Azərbaycanda 130 min ton tərəvəzin məhvinə görə kim məsuliyyət daşımalıdır?
Akif Nəsirli: "İtkiyə gedən tərəvəzlərin çeşidləri müəyyən olunmalıdır"
Azərbaycan kənd təsərrüfatının inkişafı sahəsində tarixən güclü ənənələrə malik olan ölkədir. Əlverişli coğrafi-iqlim xüsusiyyətləri ölkəmizdə aqrar sektorun geniş inkişaf imkanlarına malik olmasını şərtləndirir.
Qeyd etdiyimiz kimi, aqrar sahənin inkişafı istiqamətində müəyyən işlər görülür. Görülən işlər sayəsində Azərbaycanın tərəvəz ehtiyatı 2 milyon 200 min tonu keçib. Tərəvəzlərin 1,4 milyon tonu əhali tərəfindən istehlak edilib, 180 min tonu xaricə ixrac olunub, 130 min ton tərəvəz isə itkiyə gedib. Maraqlıdır, 130 min ton tərəvəz niyə itkiyə gedib və bunun qarşısını necə almaq olar?
"Kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalı tənzimlənməlidir, tənzimləmə istiqamətində heç bir iş görülmədiyi üçün tərəvəz itkisi daha çoxdur"
Liberal İqtisadçılar Birliyinin sədri Akif Nəsirli "Bakı-Xəbər"ə açıqlamasında qeyd etdi ki, itkiyə gedən tərəvəzlərin çeşidləri müəyyən olunmalıdır. Hər tərəvəzin itkisinin qarşısını almaq üçün müvafiq tədbirlər görülməlidir.
Ekspert bildirdi ki, tərəvəz itkisinin müəyyən səbəbləri var: "Ümumi səbəblərdən biri odur ki, fermerlərin bazara əlçatanlığı zəifdir. Bu isə onun göstəricisidir ki, fermer öz istehsal etdiyi məhsulu bazarda özü sata bilmir. Belə olan halda fermer hansısa vasitəçilərdən istifadə edir. Həmin vasitəçilərdə daha çox qazanmaq üçün inhisara aldığı bazarda qiymət diktə edir. Məsələn, 50 qəpiklik pomidor Bakı bazarlarında 1 manat 50 qəpik olur. Optimal qiymət formalaşsa pomidorun kiloqramı 80-90 qəpiyə olardı. Bu halda pomidorun istehlakı stimullaşardı. Bu il qiymət münasib olmadığı üçün əksər insanlar qış tədarükü etməyib. Qış tədarükünun edilməməsinin səbəbi qiymətin yüksək olmasıdır. Bu səbəbdən də izafi məhsul yaranır. İzafi məhdud qaldıqca xarab, yararsız olur".
Həmsöhbətimiz hesab edir ki, kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalı tənzimlənməlidir. Tənzimləmə müxtəlif mütəxəssislərin iştirakı və rəyi ilə hazırlanan bir proqram olmalıdır: "Təəssüflər olsun ki, Azərbaycanda tənzimləmə istiqamətində heç bir iş görülmür. Bu səbəbdən də tərəvəz itkisi 130 mindən də daha çox ola bilər".
Günel CƏLİLOVA
