Bu layihənin əsas mənası Ermənistan, Türkiyə, Azərbaycan və İran arasında kommunikasiyaların inkişafıdır”. Bu açıqlamaları verən Paşinyana xatırlamaq istəmir ki, Naxçıvan bu gün də Ermənistan tərəfindən blokada şəraitində saxlanılır, mövcud hakimiyyət 44 günlük müharibədən sonra üzərinə götürdüyü Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı öhdəlikdən də boyun qaçırır. İndi isə Ermənistan, Türkiyə, Azərbaycan və İran arasında kommunikasiyalardan danışır. Digər tərəfdən regionda kommunikasoyaların açılması təklifinin müəllifi Azərbaycandır. Azərbaycan elə bir qüdrətli dövlətdir ki, hər dəfə qlobal miqyaslı bir məsələ ilə bağlı təklif irəli sürdükdə özü də həmin təklifi reallaşdırmaq iqtidarında olur. Ancaq Ermənistanın mövcud vəziyyəti fərqlidir. Bu dövlət müstəqillik qazanandan bəri başqa dövlətlərin hesabına yaşamağa öyrəşib. Hələ indiyə kimi heç bir region əhəmiyyətli bir layihədə iştirak etməyən Ermənistan rəhbərliyi birdən-birə maliyyə mənbəyi belə müəyyənləşməmiş bir layihə təklif edir. Ermənistan indiyədək ən qısa yolun çəkilişini də həll edə bilməyib. Məsələn uzun illərdir İrandan magistral yol, dəmir xətti çəkmək istəyən Ermənistan sonda etiraf etdi ki, bunun üçün vəsait yoxdur. Bu baxımdan Paşinyanın “Sülh kəsişməsi” layihəsi Ermənistanın özündə də indi istehza ilə qarşılanır. “Ana Ermənistan” hərəkatının lideri Andranik Tevanyan bu fonda maraqlı açıqlamalar verib: “Qlobal “Müharibə Partiyası” və ya kollektiv Qərbin öz yerli marionetləri var, onlar rəhbərlik etdikləri ölkələri anti-Rusiya, anti-Çin, anti-İran adı ilə geosiyasi toqquşmaların qurbanına çevirirlər. Daimi inqilablar ideyasını daimi müharibələr prinsipi ilə əvəz edən dövrümüzün neo-trotskistləri demokratiya bayrağı altında demokratik dəyərlərə təcavüz edirlər (liberalların demaqogiya, sinizm və populizminin sərhədləri yoxdur). Konkret misallar verəcəm. Moldovada Corcvell əxlaqı var, lakin Avropa rəsmisi Borrell onları tərifləyir, Moldovanın demokratik ölkə olduğunu bəyan edir, onlar isə əvvəllər hakimiyyətin əsas rəqibi İlan Şoru oyundan kənarlaşdıraraq, prezident seçkilərinin rəqabətli olmaması üçün hər şeyi ediblər. Gürcüstanda rəqabətli seçkilər gözlənilir, yəni demokratiyanın ruhu və hərfi mövcuddur, lakin eyni Borrell Gürcüstan hakimiyyətini tənqid edir, çünki onlar qlobal maraqlar naminə Rusiya ilə son gürcüyə qədər döyüşmək istəmirlər.
Saakaşvilinin tərəfdarları başqalarının maraqları naminə öz ölkələrini qurban verməyə hazırdırlar, buna görə də onları “kollektiv” Qərb qoruyur. İvanişvilinin komandası buna imkan vermək istəmir və yalnız öz ölkələrinin maraqlarını rəhbər tutur. Gürcüstanda hakimiyyət sövdələşmə obyektinə çevrilmək istəmir, lakin Ukraynada bədnam Zelenski son ukraynalıya qədər mübarizə aparır. Üstəlik, o, Qərbə Rusiya ilə sonuncu adama qədər vuruşmağı təklif edir. Onun təklif etdiyi 5 bənd və 3 gizli alt bənddən ibarət “Qələbə planı”nda Yer planetinin yox olması perspektivi ilə 3-cü Dünya Müharibəsindən başqa heç nə nəzərdə tutulmur. Əslində, Zelenski “Ya hakimiyyətdə olacam, ya da bütün dünya olmayacaq” şüarını rəhbər tutur. Bizim yerli Zelenskinin, Nikol Paşinyanın buna bənzər bir şüarı var, onun təklif etdiyi “Sülh kəsişməsi” əslində “Müharibə qovşağı”dır. Onun Zelenskidən fərqi ondan ibarətdir ki, o, bütün dünyanı deyil, yalnız bizim regionu müharibəyə sürükləmək, Ermənistanı hərbi əməliyyatlar meydanına çevirmək istəyir. Düzdür, bu, yenidən dünya müharibəsi ilə başa çatacaq, amma ən azı ilk baxışdan Zelenski ilə müqayisədə Nikolun ağlı başında görünür. Hər ikisi mahiyyət etibarilə xarici qüvvələrin və anti-dövlət marionetləridir. Bölgəmizdə və bütövlükdə dünyada həqiqi sülh yalnız qlobal “Müharibə Partiyası” məğlub olduğu halda mümkündür. Həm ABŞ-da, həm də Aİ-də, Gürcüstanda və Ermənistanda qlobal sülhə səbəb olacaq qüvvə qalib gəlməlidir”. Burada bir məqamı da xatırladaq ki, Paşinyan Ermənistanın regional layihələrdəki iştirakını stimullaşdıracaq layihəsində Rusiyanı kənara qoyur. Halbuki, regionda Rusiyanın iştirakı olmadan belə layihələrin baş tutması çətindir. Üstəgəl, Paşinyan bunu Ermənistanla Rusiya arasındakı gərgin münasibətlərin fonunda deyirsə, bu, başqa oyunçuları Moskvaya qarşı qoymaq cəhdidir. Bu fonda həqiqətən də “Sülh kəsişməsi” əslində “Müharibə qovşağı”dır. Hazır Zəngəzur dəhlizi layihəsi olduğu halda, Paşinyanın mürəkkəb relyefli coğrafiyada yüz kilometrlərlə yolların, dəmiryolunun və sair çəkilməsini istəməsi Ermənistanın qeyri-ciddiliyinin göstəricisidir. Deməli, “Sülh kəsişməsi”nin reallaşması da mümkün deyil.
Tahir TAĞIYEV
