Müdafiə Nazirliyinin idarə rəisləri barədə hökmə prokurorluq niyə etiraz etdi...
Şəmsəddin Əliyev: “Bu onunla əlaqədardır ki, məhkəmə sahəsində ciddi islahatlara ehtiyac var”
Bəzi sosial media səhifələrində Şirvanov Mahir Məhərrəm oğlu və Qurbanov Məlikməmməd Oruc oğlunun barəsində Bakı Hərbi Məhkəməsi tərəfindən aşağı həddə cəza təyin edilməsi barədə məlumatlar yayılıb. Bu barədə Baş Prokurorluğun mətbuat xidmətindən məlumat verilib.
“Belə ki, Mahir Şirvanov və Məlikməmməd Qurbanovun Müdafiə Nazirliyinin Satınalma və Təchizat İdarəsinin rəisi vəzifəsində işlədikləri müddətdə digər şəxslərlə cinayət əlaqəsinə girərək külli miqdarda dövlət əmlakını mənimsəmələrinə əsaslı şübhələr müəyyən edildiyindən, onların hər ikisi Cinayət Məcəlləsinin 179.4-cü (xüsusilə külli miqdarda ziyan vurmaqla mənimsəmə) maddəsi ilə təqsirləndirilən şəxs qismində cəlb edilib və cinayət işləri üzrə ibtidai istintaq tamamlanaraq baxılması üçün aidiyyəti üzrə Bakı Hərbi Məhkəməsinə göndərilib.
Bakı Hərbi Məhkəməsinin 09.09.2024-cü il tarixli hökmləri ilə Mahir Şirvanov və Məlikməmməd Qurbanov Cinayət Məcəlləsinin 179.4-cü maddəsində nəzərdə tutulmuş əməlin törədilməsində təqsirli bilinib, onlara məhkum edildikləri maddənin sanksiyasında nəzərdə tutulmuş cəzadan da aşağı cəza - Mahir Şirvanova 3 il müddətinə, Məlikməmməd Qurbanova 4 il müddətinə azadlıqdan məhrum etmə cəzası təyin edilib.
Təqsirləndirilən şəxslərin əməlinin xarakteri və ictimai təhlükəliliyi, habelə Cinayət qanunu normasının düzgün tətbiq edilməyərək onlara qanunla nəzərdə tutulan həddən aşağı cəzanın təyin edilməsi nəzərə alınaraq, qeyd edilən hökmlərdən sentyabrın 24-də dövlət ittihamçısı tərəfindən apellyasiya protestləri verilib”, - deyə, Baş Prokurorluqdan bildirilib.
Göründüyü kimi, prokurorluğun protestinin mahiyyətində deyilir ki, qanunla nəzərdə tutulmuş cəzadan çox aşağı cəza verildiyi üçün. Məhkəmə praktikasında bu necə meydana çıxa bilir? Prokurorluq bunu qanunla nəzərdə tutulmuş cəzadan çox aşağı hesab edir, amma məhkəmə bu qərarı caxarır? O baxımdan bu nə deməkdir? Məhkəmə sistemi ilə prokurorluq sisteminin ədalətli cəza kateqoriyasına baxışlarının arasında niyə bu qədər fərq var? Nədir bunun səbəbi? Məgər məhkəmə görə bilmirdi ki, verdiyi cəza qanunla nəzərdə tutulan cəzadan çox aşağı cəzadır? Və yaxud da ki, prokurorluq bunu nəyin əsasında hesab edir ki, qanunla nəzərdə tutulmuş cəzadan çox aşağı cəzadır? Ümumiyyətlə ədalətli, qanunun tələblərinə tam uyğun cəza məsələsində prokurorluqla məhkəmə orqanlarının arasında bu fərqli baxışların kökü nədədir? Dəfələrlə buna bənzər hallar olub. Özü də bir il söhbəti olsa başqa. Burada görsənir ki, fikir ayrılığı olan illərin sayında böyük fərq var.
“Fərqli cəzaların tətbiqi məhz bundan irəli gəlir və qaynaqlanır”
Sözügedən məsələyə aydınlıq gətirən hüquqşünas Şəmsəddin Əliyev “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bununla bağlı bir sıra məqamlara toxundu: “Cinayət Məcəlləsində 179.4-cü maddə mənimsəmə və israfetmə maddəsidir. Mediada yayılan məlumatlardan belə məlum olur ki, burada külli miqdarda mənimsəmə var. Hüquqşünas olaraq gəldiyim qənaət budur ki, bu cinayət qabaqcadan əlbir olan bir qrup tərəfindən törədilib. Buna mütəşəkkil dəstə də demək olar. Fakt odur ki, bu, külli miqdarda mənimsəmə və israfetmədir. Maddənin özündə 3-4 il azadlıqdan məhrumetmə yoxdur. Ancaq təbii, məhkəmə tərəfindən tətbiq edilən cəza o vaxt ədalətli sayıla bilər ki, cəzanın üç məqsədi təmin edilsin. Yəni həmin cəza sosial ədaləti bərpa etsin, baş verə biləcək təkrar cinayətlərin qarşısını ala bilsin və ən nəhayət, şəxsin islah edilməsinə yönəlsin. Əgər cazanın 3 məqsədindən heç biri yoxdursa, o cəza havadan asılmış olur. Ona görə də ittiham tərəfi olan prokurorluğun buna etiraz etməsi üçün əsas var. Ancaq məhkəmələrin bu şəkildə yanaşması, bəzi şəxslərə qarşı cəzanın yumşaldılması, cinayət yolu ilə əldə edilən əmlakın geri qaytarılması şübhələr yaradır. Yəni bununla bağlı verilən məhkəmə qərarlarının özü şübhələr yaradır. Bu onunla əlaqədardır ki, məhkəmə sahəsində ciddi islahatlara ehtiyac var. Fərqli cəzaların tətbiqi məhz bundan irəli gəlir və qaynaqlanır. Nəyin bahasına olursa-olsun, məhkəmələrin qəbul etdiyi aktlar bilavasitə dövlətin adından qəbul edildiyindən, ədalətli olmalıdır. Əks təqdirdə hüquqi, demokratik dövlətin anlamına da ziyan gəlir. Bəzən belə qərarlar üzündən Avropa İnsan Haqları Məhkəməsinə şikayətlər edilir. Onların da müəyyən hissəsi təmin edilir. Nəticədə milyonlarla manat Azərbaycan büdcəsindən təzminat olaraq ödənilir”.
Vidadi ORDAHALLI