Vasif Talıbovun şirkətinin 10 milyon vergi borcunu kim ödəməlidir?..
Azərbaycanda məmur biznesinin - oliqarxiyanın parlaq nümunələrindən biri də Vasif Talıbovun biznes imperiyasıdır. Vasif Talıbov Azərbaycandakı oliqarxiya donanmasının sonuncu batan gəmisi kimi də xarakterizə oluna bilər. Çünki ona qədər oliqarxlar bir-bir ya biznesi, ya da kreslonu tərk etdi və beləliklə, Azərbaycanda dövlət idarəçiliyi oliqarxiyadan menecmentlik institutuna keçid etdi.
Cəmiyyətdə "Naxçıvan xanı" ləqəbi ilə tanınan bu adam Naxçıvan Muxtar Respublikasına özünün mülkiyyəti, yerli əhaliyə isə köləsi kimi baxırdı. Hakimiyyətdə olduğu dövrdə Naxçıvanda kiçik bir Şımali Koreya modeli qurmuşdu. Vasif Talıbovun Naxçıvana rəhbərlik etdiyi dövrdə müxtar respublikada Azərbaycan qanunları, demək olar ki, işləmirdi. Burada Vasif Talıbovun öz qanunları, öz hökmu var idi. Naxçıvan Muxtar Respublikasında Vasif Talıbovun iradəsindən kənar heç bir iş görülə bilməzdi, az qala əhalinin aldığı nəfəs belə sayılıb rəhbərliyə məruzə edilirdi. Heç kim Vasif Talıbovun özünü və komanda üzvlərini tənqid edə və ya onlara irad bildirə bilməzdi. Bu cəhddə bulunan hər kəs ya dəlixana pasiyentinə çevrilir, ya da Naxçıvandan qaçır və ya sürgün edilirdi.
Bir naxçıvanlı müəllimə ilə söhbət edirdim. Söhbət əsnasında dedi ki, Naxçıvanda müəllim işləyirdim, məktəbin açlışına Vasif Talıbov gələcəkdi: "Amma mənə deməmişdilər ki, Talıbov sənin sinfinə girəcək. Kimin sinfinə girəcəkdisə onlarla ayrıca söhbət aparmışdılar, onları təlimatlandırmışdılar. Amma mənə bu xüsusda heç nə deməmişdilər. Necə oldusa o, mənim də sinfinə girdi. Sorğu-sual etdi, dedim ki, hər şey əladı. Lakin Talıbov israr etdi ki, yeni təhvil verilən bu məktəbdə nəsə çatışmazlıq varmı? Dəfələrlə israr etdikdən sonra dedim ki, cənab Talıbov, məktəbin istilik sistemi də olsa lap yaxşı olardı. Bu cümlə mənim Naxçıvan həyatıma son qoydu. Bir həftənin içində töhmət aldım, işdən qovuldum, qadın olmağına rəğmən, polisə çağırıldım və bir təhər ailəmlə birlikdə Naxçıvandan qaçıb canımızı qurtardıq".
Hətta yerli əhalinin davranışları belə Vasif Talıbovun iradəsinə uyğun olaraq tənzimlənirdi. Vasif Talıbovun yalnız intellekti Şimali Koreya lideri Kim Çen İndən geri qalırdı, qalan parametirləri tam üst-üstə düşürdü. Bir də Talıbov Naxçıvan əhalisinə məcburi saç düžümu qaydasını nəsə tətbiq eləmədi, yəqin ağlına gəlməyib... Yalnız Vasif Talıbov taxtdan salınandan sonra Naxçivan əhalisi rahat nəfəs almağa başladı.
Vasif Talıbov taxt-tacdan məhrum edilsə də, onun biznes imperiyası hələ də hökm etməkdədir. Vasif Talıbov vəzifədə olan dövrlərdə onun holdinqinə aid olan şirkətlərin heç biri qanun tanımayıb, əksər hallarda vergi ödəməyib, ya da rəmzi məbləğlərdə vergi ödəyib. Onlarla şirkətin on milyonlarla vergi borcu var. Bu günlərdə həmin şirkətlərdən yalnız birinin vergi borcu ictimailəşib.
Vasif Talıbovun biznəs imperiyasının brendi Azərbaycanda fəaliyyət göstərən holdinglərdən biri olan “Cahan Holding”dir. Deyilənə görə, holdinqin adı Vasif Talıbovun həyat yoldaşının şərəfinə belə adlandırılıb.
1995-ci ildə təsis edilən Holdinq Naxçıvan Muxtar Respublikası ilə bağlıdır. “Cahan Holdinq”in xidmət sahələri Bakıda, istehsal sahələri isə Naxçıvanda yerləşirıib, prezidenti Vüqar Abbasovdur.
"Cahan Holdinq" hazırda 22 əsas və bir neçə törəmə şirkəti birləşdirir. Bundan başqa, holdinqin Türkiyədə və Yaxın Şərqdə fəaliyyət göstərən törəmə şirkətləri də var.
Holdinq avtomobil biznesi və texniki xidməti, tütün və çay məmulatları istehsalı, tikinti materialları və istilik sistemləri istehsalı, ticarət, turizm, tikinti sahələrində brendlərin rəsmi nümayəndəsidir.
“Cahan Tobacco” şirkətinin fəaliyyət istiqaməti tütün məhsullarının istehsalıdır. Hazırda fabrikdə “Cahan”, “Visore”, “Nova” və “Fine” markalı filtrli siqaretlər istehsal olunur. Bu məhsulların istehsalı üçün istifadə olunan xammal və materiallar İngiltərə, Avstriya, Belçika, Malayziya, Hindistan, İndoneziya və digər ölkələrdən alınır.
Böyük Britaniyanın “Molins” və Almaniyanın “Hauni” firmalarının avadanlıqları ilə təchiz olunmuş müəssisənin istehsal gücü dəqiqədə 3000 filtrli siqaretdir.
İngiltərənin “Molins”, “Marden Edvard” və ABŞ-ın “Scandia” şirkətlərinin texnologiyası əsasında quraşdırılmış siqaret paketləyən istehsal xətti dəqiqədə 180 qutu filtrli siqaret qablaşdırmağa imkan verir.
Şirkətdə istehsal prosesinin keyfiyyətli xammal və beynəlxalq standartlara cavab verən texnologiyaya əsaslanması daxili bazarla yanaşı xarici bazara da inteqrasiya etmək imkanı yaradır.
Qeyd edək ki, “Cahan Tobacco” Yaponiyanın “JTI”, Kubanın “Habanos”, Birləşmiş Ərəb Əmirliyinin “Al Fakher”, Cənubi Koreyanın “KT&G” şirkətlərinin Azərbaycandakı rəsmi nümayəndəsidir.
Lakin bu günlərdə mediada yayılan xəbərlərə görə, Naxçıvanda tütün məmulatlarının istehsalı və satışı ilə məşğul olan "Cahan Tobacco International" Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyətinin (MMC) ("Cahan Tobacco") dövlətə külli miqdarda vergi borcu yaranıb.
Belə ki, qanuni təmsilçisi Hüseynzadə Amil Cabbar oğlu olan "Cahan Tobacco"nun İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Dövlət Vergi Xidmətinin Öhdəliklərin İdarə Edilməsi Baş İdarəsinə 10 milyon 561 min 321 manat 79 qəpik vergi borcu var.
Akif NƏSİRLİ