Universitet məzunlarımızın 58 faizi iş tapa bilmir...
Cavanşir Əliyev: “İxtisas tələbənin istəkləri ilə üst-üstə düşmədikdə, məzun olduqdan sonra da bu sahə üzrə iş axtararkən sevmədiyi bir işdə işləyir, bu da statistikaya öz təsirini göstərir”
Bu gün gənclərin bir çox sahədə problemləri var. Bunlardan biri də onların universiteti bitirdikdən sonra özlərinə iş tapa bilməməsi ilə bağlıdır.
Açıqlanan statistik rəqəmlərə əsasən, təhsilli məzunların yalnız 42 faizi öz ixtisası üzrə işləyir. Yerdə qalan faiz isə iş tapa bilmir və işsiz qalır.
Maraqlıdır, universitet məzunlarının 58 faizi niyə iş tapmaqda çətinlik çəkir?
“Tələbələrin məzun olduqdan sonra iş tapa bilməmələrinin əsas səbəblərindən biri də onların əksər hallarda karyera hədəflərinin olmamasıdır”
Təhsil eksperti Cavanşir Əliyev “Bakı-Xəbər”ə şərhində bildirdi ki, universitet və ya kolleci yeni bitirənlərin əsas çətinliyi təcrübənin olmamasıdır. Onları çox vaxt ya ümumiyyətlə işə götürmürlər, ya da əvvəlcədən kurslara göndərirlər: “Bir tərəfdən işçinin çiyinləri arxasında təcrübə olmasını istəyən işəgötürənləri başa düşmək olar, digər tərəfdən də təhsilini təzəcə bitiribsə, o təcrübəni haradan və necə əldə etmək olar? Bununla yanaşı, əmək bazarında ixtisasına görə iş tapmayanların əksəriyyəti vaxtında doğru ixtisas seçimi etmədiyi üçün istəmədiyi ixtisasa qəbul olub. Sözsüz ki, ixtisas tələbənin istəkləri ilə üst-üstə düşmədikdə, məzun olduqdan sonra da bu sahə üzrə iş axtararkən ya sevmədikləri bir işdə işləyirlər, ya da kurslara gedərək öyrəndikləri ilə ixtisaslarını fərqli istiqamətdə davam etdirərək hər hansısa bir peşə üzrə işləməyə başlayırlar. Bu da statistikaya öz təsirini göstərir. Tələbələrin məzun olduqdan sonra iş tapa bilməmələrinin əsas səbəblərindən biri də onların əksər hallarda karyera hədəflərinin olmamasıdır. 4 il dərsə gəlir-gedir. Ən yaxşı halda universitetin ona verdiyi təhsillə kifayətlənir və məzun olduqdan sonra hansı işdə işləyəcəyini və işə necə qəbul olacağını bilmir. Halbuki, orta məktəb illərindən, ən geci universitet illərindən karyera planlaması edilməli və seçilmiş bu hədəf istiqamətində real addımlar atılmalıdır. Mən kim olacam? Bu hədəf istiqamətində nələri bilməliyəm? Bu hədəfə çatmaq üçün təhsildən əlavə seminar kurslara gedilməli, əmək bazarının tələblərinə uyğun yeniliklərin tətbiqi, iş prosesi ilə fərdi əlaqələrin qurulması vacibdir”.
Ekspert hesab edir ki, əmək bazarındakı müəssisələrin yenicə universitet bitirmiş tələbələrdən əmək stajı tələb etməsi doğru deyil: “Sual yaranır, tələbələr 4-cü kursun 2-ci semestrindən etibarən əmək müəssisələrində praktikada olurlar, bəs onda niyə əmək müəssisələri tərəfindən gələcək işə götürmə zamanı bu məsələ nəzərə alınmır? Tələbə əgər praktika keçirsə, ali təhsil müəssisəsində əldə etdiyi bilikləri praktikada tətbiq edirsə, o zaman niyə əmək müəssisələri ondan yenidən işə götürmə zamanı əmək stajı tələb etməlidir? Axı bu məzundur, nə vaxt işlədi ki, əmək stajı da olsun? Bu kimi problemlər həll olunmalıdır”.
Günel CƏLİLOVA
