Qarabağ itkinlərinin həyatı cild-cild Xatirə Kitablarında yaşayır - Prezident həssas mövzunu gündəmə gətirdi...
Nəzakət Məmmədova: “Prezidentin bu müraciətindən sonra beynəlxalq aləm təcavüzkar Ermənistandan əsir, itkin düşmüş, girov götürülmüş vətəndaşlarımızla bağlı Azərbaycana məlumat verməsini tələb etməlidir”
Ermənistanın Azərbaycana təcavüzü nəticəsində 3 979 nəfər itkin düşmüş şəxs kimi qeydiyyata alınıb. Əsir və itkin düşmüş, girov götürülmüş vətəndaşlarımızın taleyi bizi hər zaman narahat edir. Təəssüf ki, Ermənistan rəhbərliyi taleyi nəməlum qalan vətəndaşlarımız barədə məlumat verməkdən imtina edir.
Onu da ürək ağrısı ilə qeyd edək ki, Azərbaycan dövlətinin rəsmi müraciətlərinə, çağırışlarına nə Ermənistan reaksiya verib, nə də beynəlxalq təşkilatların təcavüzkar ölkəyə qarşı hər hansı bir təzyqinin şahidi olmuşuq. Nəticədə isə yüzlərlə vətəndaşımızın taleyindən xəbərsiz qalmışıq.
“Açıq mənbələrdə və internet resurslarında Birinci Qarabağ müharibəsində Ermənistan tərəfindən azərbaycanlılara qarşı törədilmiş insanlığa sığmayan əməlləri sübut edən kifayət qədər foto və videolar mövcuddur. Müharibə cinayətləri və bəşəriyyətə qarşı cinayətlər törətmiş bəzi şəxslər bu gün Azərbaycanın ədalət mühakiməsi qarşısında cavab versə də, Ermənistanda buna görə hələ bir nəfər belə məsuliyyətə cəlb olunmamış, əksinə onlar qəhrəmanlaşdırılmışdır”. Bu fikir Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin “İtkin düşmüş şəxslər probleminin həlli: ailələrin həqiqəti bilmək hüququnun müdafiəsi” mövzusunda beynəlxalq konfransın iştirakçılarına ünvanladığı məktubunda yer alıb.
“Eyni zamanda, müxtəlif vaxtlarda Ermənistanda olan hərbi canilər, komandirlər kütləvi məzarlıqlar barədə məlumatlara sahib olduqlarını bildirmişdir. Buna baxmayaraq, Ermənistan hələ də bu məzarlıqların, o cümlədən Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Natiq Qasımovun qalıqlarının yeri barədə məlumatları verməkdən imtina edir”, - deyə Prezident İlham Əliyev bildirib.
Prezident Əliyev qeyd edib ki, Ermənistan öz destruktiv mövqeyindən əl çəkməli və beynəlxalq humanitar hüquqdan irəli gələn öhdəliklərini yerinə yetirməlidir: “Əgər Ermənistan həqiqətən də Azərbaycanla sülhə nail olmaq istəyirsə, əsir və girov götürülmüş azərbaycanlılara münasibətdə törədilmiş vəhşilikləri qətiyyətlə pisləməli və günahkarları cəzalandırmalıdır. Bu, həmçinin, iki ölkə arasında təsirli etimad quruculuğu tədbirlərindən biri ola bilər”.
Bildiyimiz kimi, 2017-ci ildə Respublika Xatirə Kitabı Redaksiyası Dövlət Təhlükəsizlik Xidməti nəzdində fəaliyyət göstərən “Əsir, itkin düşmüş, girov götürülmüş vətəndaşlarla əlaqədar Dövlət Komissiyası”nın İşçi qrupu ilə birgə Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə təcavüz edən Ermənistanın Dağlıq Qarabağ və ətraf rayonlara hücumu, torpaqlarımızın işğalı zamanı əsir və girov götürülmüş, həmçinin naməlum şəraitdə itkin düşmüş hərbçi və mülki şəxslərin sonrakı taleləri araşdırılıb və dörd cilddən (iki dildə) ibarət kitab hazırlanıb.
Bütövlükdə, Xatirə Kitabı Redaksiyası bu istiqamətdə çox böyük işlər görüb.
“Biz təkzibolunmaz faktlarla, dəlillərlə danışırıq, əlimizdə kifayət qədər əsaslar var”
Mədəniyyət Nazirliyinin Xatirə Kitabı Redaksiyanın baş redaktoru Nəzakət Məmmədova “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bildirdi ki, Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin “İtkin düşmüş şəxslər probleminin həlli: ailələrin həqiqəti bilmək hüququnun müdafiəsi” mövzusunda beynəlxalq konfransın iştirakçılarına ünvanladığı məktubunda məhz bu məsələnin xüsusi vurğulanması təqdirəlayqidir. “Cənab Prezidentin beynəlxalq konfransa müraciətində əsir və itkin düşmüş, girov götürülmüş vətəndaşlarımızla bağlı məsələni vurğulaması çox müsbət haldır. Bu müraciət beynəlxalq aləmə bir çağrışdır. Prezidentin bu müraciətindən sonra beynəlxalq aləm təcavüzkar Ermənistana əsir, itkin düşmüş, girov götürülmüş vətəndaşlarımızla bağlı Azərbaycana məlumat verməsini tələb etməlidir. Bu olduqca həssas və ağrılı məsələdir. Bilirsiz ki, bu məsələ dəflərlə gündəmə gətirilib və Ermənistana rəsmi müraciətlər edilib. Amma onlar faktları inkar etməyə cəhd ediblər və bizə heç bir məlumat verməyiblər”.
Baş redaktorun sözlərinə görə, Prezidentin bu məsələni beynəlxalq gündəmə gətirməsi təqdirəlayiq haldır. “Bu istiqamətdə indiyə qədər intensiv işlər görülüb. Bu işlərin uğurlu nəticələrindən biri o olacaq ki, Ermənistan öz cinayətlərini etiraf edib o siyahını bizə təqdim edəcək. İndiyə qədər Ermənistan inkarçı mövqedən çıxış edir və əsir və itkin düşmüş, girov götürülmüş vətəndaşlarımız barədə məlumat verməkdən yayınır. Bu bizim üçün çox həssas məsələdir və istəyirik ki, dünya da buna həssas yanaşsın.
Biz bu xüsusi buraxılışı hazırlamağa başlayanda əlimizdə 3888 nəfərin siyahısı vardı. Biz kitabı dörd cildə böldük. O vaxt Beynəlxalq Qırmızı Xaç Cəmiyyətinə də müraciət edildi ki, biz bu faktları toplamışıq, əlimizdə faktlar var, 3888 nəfərin taleyi barədə məlumatlar mövcuddur, biz bunu kitab şəklinə salırıq. O vaxt Ermənistan təkzib etdi ki, ümumiyyətlə bizim bu işlərdən xəbərimiz yoxdur. Amma torpaqlarımız işğaldan azad olunduqdan sonra toplu məzarlıqlar aşkarlanmağa başladı. DNT testlərində müəyyən edildi ki, qalıqları aşkarlananlar adları bizim kitabda gedənlərdir. Halbuki, Ermənistan təkzib edirdi ki, guya onların bu məsələdən xəbəri yoxdur. Toplu məzarlıqlar açılanda bütün dəhşətlər üzə çıxdı. Fakt odur ki, ermənilər azərbaycanlıları zorakılıqla, amansızlıqla qətlə yetiriblər, dünyada bəlkə də bənzəri olmayan qəddarlıqla, işgəncə ilə onların həyatına son qoyublar.
Biz təkzibolunmaz faktlarla, dəlillərlə danışırıq, əlimizdə kifayət qədər əsaslar var” - deyə N.Məmmədova bildirdi.
N.Məmmədova bildirdi ki, Dövlət Təhlükəsizlik Xidməti nəzdində fəaliyyət göstərən “Əsir, itkin düşmüş, girov götürülmüş vətəndaşlarla əlaqədar Dövlət Komissiyası”nın İşçi qrupu ilə birgə əsir və itkin düşmüş, girov götürülmüş vətəndaşlarımızla bağlı dörd cildliyin (iki dildə) dördüncü cildinin təqdimatı keçiriləcək. O vurğuladı ki, Xatirə Kitabının Xüsusi buraxılışının IV cildinin təqdimatı (Xatirə Kitabı Xüsusi buraxılış) oktyabrın 4-də saat 17:00-da Bakı Ekspo Mərkəzində baş tutacaq. “Oktyabrın 4-də Xüsusi buraxılışın dördüncü cildinin təqdimatıdır. Biz ora əsir və itkin düşmüş, girov götürülmüş vətəndaşların yaxınlarını, ailə üzvlərini dəvət etmişik”.
Rəsmi məlumata görə, Ermənistanın Azərbaycana təcavüzü nəticəsində 3 979 nəfər itkin düşmüş şəxs kimi qeydiyyata alınıb. Yeni rəqəmlərin sonuncu cilddə əks olunub-olunmamasına gəlincə, N.Məmmədova “Bəli, biz onları əlavələrə saldıq. Onların sayı 3 888 nəfər olmadı, sonuncu cildimizdə say tamamlandı, 3 979 nəfər oldu”.
N.Məmmədova əlavə etdi ki, İkinci Qarabağ müharibəsində itkin düşən 6 nəfərin də adları nəşrə salınıb.
N.Məmmədovanın sözlərinə görə, dörd cildlik əsir və itkin düşmüş, girov götürülmüş vətəndaşlarımızla bağlı iki dildə-ingilis və rus dilində məlumat bankıdır.
Biz də hesab edirik ki, bu redaksiyanın ərsəyə gətirdiyi dörd cildlik beynəlxalq ictimaiyyətin vicdanının tərpənməsində, onların Ermənistana təzyiq göstərməsində mühüm rol oynayacaq...
İradə SARIYEVA